De Kabinetsformatie2021 is weer terug bij de basis van wat het proces hoort te zijn. Na 5,5 maand wordt er gepraat tussen ‘tegenpolen’.

Informateur Hamer lijkt de afgelopen maanden vooral geprobeerd te hebben dit moment uit te stellen, maar het moest er eens van komen. En vandaag is die dag.

Dat het volgt op een dag dat de linkse partijen er klaar voor zijn, is dan ook geen toeval. Jesse Klaver meldde gisteren er hom of kuit van te willen.

Anders gezegd: zijn het bij VVD en CDA mannetjes of vrouwtjes?

De andere partijen moeten vandaag maar eens duidelijk maken of ze met GroenLinks en PvdA gaan onderhandelen. Dat zei GroenLinksleider Klaver na zijn gesprek met PvdA-leider Ploumen en informateur Hamer.
De twee partijleiders hebben bij de informateur verslag gedaan van wat er dit weekend is gebeurd op hun partijbijeenkomsten. “We hebben gezegd dat er brede steun is binnen onze partijen voor de stap die we willen zetten”, zei Klaver. Partijleden bleken dit weekend voorstander van gezamenlijk optrekken in de formatie.

Het moment van deze uitspraken was keurig geregisseerd. Het klonk stoer, maar het was de logische culminatie van maandenlang gemanoeuvreer van de (PvdA)-informateur.

Klaver vindt dat andere partijen hom of kuit zouden moeten geven. “Blijven ze weigeren, of zijn ze bereid duidelijk te maken dat er gesproken kan gaan worden over een meerderheidskabinet?”
De partijen die daar antwoord op moeten geven, zijn vooral VVD en CDA. Die twee hebben tot nu toe consequent gezegd tegen een kabinet met PvdA én GroenLinks te zijn, omdat maar een van de twee nodig is voor een meerderheid. Een extra partij zou de coalitie instabiel maken, is de vrees.

Dat er van links af weer wordt geëist is een minder prettige herinnering aan waarom VVD en CDA er niet veel in zien, met GPvdAL aan tafel te gaan. Herkenbaar is de Pavlov-reflex van de media: ha, links gaat weer eisen, dan gebeurt er weer wat.

Er gebeurt nu inderdaad weer wat, maar Rutte is er niet blij mee:

“Ik weet dat jullie je kapot ergeren dat we zo weinig kunnen zeggen”, zei de VVD-leider na afloop van zijn gesprek met informateur Hamer en de D66- en CDA-delegaties. “Maar alles wat we erover zeggen, helpt niet bij het proces.”

Waar Rutte weinig trek in hebben zal, is aanhoren van de karakteristieke retoriek die regeren met links met zich meebrengt, en waarbij meerdere partijen elkaar opjutten steeds sterkere taal te gebruiken. Wat dat betreft werd hij gisteren op zijn wenken bediend:

Die waren vandaag. Bij GroenLinks heette het een gesprek, waarin partijleider Klaver zei dat de “arrogantie van de macht” moest worden gebroken door samenwerking met PvdA. Veel leden die aan het woord kwamen, leken het daarmee eens.
Bij de PvdA was het meer dan een gesprek. Er werd gestemd en ruim 90 procent bleek voor een gezamenlijk formatieteam met gezamenlijke doelen. Partijleider Ploumen was strijdbaar: “We moeten proberen die rechtse gasten naar links te trekken.”

Dat die linkse rukkers even zo eenvoudig voor de ChristenUnie kunnen worden ingeruild, lijken ze niet te willen beseffen. Al heeft Hamer vandaag ook Kaag en Segers samen in één gesprek. Links lijkt van Kaag te verwachten dat ze Segers definitief doet afhaken. Maar deze lijkt rond te willen blijven hangen tot het nieuwe kabinet naar Huis ten Bosch wordt gereden voor de bordesfoto.

---

Meer over Kabinetsformatie2021 – met commentaren van diverse auteurs over wat politiek plaatsvindt – vindt u hier.