Misbruik, schuldig en schuld zijn niet automatisch dezelfde dingen. Het misbruikgeval dat ik hier bespreek bevat een basis die we allen ter harte moeten nemen.

Er gaat – in de rechtse bubbel – al enige tijd gretig een bericht rond over een ex-D66-lijstrekker die vreselijk over de schreef is gegaan met een jonge jongen van 14. Dat is inderdaad een knap walgelijk verhaal, en de man in kwestie lijkt de hele rechterlijke macht over zich heen te krijgen. Daarvan is op zich al wat extra te melden: de medeverdachte die een huilerig verhaal vol spijt en verwijzingen naar drugsgebruik als verklaring ten beste gaf, lijkt er een stuk lichter van af te zijn gekomen. Het is het zoveelste voorbeeld van misbegrepen deemoedigheid die rechters fopt  Zoiets zou op geen enkele wijze in de strafmaat een rol mogen spelen, maar mooi dat het dat altijd doet. Want, vraag ik u: waarom zou het voor de walgelijkheid van de daad ter zake doen? De rechters eisen het echter bijna letterlijk, waardoor het feit zelf uit beeld raakt, en alleen de onverzettelijkheid van de verdachte nog bepalend voor de strafmaat lijkt te zullen zijn.

Misbruik
Nu kan het leed van deze man verdachte me verder niets schelen, al is dit zoveelste voorbeeld van rechtsongelijkheid als je maar hard genoeg kunt janken van een onbeschrijfelijke stuitendheid. Het zou de rechterlijke macht tot enige introspectie dienen te verplichten, maar dat dat er niet in zit hebben we eerder gemerkt aan de manier waarop rechters zich in die serie over hen en hun werk vorig jaar etaleerden. Enfin. Dat misbruikverhaal is walgelijk, en goed dat er stevige straffen worden uitgedeeld.

Maar wat me de wenkbrauwen deed fronsen was het tweede deel van het verhaal in het AD. Er moeten nòg twee groepjes mannen voorkomen voor misbruik. Van dezelfde 14-jarige jongen. Het groepje huisarts is intussen voor de rechtbank verschenen, Eén feit is een incident, twee dezelfde feiten zijn zelden toeval, drie dezelfde feiten zijn een patroon. En van allemaal wordt hetzelfde verhaal verteld, en meldt de jongen aan de rechter hoe erg hij misbruikt is. Waar dat in het verhaal van de D66-politicus herkenbaar het geval was, vond ik dat bij de huisarts al minder overtuigend:

De jongen had het gevoel dat hij in een complot was beland en daar niet goed nee tegen kon zeggen, blijkt uit een slachtofferverklaring. Achteraf schaamde hij zich voor de afspraken en voelde hij zich schuldig. Daarom werd in eerste instantie geen aangifte gedaan.

Schuld
Dit is al te eenvoudig Het doet er wat mij betreft weinig toe welke van beide kwesties het eerste plaatsvond: dit gaat verder dan het ontdekken van de eigen seksualiteit. Het doet zelfs sterk denken aan het verhaal dat eerder dit jaar in de openbaarheid kwam over de 17-jarige Orlando Boldewijn. Daarover hebben we toen op VoL onder andere gezegd:

… te makkelijk met grote woorden wordt gegooid als het gaat om minderjarigen, maar dat we zonder aarzelen volledig begrip hebben voor de ouders die het er bij lieten zitten met toezicht op de kinderen onder hun verantwoordelijkheid.

Dat zo’n jongen geen schuld heeft, soit. Schuld is ook een kwestie van volwassenheid, en het argument dat die jongens in een ontwikkelingstraject zitten is ongemakkelijk, maar het tegendeel is dat evenzeer. Maar met de ouders ligt dat fundamenteel anders.

Schuldig
Ouders hebben een verantwoordelijkheid in de gaten te houden wat hun kinderen uitvoeren. Dat valt onder de opvoedplicht. Ouders die zeggen: mijn kind experimenteert buiten de deur en daarom is het mijn verantwoordelijkheid niet, ontduiken daarom hun verantwoordelijkheid. Want zij zijn onmiskenbaar medeschuldig aan het verloop van de gebeurtenissen. Het zal D66-rechters wel niet lekker zitten, maar de vergelijkbaarheid met de open grenzen-politiek en de gevolgen daarvan dringt zich op. Wie de grenzen gesloten houdt, vermindert de kansen op problemen met zij die binnenstromen. Wie jongens die in een ontwikkelingstraject zitten zonder toezicht op jonge leeftijd de wereld in laat gaan, is wat mij betreft ten minste medeplichtig aan wat uiteindelijk met hen gebeurt.

Wie dat niet wil zijn, moet òf dat ontwikkelingstraject frustreren, òf in het eigen huis de gelegenheid bieden die ontwikkeling door te maken. Dat dat nooit overwogen wordt, is een signaal dat men de homoseksualiteit van de eigen kinderen onvoldoende accepteert. Ontkenningsgedrag. Het is niet progressief ze zonder begeleiding de wereld in te laten gaan – het is onachtzaamheid. Daar zou een rechtbank zich best eens over mogen buigen. De hypocrisie van de moeder die door de rechtbankverslaggeefster van het AD wordt geciteerd, spreekt met bovenstaande in het achterhoofd voor zich.

Moeder van slachtoffer: 'feitelijk is het poging doodslag en verkrachting, noemde mijn zoon het gisteren. Want hij kon niet wegkomen. In het ziekenhuis zeiden ze dat hij een hersenbloeding had kunnen krijgen. Duizeligheid, zwelling van lippen, dagen keelpijn, hartkloppingen (1/2)

— Salwa van der Gaag (@SalwavanderGaag) September 5, 2018

Want ik noem dit zichzelf overschreeuwen. De eigen schuldgevoelens onderdrukken. Daaraan zou wel eens eerder mogen worden gedacht als ouders met experimenterende jongeren te maken krijgen. Een overheid die elke seksuele geaardheid als normaal wil accepteren kan niet anders dan ouders daarin bij staan. De daad bij het morele woord. Ook de rechtbank heeft hierin een taak lijkt mij. Dat dit niets afdoet aan de schuld van de daders is evident. Het is geen reden hen een andere straf toe te meten.