Volkert kreeg geen levenslang, maar nu hij vrij is lijkt Justitie dat wel te hebben. Want van Volkert zijn ze bij V&J nog niet af.

Ditmaal gaat het om zijn grondrechten. De man die met zoiets basaals als het recht van leven (om van VvMU maar te zwijgen) gedachteloos de vloer aan veegde, heeft er over geklaagd bij de Nationale Ombudsman. Je moet het lef maar hebben. En wat zei die brave ombudsborst?

‘Grondrechten Volkert van der Graaf geschonden’

Je verwacht het niet.

Hier zie je een nadeel van dat ons rechtssysteem de doodstraf taboe verklaard heeft. Zeker een man die de methode opgeruimd staat netjes zo hoog in het vaandel voerde zou daarvoor moeten hebben getekend. Wij als volk zijn daar tegenwoordig helaas te netjes voor. En ik hoop dat we dat blijven. Maar ook, dat we in de toekomst verschoond blijven van het Volkert-type, dat zelf het recht in hand neemt als hij tot het oordeel gekomen is dat er iets niet goed gaat in de maatschappij.

“Verzoeker heeft gedetineerd gezeten vanwege een delict waar media-aandacht voor bestond”, heet het in het rapport. Van der Graaf stelt dat een medewerker van de Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI) of de reclassering informatie over hem naar buiten heeft gebracht die deels onjuist was.

Eis een rectificatie, zou je zeggen. Of beter nog, schaam je en blijf weggekropen in een hoekje waar niemand je hopelijk opmerkt. Misschien zoeken ze nog een boswachter op Rottumeroog?

Het gaat om een pagina uit zijn gevangenisdossier waarin staat dat hij sociaal, suïcidaal en niet vluchtgevaarlijk is. De informatie over suïcidaliteit klopt niet, zegt Van der Graaf. Hij deed zijn beklag bij de staatssecretaris van Veiligheid en Justitie, maar die kon geen duidelijkheid over de zaak geven.

Eerlijk gezegd, het zal wel. Met ieder nieuw proces om een juridische wissewas laat Van der Graaf horen dat hij er nog is. Dat hij nog leeft, en dat hij ondanks dat hij aan levenslang ontsnapte nergens spijt van heeft.

“Gelet op de persoon van verzoeker is de Nationale ombudsman van oordeel dat de staatssecretaris/DJI in zijn geval – vanuit het behoorlijkheidsperspectief – extra alert hadden moeten zijn en extra zorgvuldig met de betreffende informatie hadden moeten omgaan”, concludeert ombudsman Van Zutphen.

Maar mogelijk nog het meest pijnlijke is dat Van der Graaf zich beroepen heeft op het behoorlijkheidsprincipe. Het doet je er aan denken dat moordenaars van zijn type na vrijlating eenvoudig al hun burgerrechten weer terug krijgen. Dat steekt. Wie met een dergelijk verleden rondloopt zou daarvan moeten worden ontlast. Van der Graaf is een wandelende reclame voor een grondige herziening van het strafrecht op dit punt. Dat V&J met al dit geëmmer dat maar niet lijkt te willen eindigen de facto levenslang gekregen heeft zou daarbij te denken moeten geven.