De BBC publiceerde vannacht een explosief stuk op haar eigen website, waar het naar ik vermoed begraven zal blijven tenzij de spotlights er onbarmhartig op worden gezet. Het betreft een onafhankelijke analyse van het terrorisme van de afgelopen jaren, met speciale aandacht voor de herkomst van terreur.

Omdat ik meer geïnteresseerd ben in hoe dingen zitten dan in specifiek moslims zwart maken probeer ik via Twitter stukken te vinden die met data onderbouwen wat er gaande is. Natuurlijk heb ik mijn preoccupaties en dingen als opleiding en ervaring die ik hierbij zeker niet los kan laten. Maar ik ken genoeg (ex)-moslims om te beseffen dat je hen niet over één kam scheren kunt. Dat laat onverlet dat er naar mijn weten maar één islam is, waartoe ook het soennitische fundamentalisme behoort. En dat begint in toenemende mate de hoofdstroom te worden van de hedendaagse soennitische islam.

Waarom heb ik het over de soennitische islam, terwijl de sjiieten minstens zo onhandelbaar blijken voor het westen om te hanteren? Dat heeft te maken met de wortels van wat wij als het soennitische fundamentalisme kennen, dat zich mede beroept op geschriften die zijn ontstaan in een traditie die tot stand kwam na de splitsing van deze twee denkrichtingen binnen de islam. De sjiieten zijn in alle vervelende opzichten van hun geloof volwaardige moslims, maar de wahabitische variant is in hun kringen nooit ontstaan omdat de fixatie van de soennieten op het kalifaat hen vreemd is. Juist de kwestie wie kalief moest zijn, was binnen de sjiitische richting de oorzaak van hun afsplitsing.

Na deze inleidende woorden: het artikel dat de BBC publiceerde gaat over de herkomst van (zelfmoord)terrorisme zoals we dat de afgelopen 15 jaar van nabij hebben leren kennen. En de conclusie is dat circa 10% van de aanslagen direct terug te voeren is op IS ( en daarvoor op Al-Qaida). Dat is de reden dat de BBC hiermee niet erg gelukkig zal zijn, want het spreken over ‘so-called Islamic state’ houdt de zaak overzichtelijk. Door alle aanslagen terug te voeren op een als zodanig benoemde terreurgroep kan men vermijden het over de islam als godsdienst te hebben – het zou de West-Europese bevolking maar op ongewenste gedachten brengen. Overigens zijn het juist de ernstigste aanslagen qua dodental die wel degelijk terug te voeren zijn op IS. Maar dat versterkt alleen wat ik hieronder zeggen ga.

Laat ik zo’n ongewenste gedachte hier eens formuleren. Wat de analyse va terreuronderzoeker Dr Lorenzo Vidino in feite aan geeft – er staat bijzonder weinig analyse in, en is vooral een overzichtelijke indeling van aanslagen en hun typering – is dat van de overige 90% van de aanslagen het overgrote deel gevallen betreft die ook wel worden aangeduid met het Sudden Jihad syndrome. Dit betreft dus mensen die zonder tot IS behoren spontaan over gaan tot terreur en geweld. Wat het stuk aan stipt is dat veel van die aanslagen worden gepleegd door mensen voor wie geweld en een negeren van westerse gedragsregels tot de basis van hun leefwereld behoren. Wie tot de groep gewelddadige moslims behoort en een vlaag van geloofsverbijstering ervaart, zal meest waarschijnlijk zijn alledaagse psychische make-up omzetten in een gewelddadige aanval op de maatschappij om zich heen.

Dit impliceert niet alleen dat niet-gewelddadige moslims die een vlaag van geloofsverbijstering krijgen dat vooral zullen uiten door hysterische protesten tegen alles wat hun geloof in de weg staat, maar ook dat de groep potentiële aanslagplegers in West-Europa enorm is. Niet voor niets zijn moslims sterk oververtegenwoordigd in de misdaadstatistieken.

Hier op voortbouwend kun je niet anders dan concluderen dat de islam als geloof mede verantwoordelijk is voor de aanslagen die we voortdurend te verwerken krijgen. Ook geeft het zicht op de onvoorspelbaarheid van gelovigen die overgaan tot aanslagen, want niet alle gewelddadige criminele moslims zullen aanslagen plegen. Maar tezamen genomen geeft het een heel ander beeld dan onze overheden ons zo graag voorspiegelen. Van ongelovigen is nergens ter wereld een zelfmoordaanslag bekend, en dat de islam het Paradijs belooft aan jihadi’s die tijdens hun daad omkomen maakt het niet beter. Maar dan zijn we al weer op bekend terrein. It’s the islam stupid.

Dat dat grotendeels terug te voeren valt tot een kleinere groep binnen de moslims zal de gutmenschen in West-Europa niet gelukkiger maken. Integendeel.