Waarom ik er vanmorgen zo zeker van was dat er een lockdown aankomt nu de koning ons vanavond gaat toespreken? Vanwege de wet op de bijzondere omstandigheden en uitzonderingstoestanden.

Wiki meldt over het uitroepen van de noodtoestand eenvoudig:

De minister-president kan een besluit daartoe voordragen bij de koning. Dit zogenoemde Koninklijk Besluit kan leiden tot het uitroepen van de beperkte noodtoestand of de algemene noodtoestand. Termen als staat van oorlog of staat van beleg bestaan sinds 1996 niet meer in de Nederlandse wetgeving. Overigens spreekt de Nederlandse Grondwet in Artikel 96 nog steeds van het begrip “oorlogsverklaring”, alsmede in Artikel 113 van “oorlogsstrafrecht”
De Staten-Generaal kunnen in verenigde vergadering besluiten om de beperkte noodtoestand of de algemene noodtoestand op te heffen of aan een maximale termijn verbinden. Ook de minister-president kan daartoe een voorstel aan de koning doen, die vervolgens beoordeelt of de omstandigheden dit toelaten. De beperkte noodtoestand en de algemene noodtoestand kunnen nooit gelijktijdig bestaan; De invoering van de ene, strekt automatisch tot de beëindiging van de andere, indien daar sprake van is.

Voor het opheffen is een gezamenlijke vergadering van de Staten-Generaal nodig:

De Staten-Generaal kunnen in verenigde vergadering besluiten om de beperkte noodtoestand of de algemene noodtoestand op te heffen of aan een maximale termijn verbinden. Ook de minister-president kan daartoe een voorstel aan de koning doen, die vervolgens beoordeelt of de omstandigheden dit toelaten. De beperkte noodtoestand en de algemene noodtoestand kunnen nooit gelijktijdig bestaan; De invoering van de ene, strekt automatisch tot de beëindiging van de andere, indien daar sprake van is.

De koning heeft dus een rol te vervullen bij het uitroepen van de noodtoestand, en dat is waar het op neerkomt als het land in lockdown gaat. Bovenstaand tweede citaat laat ook zien dat er een keus bestaat tussen een beperkte en een totale noodtoestand. Onmiskenbaar kan dat alleen gaan om een beperkte, tenzij daarmee wordt bedoeld dat die beperking slechts een territoriaal te bepalen kwestie is.

Dat het voor de overheid en haar sterke arm lastig wordt constateerde ik gisteren ook al,  maar juist het gedrag van een bepaalde parallelle samenleving zal een extra beproeving zijn. In Amsterdam leek het dat de afgelopen dagen al te worden, aldus de Telegraaf.

Opmerkelijk feit over de hoofdstad is dat de Amsterdamse burgemeester kennelijk door iemand op haar plichten gewezen is, en dat die onder een noodtoestand geen ruimte laten voor politieke spelletjes. In de gemeenteraad gisteravond verklaarde zij:

Een lockdown, of volledige afsluiting van Amsterdam, zal voor de gemeente niet onverwachts komen. Het scenario waarbij de hele stad op slot gaat is niet aan de orde maar wordt veiligheidshalve wel voorbereid.

Niettegenstaande dat lijkt het er nu wel aan te komen.

Politiek is het de tweede maal binnen een week dat de premier zich door de omstandigheden laat inhalen. Toegeven aan de bezorgdheid bij FvD en PVV was niet alleen eleganter geweest, maar had hem politiek kritiek gescheeld. Zoals de zaken nu lopen kan hij na afloop van deze crisis weinig anders doen dan met stille trom vertrekken.

Net als minister Bruins deed; , wiens vertrek om meerdere redenen tamelijk bijzonder was.

Dat de minister moe of oververmoeid is? Ongetwijfeld! Maar ook voor minister Ollongren was dat geen reden ontslag te nemen, zodat het idee dat een politiek verschil van mening over de te volgen politieke koers aan dit vertrek ten grondslag ligt geen vreemde gedachte is. Dat dat op een moment als dit niet openbaar wordt gemeld verbaast daardoor evenmin.

In ieder geval hebben we nu een paar weken het te overdenken. Want naar ik verwacht gaat ook de nieuwsvoorziening in een beperkte lockdown.