De Italiaanse verkiezingen zijn al weer bijna drie weken geleden, maar de gekozenen worden vandaag pas geïnstalleerd. Dat geeft de kans een tipje van de sluier van de koehandel achter de schermen op te lichten, want deel van die installatie is ook de keuze van voorzitters voor Kamer van Afgevaardigden en de Senaat – in Italië uiterst belangrijke functies.

Om de vereist parlementaire meerderheid te realiseren zijn er twee grote problemen: de politieke en de persoonlijke. En omdat het Italië is, zouden de persoonlijke wel eens de doorslag kunnen geven. De dominante partijen in de onderhandelingen voor de nieuwe regering zijn de populisten die het Italiaanse noorden vertegenwoordigen: de Lega Nord, en de populisten die grotelijks het Italiaanse zuiden vertegenwoordigen: de Vijfsterrenbeweging.

De uitslag van de verkiezingen gaf hen (of het blok dat zij aansturen) het grootste mandaat (uitslag en uitleg hier, zie ook beeld hierboven). Maar daarmee is men weinig verder dan een constatering.

Wat de onderhandelingen mogelijk zal bespoedigen, is dat de (nu nog steeds) regerende PD de verkiezingsnederlaag van 4 maart aangrijpt om in de oppositie te gaan recupereren.

De Vijfsterrenbeweging wilde in eerste instantie samenwerken met de verliezende regeringspartij PD. Maar de sociaaldemocraten voelden zich na de verpletterende nederlaag verplicht om in de oppositiebankjes plaats te nemen.

Maar dat hoorden we de Duitse SPD eerder ook zeggen, en kijk nu eens. Dat beseft ook Lega Nord-leider Salvini beslist. Salvini wil graag premier worden, maar de Vijfsterren moeten niets hebben van zijn bondgenoot oud-premier Berlusconi. Het opgeven van zijn bondgenoot zou ook betekenen dat Salvini elke claim op het premierschap opgeeft, TENZIJ dat deel van de voorwaarden wordt. Het is geen onbekende manoeuvre bij moeilijke onderhandelingen. De eerste overeenkomsten over de voorzitterschappen signaleren in ieder geval iets:

De Vijfsterrenbeweging claimt als grootste individuele partij het voorzitterschap van de Kamer. Centrumrechts is bereid daarmee akkoord te gaan. Dat blok wil dan wel de voorzitter van de Senaat kunnen aanwijzen. De Vijfsterren lijken daarmee akkoord te gaan.

Alleen ziet men de kandidaat die Berlusconi naar voren schuift dus niet zitten, want een veroordeling aan zijn broek, en de Vijfsterren is van de schone handen (opmerkelijk voor een ZuidItaliaanse partij zou je zeggen).

Berlusconi wilde gisteren met Vijfsterrenleider Luigi di Maio afspreken om wat plooien glad te strijken. Maar hij blijft vasthouden aan Romani en voor het overgrote deel van de Vijfsterrenbeweging is het onacceptabel om met hem in gesprek te gaan. Het is aan Di Maio of hij zich aan zijn principes houdt of dat hij ze overboord gooit voor regeringsdeelname.

Maar veel meer dan politiek gepoker is dit niet. Net zo min als dat de PD graag met de Vijfsterren wil regeren, wil de Lega Nord iets te maken hebben met de PD. Zodat het rechtse blok wel degelijk vast zit aan samenwerking met de Vijfsterren, en is het slechts de vraag wanneer Berlusconi door de knieën gaat.

De verwachting is dat het een ellenlang proces wordt om hier uit te komen. Zeker weken, waarschijnlijk maanden. Ondertussen houdt premier Gentiloni (PD!!) alles in de gaten.

Dat is te zeggen: dat is de politieke verwachting. Daar kunt u voor uzelf wat mij betreft een kruisje achter zetten, aangezien de Italiaanse bankensector niet oneindig kan wachten op een nieuwe regering. De omstandigheden zullen als zo vaak de politiek dwingen tot een verstandshuwelijk. En wie weet gaan ze gaandeweg wel van elkaar houden!

---

Meer over Italië en de Italiaanse verkiezingen vindt u hier