Op een overigens gezellig partijtje betitelde een van de aanwezigen mij gekscherend als islamofoob. Om daar vervolgens op serieuzere toon aan toe te voegen ‘maar je kunt toch wel respect hebben voor moslims’? Zoveel emo-logica in één zin, daar staat je verstand bij stil.

Stel, ik heb pleinvrees, ook dat is een fobie. Ik zal zo’n ruimte nooit durven oversteken. Ik zal er in een eerbiedwaardige boog omheen gaan, als betrof het heilige grond. Mijn gedrag in dat opzicht is gelijk aan dat van de man voor wie het plein daadwerkelijk heilige grond is. Ook hij zal er omheen lopen als zijn overtuiging dat voorschrijft. Zo betonen wij ieder op onze eigen wijze respect aan het plein. Letterlijk, want het woord respect betekent zoveel als: ‘eerbied uit hoogachting of angst’.

Daarom, uit de aard van zijn ziekte, respecteert een islamofoob de islam. Hem respectloosheid verwijten staat gelijk aan hem ‘beter’ verklaren. “Toon eens een beetje respect voor dat plein agorafoob! Loop er niet dwars overheen!” Zoiets dus. Gevoelsmatig zal het allemaal wel kloppen maar de logica ontbreekt. De klassieke logica in de argumentatie is vervangen door emo-logica, een verwoord gevoel dat de status van ‘echt’ heeft omdat de spreker het écht zo voelt. Mij irriteert het mateloos.

Ook irritant is de impliciete gelijkschakeling van moslims en islam. Ik maak altijd bewust een onderscheid tussen het individu en zijn geloof. Pas wanneer iemand z’n individualiteit vrijwillig aflegt om zich te onderwerpen aan het collectief, en zo – volgens de definitie van Kant – een omgekeerde Verlichting doormaakt, pas dan vervalt voor mij het praktisch onderscheid tussen gelovige en geloof.

De kosmopoliet die de multiculturele samenleving verdedigt maar deze begrippen door elkaar gebruikt, geeft te kennen dat hij moslims op voorhand geen identiteit toedicht anders dan ‘onderworpene’ en ‘dienaar van Allah’. Maar is dat niet juist wat hij zijn critici verwijt? Djeez man, what’s your point!?

————————————————————————————–

Dit stukje verscheen eerder op Blog of Reason