Het ministerie van Financien weet van niks, maar de Nederlandse ambassade in Griekenland heeft besloten alvast pro-actief te werk te gaan. Sinds enige tijd ondersteunt onze ambassade daarom Nederlandse bedrijven die in Griekenland actief zijn. En dat gaat verder dan het verschaffen van een plattegrond met de snelste route naar de Kamer van Koophandel in Athene.

Nederlandse bedrijven blijken massaal te hebben besloten zo min mogelijk geld in Griekenland te houden: alle inkomsten worden zo snel mogelijk het land uitgebracht, rekeningen worden versneld geïncasseerd, en veel bedrijven hebben op het Nederlandse hoofdkantoor een koffertje klaar staan met contant geld, om als de nood aan de man komt het personeel zo snel mogelijk cash te kunnen betalen. En de Nederlandse ambassade werkt zo hard mogelijk om ze daarbij met raad en daad terzijde te staan. Zoals het ook hoort.

Alleen, minister De Jager zegt dus dat het niet nodig is, want het gaat helemaal goed komen met Griekenland.

Vandaag zal Angela Merkel Athene bezoeken, er is een demonstratieverbod afgekondigd en er staan ruim 6000 man oproerpolitie gereed om haar te beschermen. Desondanks is de onzekerheid groot, want dat de Grieken zich van het demonstratieverbod niets aan zullen trekken vereist geen helderziendheid. Overigens – pijnlijk maar illustratief detail – is dit verbod gebaseerd op een wetsartikel dat tijdens het kolonelsregime is ingesteld en nadien niet meer is gebruikt.

ESM
Gisteren ging ook het ESM officieel van start, en binnen een paar dagen moeten de landen van de Eurozone gaan storten om het fonds te vullen met de eerste 80 miljard, zoals afgesproken. Dit betekent tevens het formele einde van het EFSF, dat nu op gaat in het ESM. Interessant lijkt te worden, of er nog mededelingen zullen worden gedaan omtrent de voortgang van de stortingen, aangezien verscheidene landen het op dit moment niet bepaald makkelijk zullen hebben hun deel op te hoesten.

Mochten bijvoorbeeld de landen die nu al een bailout genieten zich beroepen op de hardheidsclausule, dan zal ons – en de wereld – prompt worden getoond hoe betrouwbaar de EU is, en welke rol het door mij al eerder besproken artikel 25 lid 2 gaat spelen. Zowel mogelijkheid 1: landen die in gebreke blijven, als mogelijkheid 2: dat de sterkere landen extra moeten bijbetalen zal bepaald onrust veroorzaken. Vol spanning klopt ons hart.

Spanje
In Spanje wint de laatste tijd ook een schandaal dat voortvloeide uit de kredietcrisis aan prominentie. Veel gepensioneerden hebben zich de afgelopen jaren in ruil voor hun spaargeld hoogrentende preferente aandelen in banken aangeschaft. Logischerwijs zijn die nu onverkoopbaar, zodat deze mensen aan de bedelstaf dreigen te raken. Veel van deze klanten klagen dat zij door hun bank verkeerd zijn voorgelicht – zeg maar: opgelicht – en dreigen nu met juridische stappen. Pikant detail: een aantal hierbij betrokken banken had de getroffen mensen een schikkingsvoorstel gedaan, om deze aandelen om te ruilen voor gewone aandelen, of zelfs deposito’s.

Maar de voorwaarden voor de 100 miljard euro bankensteun die Spanje eerder deze zomer ontving, verbieden het deze deals af te ronden. Gezien de bankrun in het land de afgelopen maanden niet zo’n heel vreemde maatregel, maar je zult Gekke Henkie maar zijn. De Spaanse regering zit er mee verlegen, ook omdat het vertrouwen in de Spaanse banken hierdoor niet terugkomt. Al is dat wellicht een ten overvloede.

84% van de Spanjaarden wantrouwt ondertussen premier Rajoy, waarmee hij het overigens marginaal beter doet dan de socialistische oppositieleider Alfredo Perez Rubalcaba, die door 90% van de Spanjaarden niet wordt vertrouwd. Frankrijk moedigt Spanje aan om een bailout te vragen (haar banken hebben het geld zelf heel hard nodig nu), terwijl de Duitse minister van Financiën zegt dat Spanje met zijn begroting voor 2013 goed op koers ligt, en het maar beter is een bailout uit te stellen, want wie weet komt alles vanzelf goed en is het niet nodig..

Volgende week – 18 oktober – zijn er in Galicië belangrijke regioverkiezingen.

Italië
Ook Italië is voor de EU nog steeds een bron van zorgen. De kredietverlening aan het bedrijfsleven zakt steeds verder in, De Italiaanse banken beleggen vooral in staatsobligaties: tussen augustus 2011 en augustus 2012 liep het bedrag dat door de banken aan de staat was geleend op van 212 miljard op naar 316,4 miljard euro. De ruimte hiervoor ontstond door de LTRO’s, wat niet wegneemt dat dit de kredietstroom naar het particuliere bedrijfsleven afknijpt.

De betrouwbaarheid van bedrijfsobligaties in de periferie neemt sowieso zorgwekkende vormen aan, zeker als je dat vergelijkt met die van bedrijven in de kernlanden:

Opvallend genoeg verbetert de risicokwaliteit van bedrijfsobligaties in de kernlanden van de Eurozone, waar zij in landen die een bailout kregen sterk verslechtert. Dit ligt niet alleen aan de economische toestand in de betrokken landen, al helpt het vanzelfsprekend evenmin. Maar aangezien het uiteindelijk de private sector zal zijn die het herstel van de economie in de bailoutlanden zal moeten trekken, is dit een uiterst zorgwekkende ontwikkeling.

 

 

Eerder verschenen op Dagelijkse Standaard