De interessantste politieke commentaren komen niet zelden van Oost-Europese regeringsleiders. Deze mensen zijn nog maar zelden opgegroeid in een volledig modern westerse context, en laten daarom nog wel eens meer van hun innerlijke gedachten zien dan onze eigen overmatig gepolitourde regenten.

Premier Fico van Slowakije is geen uitzondering. In een citaat uit de Belgische krant De Morgen gisteren van een Slowaakse TV-zender haalde, blijkt dat Fico dan ook zegt waar het op staat:

Er komt een tijd dat bepaalde landen het ritme van de consolidering van de openbare financiën niet meer zullen kunnen volgen en hun plichten niet meer zullen nakomen. Een, of misschien twee landen zullen dus niet in de eurozone blijven

Niet voor niets weigerde Slowakije al in 2009 mee te doen met de eerste Griekse bailout. Fico kijkt er naar, en zegt wat elk verstandig mens beseft: hopeloze boel. En belangrijker, hij vindt nog steeds dat Griekenland maar beter zo snel mogelijk kan verdwijnen. Uitstel lijkt hem zinloos, en wie zal dat met serieuze argumenten proberen te bestrijden?

Over Spanje zal hij niet heel anders denken vermoed ik, en we hebben weer een interessant staatje dat dit punt nog maar eens illustreert (klikken om het te openen in een apart tabblad):

De huidige crisis staat voor Spanje gelijk aan een revolutie of de Burgeroorlog uit de vorige eeuw, qua economische rampzaligheid. De ‘heilzame’ balsem die EU heet, laat zijn sporen onmiskenbaar na. Het laatste nieuws van de Spaanse regering is dat deze nu eindelijk het punt lijkt te hebben bereikt waarop zij een bailout wil aanvragen.

Maar.

Nu aarzelt Duitsland echter. Nog steeds is de regering-Merkel bereid om in de EU bij te springen, maar de politieke situatie in Duitsland verslechtert dusdanig, dat men niet elke keer opnieuw naar de Bondsdag wil met een nieuwe bailout, zodat men het liefst wacht tot een aantal gebundeld als pakket kan worden weggewerkt. Daarmee hoopt men dat Otto Normalverbraucher er minder van begrijpt dan bij het herhaalde uitdelen van enorme steunpakketten. In dat opzicht lijken Merkel c.s eveneens te beseffen dat 5 maal 25 miljard bij de Duitse bevolking harder aankomt dan eenmaal 125 miljard. Wel is eens te meer duidelijk dat de uitspraak van het BVG op 12 september van grote invloed is geweest op de Duitse politiek, en deze effectief heeft gedwongen meer rekening te houden met de mening die binnen de bevolking leeft.

Maandag stuurde de EU commissaris Olli Rehn naar Madrid om het slechte nieuws uit te leggen. Ondertussen in Berlijn prees de Duitse minister van Financiën Schauble de laatste maatregelen van de Spaanse regering de hemel in. Daar zullen de financiële markten van hebben opgekeken, aangezien zij juist begonnen te beseffen dat de vooruitzichten van Spanje nog steeds hoogst onzeker zijn, niettegenstaande de gezwollen retoriek van Rajoy en zijn kompanen afgelopen donderdag.

Resteert de vraag, of het mogelijk zal blijken alle steunpakketten (ook Griekenland, Cyprus en mogelijk Portugal doemen aan de horizon op) in een debat door de Bondsdag te duwen. Want Spanje heeft moet voor eind oktober nog 29 miljard euro herfinancieren. Contanten heeft het land nog nauwelijks, wel komt het elke maand circa €4 miljard tekort.

Het grootste risico van dit uitstel door Duitsland is nu dat de financiële onrust overslaat naar Italië. Niet alleen is dit de logische volgende kandidaat, maar bovendien wordt daar thans de trom voor de aanstaande verkiezingen in het voorjaar geroerd. Oud-premier Berlusconi lijkt zich op te maken opnieuw het strijdperk te betreden (gedwongen door dreigende corruptie-rechtszaken, als premier is hij weer een tijdje onschendbaar), en heeft dit weekend opnieuw laten weten dat een Duits vertrek uit de euro naar zijn oordeel voor veel landen een opluchting zou zijn.

Wie heel achterdochtig is kan overigens ook beweren dat Berlusconi meer weet dan hij eigenlijk zegt wat betreft de positie van Duitsland. En dat zit hem in de positie van Frankrijk. De Franse industriële output is afgelopen maanden sterker gedaald dan in andere Eurolanden, en dit moet ondanks het breken van de onderlinge samenwerking na de verkiezingsnederlaag van Sarkozy voor Berlijn een grote zorg zijn.

 

 

Eerder verschenen op Dagelijkse Standaard.