Het is heel pijnlijk hoe kabinet Rutte4 laat zien hoe je marchandeert met definities van racisme. Want dat hiervan sprake was bij de Toeslagenaffaire is onmiskenbaar, ook al was het niet de bedoeling.

Het argument dat dat niet de intentie was doet er niet toe:

De staatssecretaris van Fiscaliteit en Belastingdienst reageert op de laatste twee onderzoeken van PwC over de Fraude Signalering Voorziening (FSV). het fraudesysteem van de Belastingdienst.
Uit de rapporten blijkt dat ambtenaren stelselmatig bepaalde mensen eruit pikten voor een extra scherpe controle op fraude. De gevolgen konden groot zijn: ze kregen geen schuldsanering of studiefinanciering of kwamen in de financiële problemen.

Racisme? Nee, natuurlijk wil niemand dat. Maar als het kwaakt als een eend, en er uitziet als een eend is de kans enorm dat we het over een eend hebben:

Er zijn handleidingen gevonden waaruit blijkt dat inschattingen van frauderisico’s waren gebaseerd op persoonskenmerken, nationaliteit en leeftijd. Ook is er gekeken naar “giften aan moskee”. En familie van betrokkenen kon hetzelfde overkomen.
Er was een ‘daderprofiel’ gemaakt: “iemand met onder meer een laag inkomen, een modaal loon, doorgaans jong (…) en vaak van buitenlandse afkomst” werd extra in de gaten gehouden.

En nu valt het nog helemaal niet mee om uit de losse pols een definitie van racisme te geven, maar het toekennen van eigenschappen op basis van specifieke uiterlijke kenmerken komt er toch wel verdomd dicht bij.

Staatssecretaris Van Rij weigert dat te willen begrijpen:

Van Rij vindt de hele gang van zaken ernstig en noemt de beschrijvingen in de handleidingen “discriminatoir”. “Je mag niet oordelen op basis van persoonlijke kenmerken.” Maar van racisme is volgens hem geen sprake. “Dan gaat het om het stelselmatig en bewust vernederen van een bevolkingsgroep en dat gebeurt hier niet.”

Volgens Van Rij is er dus pas sprak van racisme als het de bedoeling is er een complete bevolkingsgroep mee te treffen? Maar was dat nu niet juist een consequentie van het beleid bij de Belastingdienst? Dat discriminatoir bij de overheid an sich geen racistische achtergrond heeft, is wel een uitvinding, waarvan ik vrees dat we meer zullen horen. Je moet maar durven.

 

---

Meer over racisme op VoL vindt u hier.