Manfred Wolf plaatst de immigratie in het Amerikaanse perspectief, en noteert belangrijke verschillen, speciaal op het gebied van de acculturatie.

Onlangs verkondigde de Biden-regering dat zij het immigratieprobleem zou aanpakken en “oplossen.” Dat zal waarschijnlijk niet gebeuren. Maar een ding lijkt duidelijk. Amerika zal het makkelijker vinden om dit enorme probleem op te lossen dan Europa.

De VS kunnen nog vele miljoenen meer absorberen. We zijn een enorm land, met overal veel ruimte, en we hebben een goede geschiedenis in het assimileren van een groot aantal nieuwkomers. Het land heeft arbeiders nodig en die kunnen over het algemeen soepel worden geïntegreerd. Het maakt de meeste mensen niet uit of meneer Lopez Castillo hun vliegticket afhandelt — of de piloot van het vliegtuig is. En de arbeiders die nieuwe daken op huizen zetten, of als koks in restaurants werken, hebben kinderen die naar school gaan en Engels spreken met de andere kinderen. Het allerbelangrijkste is dat weinig van deze nieuwkomers het moeilijk heeft met de waarden van hun nieuwe samenleving. Zulke immigranten assimileren goed.

De getallen zijn verbluffend. In plaats van cijfers te noemen die louter schattingen zijn, hierbij een wijdverbreide anekdote:

Recent hebben de oudsten van een klein stadje in Guatemala een verzoekschrift ingediend bij de plaatselijke autoriteiten om de naam van hun stad te veranderen in ‘Baltimore’. Waarom? Omdat alle jongere inwoners van het stadje naar Baltimore, VS, waren verhuisd.

West-Europa en de VS zijn het slachtoffer van hun succes. Vele miljoenen willen naar de VS verhuizen, niet alleen vanuit Mexico en Midden-Amerika, maar ook vanuit Zuid-Amerika, Azië, Afrika. Vluchtelingen uit Kameroen hebben hun weg naar Panama gevonden om vervolgens door Midden-Amerika naar de VS te komen. Levendige, vreedzame landen trekken nieuwkomers aan. (Minder bekende, stabiele landen, zoals Costa Rica, zijn ook magneten, zij het op kleinere schaal.) Evenzo heeft West-Europa migranten uit heel Afrika en het Verre Oosten gezien.
Het is gemakkelijk te assimileren in de Amerikaanse cultuur: die is ruim genoeg om een ​​grote verscheidenheid van mensen te huisvesten en verleidelijk genoeg om snel nieuwelingen en hun families voor zich te winnen. Over het algemeen vinden deze nieuwelingen de Amerikaanse normen en waarden geruststellend vertrouwd.

Dit laatste is wat voor Europese cultuur een probleem blijkt. Neem het geval van Nederland. Hoewel het niet waar is om te zeggen dat Nederlands-zijn betekent dat je meer tot een familie behoort dan tot een land, is het zeker waar dat de definitie van Nederlands-zijn enger is dan de definitie van Amerikaans-zijn. En het is ook zo dat de Nederlandse cultuur minder verleidelijk is en natuurlijk minder soft power heeft.

Als je bijvoorbeeld in Dubai of in Taipei of Kampala woont, hoor je geen Nederlandse muziek op de radio, of kijk je geen Nederlandse film op het tv-station, terwijl je wel Amerikaanse muziek hoort of een Amerikaanse film ziet. Amerika is cultureel machtiger, en alomtegenwoordiger.

Antropologen hebben lange tijd onderscheid gemaakt tussen ‘strakke’ en ‘losse’ culturen. Het is evenzeer logisch om te spreken van ‘sterk’ en ‘zwak’, en ik stel het volgende: als de cultuur van het nieuwe land, het gastland, het land van aankomst, ‘zwak’ genoeg is dat immigranten haar aantrekking weerstaan, dan kunnen de twee culturen makkelijk in botsing komen. Acculturatie hangt af van of de immigrant verleid wordt, of ten minste overtuigd, om de waarden en gebruiken van de gastcultuur te accepteren, zoals gewoonlijk het geval is in de VS.

Als immigranten vinden dat de gastcultuur onaantrekkelijk, of decadent is, zullen ze slecht accultureren. Een seculiere cultuur kan gemakkelijk worden beschouwd als nihilistisch of immoreel en daardoor minder aantrekkelijk dan een autoritaire — en de ‘rechtsstaat’ oefent geen charme uit voor iemand met een achtergrond in een autoritaire cultuur.

Is dit ook hoe men het probleem van — en met — jonge Marokkaanse mannen in Nederland, België of Frankrijk zou kunnen omschrijven?

---

Dr. Manfred Wolf, emeritus hoogleraar in Californië, USA en de auteur van een aantal boeken, waaronder Survival in Paradise: Sketches from a Refugee Life in Curacao.

Website van Manfred Wolf: www.survivalinparadise.com

Eerdere artikelen van Manfred Wolf op Veren of Lood vindt u hier en hier.

Meer over immigratie vindt u hier.