In Nederland wordt het nut van een hogere opleiding hoog aangeslagen. Hetgeen illustreert dat we er als volk weinig van begrijpen, hoe opleidingen werken.

Het Nederlandse opleidingssysteem is dusdanig, dat er een dolle paniek uitbreekt in de sociale toplagen van onze maatschappij als groepen mensen dreigen hun schoolopleiding te verlaten zonder een fraai bedrukt papier waarop prestaties van een lange leergang staan vermeld. Je diploma is immers je toegangsbewijs voor een baan waarin je je leven lang een rechtvaardiging van je bestaan vinden kunt?

U begrijpt al: ik ben van het concept niet erg onder de indruk. Zeker niet, sinds ikzelf een product ben van hogere opleiding, en de beperkingen er van aan den lijve heb ervaren. Dat, gevoegd bij de nationale gedachte dat je je niet méér hoeft te voelen dan een ander, omdat je op een betere school heb gezeten, heeft zijn sporen nagelaten.

Er is geen betere leerschool dan het leven zelf, maar ook op dat vlak is Nederland geen leerschool voor gevorderden. Kijk om u heen, en zie hoe de mensen behandeld worden die met recht van ervaring spreken: wie bij de IND heeft gewerkt, kan daarover maar beter zwijgen. De waarheid mag niet gezegd worden, want we zijn niet bereid die te geloven.

Wie zijn bedenkingen uit over de massa immigratie is een onopgeleide plurk met nationalistische sentimenten. Dat nationalistische sentimenten niets anders zijn dan een gemeenschapsgevoel tegenover de groep mensen waaruit je stamt is een verdachte overweging geworden. Afstamming? Boehoehoehoe! Afstamming is een verdacht concept geworden. Er trots op zijn, of eventueel tevreden, wordt in ons land al evenmin gewaardeerd.

Het is een psychose.

Gelijkheid is een Nederlandse obsessie, hoe weinig gelijk we onderling ook zijn. Dat we dat compenseren door te ontkennen dat we anders zijn dan anderen, helpt de besten onder ons enigszins te maskeren dat ze beter zijn. En wee je gebeente als je dat nalaat. Als je wilt dat je kinderen op school gehaat worden, is er niets simpeler dan hen bij te brengen dat het goed is te laten zien dat je slim bent. De rest gaat vanzelf. Ieder compliment van een docent van een docent wordt door je klasgenoten prompt ervaren als een affront aan hen allen, en reken er op dat ze zich daarvoor zullen proberen te revancheren.

Het ergste is dat deze afwijking nooit bestreden wordt. In het geniep zijn veel docenten dezelfde mening toegedaan als je klasgenoten. Een betere opleiding volgt er bijna automatisch op, maar weinigen gunnen je dat. Bovendien gaat hetzelfde spelletje op een hoger niveau vrolijk op dezelfde wijze door. Heel gelukkig word je er niet van.