Er zijn – na de Vikingperiode – drie periodes van Zweeds expansie aanwijsbaar. Voor Europa was de tweede de meest invloedrijke. De belangrijkste van de historische veldslagen in deze oorlog was wellicht Lùtzen.

De drie periodes van grote expansiedrang van het Zweedse koninkrijk vielen samen met de kruistochtperiode, daarom ook wel de tijd van de Baltische kruistochten genoemd, in het begin van de 17e eeuw richting Duitsland, en aan het einde van de zeventiende eeuw weer in Baltische richting, waarbij het land Rusland tegenkwam. Tussentijdse conflicten met Denemarken bezorgden het koninkrijk Zweden halverwege die zeventiende eeuw ook de zuidelijke helft van het huidige Zweden, waardoor meer contact met West-Europa mogelijk werd, en heel Scandinavië zich uiteindelijk meer op West dan op Oost-Europa richten zou.

Voor West-Europa was de interventie van de Zweedse koning Gustaaf Adolf van beslissend belang voor het uiteindelijke welslagen van de Reformatie. Bij het begin van de Dertigjarige oorlog (1618-1648, eindigend met de Vrede van Westfalen, waar ook de 80-jarige oorlog werd beëindigd overigens) was de koning van Zweden veruit de belangrijkste protestantse vorst. De koning van Engeland en de stadhouder van de Zeven provinciën (Maurits) waren niet heel enthousiast in geloofszaken, of hadden het te druk met eigen problemen. De oorlog in Nederland woei van tijd tot tijd ook over naar Duitsland, en vice versa, maar voor een grootschalige interventie in Duitse aangelegenheden ontbrak het de Nederlandse Oranjes aan middelen. Hun eigen bezittingen als Nassau’s bleven gedurende een groot deel van de oorlog zelfs neutraal.

Toen de (katholieke) Duitse Habsburgkeizer meende dat de tijd rijp was het protestantisme weer in te snoeren, richtten de bedreigde Duitse vorsten zich eerst tot de Deense Koning, en na diens nederlaag tot de koning van Zweden om hulp nadat in 1618 een opstand in Bohemen tegen de Habsburgers de lont in het kruitvat wierp. Na een aantal eerdere fases landde de Zweedse koning begin 1630 in Duitsland en ontketende daarmee niet alleen een snelle innovatie in de tot dan gebruikelijke oorlogsvoering, maar ook in de wijze waarop het Duitse rijk tot dan bijeen gehouden werd. Ondanks zijn sneuvelen in de Slag bij Lützen was de interventie van Gustaaf Adolf beslissend voor de nadien onstuitbare desintegratie van het Heilige RoomsDuitse keizerrijk, tot Napoleon het in 1804 eindelijk officieel ontmantelde.

Deze korte, ietwat hysterisch getoonzette Zweedse documentaire gaat over deze belangrijke periode. Het was een bloedige veldslag, vooral in de zin van de percentages verliezen die door beide legers werden geleden.

One of the bloodiest battles from the Thirty Years War. Sweden vs. the Holy Roman Empire.
A massgrave has been found, with the victims from the battle. Are they Swedish/Finnish soldiers or German mercenaries? (This Swedish documentary has English subtitles).

Duur: 29:00
Gepubliceerd: december 2015