Het geheugen is een raar ding. En niet iedereen heeft een geheugen dat even goed is als van anderen.

Een paar maanden geleden kwam ik iemand tegen met wie k op de basisschool zat. Tenminste, ik zat drie klassen hoger, maar iedereen wist wie hij was, vandaar. Dat had te maken met zijn familie en de reputatie die die had. Niet al te best, zoals u begrijpt, want over mensen met een goede reputatie hoor je weinig. Van iemand weinig weten is daarom een beter signaal dan van alles op de hoogte zijn waar iemand mee te maken heeft. Als BN’ers de intelligentie hadden dit te beseffen had er in Zweden nog een enorm oerwoud aan niet omgehakte bomen gestaan. Roddelbladen leven hier nu eenmaal van. Grappig genoeg is het juist ons slechte geheugen dat hun ontstaan mogelijk maakte: niet alleen is de bereidheid te figureren in verhaaltjes in Story, Privé en wat niet al vooral gebaseerd op de wens om BN’er te blijven. Die bladen worden dus gek gebeld met BN’ers die wat over zichzelf te melden hebben. Wel met de hoop dat de schandaaltjes vervolgens vlot weer worden vergeten.

Maar terug naar mijn vage kennis. We spraken wat, en hij vroeg me: Als jij zo’n goed geheugen hebt, weet jij nog hoe ik was op school? Zelf had hij geen herinneringen meer van voor zijn 16e. Dat hij lang teveel gezopen had werkte daar ook aan mee, maar toch. Het schokte me nogal. Mijn oudste herinnering is van dat ik ongeveer anderhalf was, en van na mijn vierde kan ik me vrijwel alles herinneren dat ik belangrijk vond. Als ik er de tijd voor neem kan ik meer boven halen – ik geloof echt dat alles er nog is.

Het is meer een herinnering aan een herinnering, die oudste herinnering. Ik zit aan een tafel met daarboven een schel schijnende lamp, een oude vrouw tegenover me. Later kroop ik er over de stoelen – het is een fotografisch beeld van die stoelzitting die op de een of andere manier de meeste indruk heeft gemaakt, achteraf gezien. Veel weet ik er verder niet van. De gebeurtenis was iets waaraan mijn moeder toen ik klein was nog wel eens refereerde: een bezoek aan haar oma, van wie ik wist dat ze was overleden toen ik ongeveer drie was. Lang heb ik dan ook gedacht dat die herinnering die ik heb bewaard uit die tijd was. Maar een paar jaar terug meldde mijn moeder toen we het er over hadden, dat mijn overgrootmoeder de laatste anderhalf jaar van haar leven in het ziekenhuis lag, dus ik moet anderhalf zijn geweest. Ik heb het onthouden als de enige herinnering die ik aan die overgrootmoeder heb, in feite was dat het enige belang ervan. Mensen bestaan pas echt niet meer als niemand ze zich nog herinnert.

Wat moest ik mijn vage kennis antwoorden? Ik hield me op de vlakte, en zei iets over ‘een actief jongetje’, en merkte op dat mijn geheugen ook zo goed weer niet was. Dat deed hem goed, óók de gedachte dat mijn geheugen ook weer niet zó absoluut is. Als we de eufemismen toch niet hadden.