Het kabinet in wording: de gladiatoren
Nu het nieuwe kabinet binnen twee weken op het bordes wordt verwacht, wordt het tijd voor een korte terugblik op de formatie tot dusver, en tijd voor de poppetjes.
Na zes weken radiostilte lijkt het regeerakkoord voor het nieuwe kabinet vrijwel rond. Ik moet zeggen dat het nieuwe systeem zonder Hare Majesteit een onverwachte verademing geworden is. Geholpen door een volkomen gebrek aan alternatieve mogelijkheden dan een overeenkomst tussen VVD en PvdA (een links kabinet met de SP was net zo waarschijnlijk als dat Samsom vrijwillig Wilders aan tafel zou noden), lijkt men er in zes weken uit te zijn gekomen. Hoe dat allemaal in de Eerste Kamer gaat aflopen zullen we moeten afwachten: de hysterische taferelen rond de Provinciale Statenverkiezingen van begin 2011 ligt me te vers in het geheugen om daar schouderhalend over te doen. Maar we zullen zien.
Om nog even op Hare Majesteit terug te komen overigens: de volledige radiostilte die men ditmaal in acht nam en wist te handhaven, zal bij de andere partijen in het parlement ongetwijfeld tot enig gekrab achter hangende kraakbeenflapjes hebben geleid. Aangezien de onderhandelaars zich van de andere volksvertegenwoordigers in het geheel niets meer hebben aangetrokken. Onder andere omstandigheden konden zij wellicht de illusie koesteren via HM nog enige invloed te hebben uitgeoefend, maar ditmaal is kan men alleen wachten tot de nieuwe regering op staat. Het zou me niets verbazen als ook dit kroonjuweel op niet al te lange termijn zal worden gerecycled.
Poppetjes
De poppetjes is een leuker spel. RTL gaf gisteren de eerste voorzet, die wel enige intrigerende elementen bevat. De VVD-ministers zouden worden:
Rutte – premier
Schippers – VWS
Opstelten – blijft op Veiligheid
Blok – EZ
Kamp – Infrastructuur
Schulz van Hagen – Defensie
PvdA is de leukste groep om te raden – omdat er geen directe kandidaten zijn die er al zitten, en het onvermijdelijke vrouwenquota dat voorschrijft dat de benoemingen om en om man/vrouw, in dit geval dus half/half moet worden gedaan.
Erg veel vrouwen lijken er niet beschikbaar, dus dat zijn de makkelijkste:
Klijnsma heeft net de FNV opnieuw op de rails gezet, zodat zij voor Sociale Zaken de logische keus lijkt.
Sharon Dijksma is nog pas onlangs volkomen gedesavoueerd in haar poging burgemeester van Nijmegen te worden, zodat verdere kansen op dit carrièrepad niet realistisch lijken. Staatssecretaris is ze al eerder geweest, op onderwijs, zodat moet worden gevreesd dat ze daar de scepter zal gaan zwaaien.
Uit het geruchtencircuit is al vernomen dat Guusje ter Horst vindt dat BiZa wel erg is uitgekleed. Dat maakt het makkelijker om voor Jet Bussemaker te kiezen. Ter Horst kleeft mogelijk ook teveel een verleden als onvermijdelijke kandidaat aan. Ze loopt al lang mee, en helemaal fris is haar reputatie ook niet meer. Samsom kan haar missen vermoed ik.
De heren van de PvdA is waar het echt interessant wordt. Voor Financiën is een echte zwaargewicht een vereiste, en dit garandeert eigenlijk de keus voor Teulings, directeur van het CPB, die daarmee in de voetsporen van Gerrit Zalm zou treden. RTL noemt ook Van Rijn, maar die verdient bij PGGM meer dan vier ton. Dan ga je voor minder dan de helft geen minister worden, tenzij men hem weet te chanteren met een aanstaande verlaging van zijn meer dan riante salaris vanzelfsprekend. Maar dat moeten we eerst nog maar zien.
Asscher, de gedoodverfde volgende PvdA-leider, kan Samsom mooi kwijt op het nieuwe ministerie van Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking. Asscher en Bussemaker zouden overigens ook nog van post kunnen ruilen.
Dijsselbloem lijkt de vicepremier te gaan worden, en kan dan minister van Buitenlandse Zaken worden. Dat heeft als groot voordeel dat de vicepremier met de premier mee op pad kan worden gestuurd bij Europese toppen.
Probleem is vanzelfsprekend dat Dijsselbloem geen ervaring met het buitenland heeft, maar het lost wel een ander probleem op. Er van uitgaande dat Dijsselbloem vicepremier worden moet, en dat de minister van Financiën geen nitwit als Ronald Plasterk kan zijn, heeft Samsom het probleem dat hij als hij Asscher passeert moet kiezen tussen Plasterk en Timmermans als zijn zesde minister. Dan is het veel eleganter om met een Salomonsoordeel beiden te passeren. Eén teleurgestelde proto-minister in de fractie kan vervelende gevolgen hebben, maar twee voorkomt dat er bij politieke tegenwind een natuurlijk alternatief binnen de fractie aanwezig is, die leiding kan geven aan eventueel ongenoegen.
Het enige nadeel van de hierboven geschetste ploeg is natuurlijk dat er geen PvdA-er met ministerservaring in het kabinet komt, maar dat kan Samsom niet slecht uitkomen, aangezien ook hij een voor hem nieuwe rol zal moeten gaan spelen.
Ik geef ze twee jaar.
Eerder verschenen op Dagelijkse Standaard