Renzo Verwer raakte gefascineerd door een interview met massapsycholoog/oud-journalist Jaap van Ginneken naar aanleiding van diens laatste boek over de media.

Massapsycholoog/oud-journalist Jaap van Ginneken (1943) gaf een interview aan internetmagazine De Nieuwe Reporter.

Van Ginneken, eeuwig kritisch op de media, zegt behartenswaardige dingen…. Zoals dat overheden de grootst producenten van nepnieuws zijn.

Fascinerend vind ik vooral deze uitspraken:

“Ik kan alleen nog naar het nieuws kijken met de vraag: Wat gaat er achter schuil? Waarom is dit opeens in het nieuws? Waarom wordt iets opeens heel groot, terwijl andere zaken nog geen seconde aandacht krijgen? Wie heeft daar belang bij? Was die of die persoon of instelling in de positie om dat nieuws een handje te helpen? Past het binnen een cultuurverschuiving waardoor er opeens iets zichtbaar wordt?”

Journaals zijn niet jouw favoriete nieuwsvoorziening?

“Zoals de meeste mensen van mijn generatie kijk ik nog trouw naar het journaal, zowel op de Nederlandse als de Franse televisie. Ik zie het televisienieuws als een soort collectieve psychotherapie. Mogelijke bedreigingen van ons wereldbeeld worden opgeroepen, geïdentificeerd, geëtiketteerd, gecategoriseerd, ‘behandeld’ en vervolgens weer opgeborgen. Voor dit doel voert de presentator iedere dag een hele stoet autoriteiten en experts ten tonele. Zij stellen gerust, zodat we onbezorgd kunnen gaan slapen.”

Hij vertelt ook wat hij heeft opgestoken. Zoals:

“Ik heb geleerd dat het het verstandigst is jezelf te positioneren in het maatschappelijke midden, en van daaruit je kritiek te uiten, in termen van common sense, en vooral nooit woorden te laten vallen als ‘het kapitaal’ en ‘monopolie’.”

Van Ginneken gaat nu, na het verschijnen van zijn laatste boek, met pensioen, zo lezen we. Gevraagd naar een toelichting, zegt de psycholoog:

‘Het kost allemaal een hoop energie en stress, heeft relatief weinig impact, ik heb alles al een keer gezegd. En nu… ben ik 74.  Ik fantaseer dat ik ooit nog eens de sereniteit kan bereiken van die mannen bij het jeu de boules-spelen op strand en boulevard, al was het maar voor heel even…’

Niettemin, hij kan het niet laten, stuurt hij me later NOG een mail:

‘Aangaande overheden en nepnieuws wil ik nog iets toevoegen:

ALLE grote Amerikaanse interventies zijn voorafgegaan door beslissend nepnieuws, van Vietnam (het ‘Tonkin’-incident) tot het Midden-Oosten. De eerste Golfoorlog (de ‘babymoorden’), de Tweede Golfoorlog (de ‘massavernietigingswapens’), etc. Den Haag hobbelt daar dan trouwhartig achteraan. En natuurlijk Grenada (de ‘Cubanen’ en de ‘massagraven). Het gaat er om verwarring te creëren, al is het maar 72 uur. Dat blokkeert beslist de protesten. Dat het later allemaal anders blijkt te zitten, doet er niet toe. Dat is dan ‘oud nieuws’.

---

Jaap van Ginneken – Kurt Baschwitz – Peetvader van journalistiek en communicatie
€ 24,75
Nederlandstalig
267 pagina’s
ISBN 9789079700912
Publicatie januari 2018
Bestellen kan hier

---

Eerder publiceerden we een interview van Café Weltschmerz met Jaap van Ginneken

---

Deze bespreking verscheen eerder op het Blog van Renzo Verwer