Of het onderwerp in de mode is of dat het thans de Week van het Brein is waarin men u van uw overtollige potje Goede Doelen geld komt ontlasten weet ik niet, maar de laatste dagen is het wel weer prijs met het onderwerp hersenen-hoofdzaak. Vraag voor de lezer: of u een hersenaandoening heeft.

De NOS begon haar offensiefje met de subtiele zin: Een op de vier Nederlanders heeft een hersenaandoening. Waarna bleek dat daar wel een heleboel onder viel dat ik niet graag als aandoening zou willen kwalificeren:

Van de mensen met een hersenaandoening hebben er 1,9 miljoen een psychische stoornis zoals depressie, angst- en paniekstoornissen. 1,3 miljoen mensen kampen met een chronische hersenaandoening, zoals dementie, de ziekte van Parkinson of epilepsie.

Is een depressie een hersenaandoening? Ik betwijfel het. Mij is bekend dat bij een deel van de mensen met depressies die een gevolg zijn van erfelijke factoren. Die vallen zeker onder de aandoeningen. Maar als je depressief wordt van de gemiddelde intelligentie van de journalisten die via de NOS ons dagelijks nieuws verzorgen lijkt me dat met een aandoening niets te maken te hebben. De logische woordgrapjes hierover zal ik u besparen.

Dat wordt nog pregnanter als we zien welke categorieën hersenproblemen nog meer nodig zijn om aan die 1 op 4 van de NOS te komen:

De aantallen zijn kleiner voor niet-aangeboren hersenletsel zoals door een beroerte of een ongeluk (645.900), slaapstoornissen (506.200) en hersenaandoeningen die bij baby’s blijken te bestaan, zoals een verstandelijke beperking (100.400).

Niet-aangeboren hersenletsel lijkt me geen aandoening, zeker niet als die het gevolg is van een ongeluk of ouderdomsslijtage. Het is zeker ernstig, iets om rekening mee te houden of voorzichtig mee te zijn. Maar een aandoening? Spaar me. Dat verstandelijke beperkingen ook onder de aandoeningen worden gerekend is gewoon dom en grof. Het lijkt er teveel op dat voor de gelegenheid alles wat met de hersenen in verband staat maar direct als aandoening is gekwalificeerd. Als de Hersenstichting die cijfers op deze manier heeft aangeleverd dan mag u uw portemonnee wel klaar leggen naast de deur, want u kunt er zeker van zijn dat u deze week een bezoekje van een collectant mag verwachten.

En gewoontegetrouw is dit slechts het topje van de ijsberg:

2,1 miljoen van de geregistreerde mensen met een hersenaandoening is vrouw, 1,7 miljoen man. Veel mensen zoeken geen medische hulp, dus staan niet geregistreerd. Dat betekent dat de werkelijke cijfers nog hoger liggen.

Opwekkend nieuws allemaal.

Het is voor het eerst dat er is gekeken naar hersenaandoeningen in zijn geheel, zegt neurowetenschapper Laura Rigter van de Hersenstichting, die vandaag start met een campagne om de impact van een hersenaandoening te laten zien. “Dat geeft een heel nieuw inzicht.”

Het wordt dus inderdaad een collecte.

Wie trouwens de volgende alinea’s in een logisch verband weet te brengen zal ik eeuwig dankbaar zijn:

De stichting heeft ook gekeken naar de zorgkosten. “Die zijn zo’n 25 miljard euro per jaar en dat vinden wij ook behoorlijk veel”, zegt Rigter. Dat is 27 procent van de totale zorgkosten in Nederland. “Dat zijn bijvoorbeeld bij psychische aandoeningen de kosten voor de ggz en bij hersenletsel de kosten voor revalidatie.”

De Hersenstichting wil laten zien dat er behoorlijk veel mensen zijn met een hersenaandoening en dat dat niet altijd even zichtbaar is. “Vervolgens willen we daar wat aan gaan doen door middel van onderzoek, maar ook door de zorg voor de patiënten van nu te verbeteren, in de hoop dat dan die kosten omlaag gaan.”

Wat ik er van maak is dat de kosten van hersenproblemen (ik vertaal het voor de Hersenstichting maar even voor toekomstig gebruik) hoog zijn, maar dat we niet van iedereen weten wat er gaande is zodat de potentiële kosten hoger zouden moeten zijn. Maar omdat we dat als wetenschappers willen genezen, willen we die kosten ook weer omlaag brengen.

Wat niet zichtbaar is en geen probleem is, is geen probleem. Dat moet je er ook niet van willen maken, ook niet als dat je onderzoek ten goede komt.

Eigenlijk interessanter en zeker meer reden voor ophef is het artikel waarmee de Britse Guardian vandaag kwam:

Dat gaat pijn doen, veel pijn. Het zou me verbazen als de krant de komende weken niet wordt gebombardeerd met beschuldigingen van het stimuleren van discriminatie. De openingszin wrijft dat er nog eens stevig in;

Scientists have drawn on nearly 1,000 brain scans to confirm what many had surely concluded long ago: that stark differences exist in the wiring of male and female brains.

En meldt verder op:

“If you look at functional studies, the left of the brain is more for logical thinking, the right of the brain is for more intuitive thinking. So if there’s a task that involves doing both of those things, it would seem that women are hardwired to do those better,” Verma said. “Women are better at intuitive thinking. Women are better at remembering things. When you talk, women are more emotionally involved – they will listen more.”

En de ware killer:

She added: “I was surprised that it matched a lot of the stereotypes that we think we have in our heads.

Dit wordt weer een rel met de mensen die niet langer nog logisch kunnen nadenken. Daarvan komen er steeds meer, want je krijgt wel eens het gevoel dat ook dat logisch denken steeds vaker wordt gezien als een afwijking die genezen zou moeten worden. een hersenaandoening volgens de definitie van de Hersenstichting, zogezegd. Speciaal over-emotionele types lijken dat te vinden. En apart genoeg zijn dat vaak de hoger opgeleiden in onze wereld.

Hoe interessant verder ook, het nadeel van overmatig differentiëren is dat je gaat vergeten dat we allemaal mensen zijn met veel meer dan alleen een bepaald al dan niet beperkend defect. Onmatige hoeveelheden etiketten zijn niet functioneel effectief, net zo min als die wagonladingen keurmerken die sinds jaar en dag de schappen in winkels vervuilen.

Vorige week kreeg ik – als halve autist – van de Hersenstichting het verzoek na mijn dood mijn hersenen ter beschikking te stellen. Een herhaald verzoek. Nu heb ik toch al geen plannen op korte termijn het tijdige met het eeuwige te verwisselen, maar het antwoord is en blijft nee.