De Duitse politieke crisis nadert een hoogtepunt. Donderdag komen de leiders van de coalitiepartijen SPD, CDU en CSU bij elkaar om afspraken te maken over de toekomstige politiek die Duitsland voeren gaat. Maar, er is nog geen schim van een overeenkomst te bespeuren.

Sinds Angela Merkel persoonlijk de sluizen opende, is het politiek hommeles in Berlijn. Meer en meer wordt duidelijk dat Merkel van achter de schermen door de SPD wordt gechanteerd, maar nu in de problemen komt doordat ook de Beierse CSU net zo hard tegengestelde eisen neer legt.

Donderdag wordt dus de dag van de waarheid. Niet kan worden uitgesloten dat de coalitie klapt, gezien de harde opstelling van de SPD. Die voelt zich gesterkt door de toenemende populariteit van haar leider Gabriel, die afgelopen weken 4% steeg. Merkel zelf zakte 8%.

Maar is dat wijsh van de SPD?

De politieke positie van Merkel is aanzienlijk verzwakt, en sinds ze haar uitspraak Wir schaffen das impliciet moest terugnemen klinken ook stemmen binnen haar eigen CDU die vinden dat haar tijd gekomen is. Dat leidt tot een steeds schrillere toonzetting, hetgeen nimmer een goed teken is. De uitspraak dat Duitse gelukszoekersopvang een Balkanoorlog zou kunnen voorkomen is op dit moment tamelijk hysterisch.

En vrijwel dagelijk sijpelen de verhalen naar buiten dat in de opvangcentra de problemen steeds groter worden. Elke dag staan de kranten vol met de laatste opstootjes, vechtpartijen en andere ongerege;dheden binnen de Duitse AZC’s. Dat een Duitse politievakbondsman aangeeft dat de politie op het punt staat te bezwijken onder de extra taken die haar worden opgelegd door de opvang, en dat daar subiet een eind aan komen moet, zal mogelijk ook voor de SPD de zaak op scherp zetten.

Hoewel je van de realiteitszin van sociaaldemocraten die zich in een principepunt hebben vastgebeten geen al te hoge verwachtingen hebben hoeft.

In Oostelijk Duitsland is Pegida nog steeds een factor van belang, en ook de AfD, de partij die zich het meest afzet tegen de immigratie, staat in de peilingen op aanzienlijke winst.

De echte vraag is hoe lang Duitsland nog voldoende vertrouwen houdt in Angela Merkel. In de Duitse pers lijkt een kanteling merkbaar, er komen steeds vaker berichten naar buiten dat de Duitse overheid probeert een deel van de problemen voor de bevolking verborgen te houden. Als die stemming overslaat naar parlementariërs, kan het snel voorbij zijn met de Duitse generositeit. Anderzijds was de vergelijking van voormalig AfD-leider Lutz Bachmann (Nu Pegida), die hier op doelde toen hij Heiko Maas, de SPD-minister van Justitie, vergeleek met Goebbels duidelijk een stap te ver. Het naziverleden weegt in Duitsland zwaar. Het spel is nog in een te subtiele fase voor dergelijk zwaar geschut.

Al neemt dat niet weg, dat de SPD-opstelling zelf vermoedelijk in Duitsland een behoorlijke breuklijn zal openen. En Heiko Maas is de voornaamste propagandist voor deze positie. Want al lijkt de SPD instinctief op dezelfde lijn te zitten als Merkel nu, de vraag is hoe ver Merkel zal moeten schuiven teneinde te voorkmen dat ze opzij geschoven wordt. Realisme en politiek instinct zijn nu vereist. Maar de reacties tot nog toe suggereren dat het juist die kwaliteiten zijn die in deze crisis als eersten verdwenen. Donderdag moeten er dus spijkers met koppen worden geslagen.

Dat wordt heel interessant.