De Duitse crisis is bezworen. Duitsland gaat op de oude voet, maar nu op CSU-leest geschoeid, verder op weg naar het grote EU-eenwordingsideaal. Zo lang het duurt.

Gisteren had ik het al even over de kleine conferentie die Merkel, Kürz en Orbán in Berlijn hadden belegd. De verslagen zijn summier, maar concentreren zich veelal op de verschillende manieren waarop Angela Merkel en Victor Orbán het begrip menselijkheid hanteren. Dat is inderdaad opmerkelijk:

De enige manier om de migratieproblemen in Europa op te lossen, is het sluiten van de grenzen. Dat zei Viktor Orbán, die voor het eerst in drie jaar tijd op bezoek was in de Duitse hoofdstad Berlijn, donderdag tegen bondskanselier Angela Merkel. Maar zij vindt de houding van de Hongaarse premier onverteerbaar, en hield een pleidooi voor ‘menselijkheid’.

Groot nieuws is dit niet. Merkel lijdt als zovele West-Europeanen aan de hoogmoed dat zij de wereld redden wil, en denkt dat te kunnen. Het benul van haar eigen (en de Duitse) begrenzingen ontbreekt ten enenmale. Het idee van Wir schaffen das is formeel verlaten, maar speelt nog steeds op de achtergrond mee. Ook dat had voor de CDU een reden moeten zijn haar versneld te laten gaan. Ze heeft geen feeling voor de houding van de gemiddelde Duitser die door ervaring wijzer geworden is over de asielmigratie. En ook iets willen snappen van de gemiddelde immigrant is er ook niet bij. Merkel zit op dat vlak muurvast in de oude communistische doctrine dat alles economisch verklaarbaar is, en dat geld alles kan oplossen. Maar de CDU is van deze zelfde waanzin doordesemd geraakt.

De SPD – die deze week ineens ook wensen presenteerde over de asielmigratie waarover Merkel en Seehofer het net eens waren geworden, is gisteren weer terug haar hok in gejaagd:

In Duitsland hebben de coalitiepartners SPD en CDU/CSU een akkoord bereikt over het aanscherpen van het asielbeleid. Migranten die in andere landen zijn geregistreerd en daar asiel hebben gevraagd, mogen worden tegengehouden bij de grens met Oostenrijk en teruggestuurd, vinden nu ook de sociaaldemocraten. Daarmee lijkt een regeringscrisis bezworen.

Zo lang het duurt. De crisis is bezworen, maar voorlopig is zij nog niet voorbij. Het gemor binnen de sociaaldemocraten en het zwakke leiderschap dat pas na afloop van het eigenlijke tumult mee wilde praten hebben de partij eerder te kijk gezet als een stel politieke amateurs dan als een belangrijke regerende partij met een eigen lijn. Hoe keurig de NOS dat verder ook poogde te verdoezelen:

SPD-leider Nahles bevestigt dat er een akkoord ligt met de christendemocratische coalitiepartners, maar benadrukt dat er in geen geval sprake zal zijn van migrantenkampen, maar van ‘transfercentra’. In die opvang mogen migranten niet langer dan 48 uur worden tegengehouden.
Bovendien gaat het om een relatief kleine groep migranten die mogelijk wordt teruggestuurd: mensen die in bijvoorbeeld in Griekenland met een vingerafdruk zijn geregistreerd, daar een asielprocedure hebben lopen, en vervolgens toch zijn doorgereisd naar Duitsland. Het gaat dan om landen waarmee Duitsland afspraken heeft gemaakt.

Opmerkelijk bij de conferentie gisteren in Berlijn is opnieuw de prominenten plek die CSU-leider Seehofer kreeg toebedeeld. Weliswaar is hij als feitelijk leider van de belangrijke deelstaat Beieren – grenzend aan Oostenrijk – min of meer partij, maar na zijn clash met merkel de afgelopen weken toont dit specifiek dat zijn gewicht in de politiek van de Bondsregering is versterkt. Seehofer was een volwaardig gesprekspartner bij het overleg met Kürz en Orbán. Zoals hierboven al gesteld waren de uitkomsten voorlopig niet heel bijzonder, maar de aanwezigheid van Orbán laat zin dat het de partijen menens is om de Balkanroute definitief te sluiten, wat vrijwel direct de vraag in beeld brengt hoe om te gaan met de uit Libië overstekende migranten. De aankondiging van een conferentie in Innsbrück volgende week waar ook Italië zal zijn vertegenwoordigd geeft aan dat er haast wordt gemaakt.

Dat de Oostenrijkse kanselier dit halfjaar ook voorzitter van de EU is blijkt nu een enorm voordeel. Er kan dus wel iets constructiefs met de EU, mits er druk op wordt gezet. Niet dat dit de Eurocraten of liberalen als Guy Verhofstadt gelukkig zal maken – het toont eens te meer hun falen tot nog toe..

---

Meer lezen over de Merkel-crisis, Duitsland en haar verkiezingen en de CSU, onder andere analyses eerder deze week? Op VoL vindt u het.