Kabinetsformatie2021 is tevens een vormingsfase waarbij het overgrote deel van het electoraat teleurgesteld wordt. Dat is het spel, zo wordt het gespeeld.

Diverse media sorteren daar al op voor. Bij EenVandaag deed men dat door uit te zoeken wat mensen nog acceptabel zouden vinden van de partij waarvoor ze stemden.

Grof gezegd: waar komen de partijen mee weg bij hun achterban; wat pikken kiezers wel en niet?

De achterban van VVD/CDA wil niets met Groen|Links te maken hebben, en ziet de PvdA in die combi als een noodzakelijk kwaad – herkenbaar als een standpunt dat dateert van minstens circa twintig jaar geleden. Hoe snel opinies bij het electoraat over andere partijen veranderen is dan weer niet uitgezocht, zodat de uitkomsten van dit onderzoekje redelijk voorspelbaar waren. Ook, dat de achterban van de ChristenUnie de minste protesten heeft, en ook de minste weerstand oproept.

Interessanter is waar de Telegraaf gisteren mee kwam: de achterban van D66 is al teleurgesteld in Kaag, en wenst gesticht te worden middels verantwoording. Daarover gaat intern een manifest rond:

In de achterban van D66 is felle kritiek ontstaan op het leiderschap van Sigrid Kaag. In een manifest dringen leden van de partij aan op een ’concrete invulling’ van het ’Nieuwe Leiderschap’ dat Kaag haar kiezers beloofde.

De doorsnee D66’er wil van Rutte af, en dat zit er niet in, begint men te begrijpen:

De leden zien in VVD-leider Mark Rutte ’het boegbeeld van de oude bestuurscultuur’. Dat hun partij met hem in zee wil, vormt dan ook het grootste pijnpunt. „De menselijke maat moet terug en we zetten grote vraagtekens of het boegbeeld van de oude bestuursstijl, Mark Rutte, de aangewezen persoon is om leiding te geven aan deze verandering”, laat Venita Dada-Anthonij, initiatiefnemer van het manifest, weten in een verklaring. „Het lijdt geen twijfel dat Rutte als leider van de kabinetten van de afgelopen 10 jaar de meeste blaam treft, ook al deden bewindspersonen van verschillende partijen, waaronder D66 hier ook aan mee.”

Bij D66 begint men zich al aardig te gedragen zoals eertijdse PvdA-congressen, met hetzelfde onbegrip voor hoe zaken werken:

Het manifest vloeit voort uit een motie die is aangenomen tijdens een ledenvergadering van D66 Midden-Nederland, en roept onder meer op tot een evaluatiespeech van D66-leider Kaag als het nieuwe kabinet 100 dagen in functie is geweest. Ook willen de leden dat het regeerakkoord gepaard gaat met een ’preambule (inleiding) met bindende afspraken’ over hoe de regering dient te functioneren. Zo moeten niet alleen notulen van de ministerraad worden bijgehouden en openbaar worden gemaakt, maar ook van de coalitieoverleggen en vergaderingen in het Catshuis.

Maar wat we krijgen is geen kwestie van wat achterbannen vinden – die zijn pas over vier jaar weer aan de beurt. Voorlopig danst men met de PvdA als spielmacher. Het AD interviewde Mariette Hamer, en noteerde:

Gisteren schoven VVD, D66, CDA, PvdA, SP, GroenLinks en ChristenUnie aan bij Hamer. Na afloop serveerden de partijleiders cliché-formatiekreten als ‘de sfeer was goed’ en ‘we gaan niet te veel zeggen’.

En ook:

Informateur Mariëtte Hamer wil in het regeerakkoord plannen opnemen voor een ‘duurzame economie’, een ‘inclusieve samenleving’ en ‘digitalisering en internationalisering’. Dat staat in een stuk dat alle fractievoorzitters van Hamer hebben gekregen. Conservatieve oppositiepartijen spreken over een ‘linkse agenda’.

Een linkse agenda, inderdaad. Maar niet alleen dat. Wat vooral opvalt is dat Hamer de terminologie van de EU heeft overgenomen ten aanzien van herstelbeleid na Corona als manier om de groentransitie door te drukken. Alsof je Frans Timmermans hoort zalven:

Vanochtend ontving Hamer de leiders van Forum voor Democratie, JA21, de SGP, BoerBurgerBeweging (BBB) en de fractie-Den Haan. Zij kwamen als tweede ‘cluster’ langs deze week. Binnen vertelde Hamer de partijleiders dat ze zoekt naar een coalitie die het acute steun- en herstelbeleid verder kan vormgeven.

Het `acute steun- en herstelbeleid´ zoals links dat voor zich ziet, dat spreekt.

---

Meer over Kabinetsformatie2021 en wat er politiek rondom plaatsvindt vindt u hier.