In Frankrijk is de chaos binnen traditioneel-rechts compleet nu de partijleiding van Les Republicains overweegt presidentskandidaat Fillon te dumpen – zonder een alternatief te hebben.

Vanavond komt de leiding van les Republicains bijeen om te praten over de voortgezette kandidatuur van Fillon. De schandalen rondom zijn persoon zijn dusdanig dat hij kansloos wordt geacht voor het presidentschap, maar de man zelf weigert te vertrekken. Ongekend dat een kandidaat van een zo groot land in een dergelijke positie zijn kandidatuur handhaaft. Maar in Frankrijk is men al wel wat gewend geweest door de jaren heen, dus wellicht dat Fillon dacht alleen maar de volgende stap te zetten? Franse verkiezingen zonder schandaaltjes zijn eenvoudig ondenkbaar.

Desondanks zijn de tijden toch iets veranderd. Dat de partijleiding overweegt Fillon terug te trekken maakt dat al voldoende duidelijk. Maar nóg opmerkelijker is dat Fillons belangrijkste concurrent voor de kandidatuur van Les Republicains dit najaar – Alain Juppé – vandaag bekend maakte dat hij ook bij een terugtreden van Fillon geen kandidaat meer wenst te zijn. Volgens Juppé is het te laat om rechts nog te verenigen achter één kandidaat.

Hij zou gelijk kunnen hebben, maar toch doet het rigoureus aan.

Wat het werkelijk héél interessant zou kunnen maken is of de leiding van Les Republicains Nicolas Sarkozy zo gek zou kunnen krijgen Fillon te vervangen. Sarkozy werd derde (!) bij de interne partijverkiezingen, maar is wel de bekendste naam die de partij nog in huis heeft. Of hij kans heeft? Nog steeds gaan peilers er van uit dat iedereen die tegen Marine Le Pen mag aantreden in de tweede ronde van haar winnen zal. De basis daarvan is slechts een aantal fictieve scenario’s, maar tot die scenario’s behoorde vast niet de volledige implosie van de Republikeinse partij.

Met het verdwijnen van traditioneel-rechts als serieus alternatief zal de drang tot hervormingen vanuit het Franse electoraat groter zijn dan ooit. Voor zover ik me herinneren kan is het nog nooit gebeurd dat de Republikeinen – of een van de voorgangers van die partij – geen kandidaat in de tweede ronde had. Links Frankrijk heeft ten tijde van het grootste succes van Jean-Marie le Pen met dichtgeknepen neus op Chirac gestemd, maar de vraag of rechts met evenveel principes op Macron zal stemmen is minder eenvoudig te beantwoorden. Het is zelfs onzeker of een deel van de socialistische achterban wel op hem stemmen wil in die tweede ronde.

Vanavond weten we meer. De rellen in de voorsteden zijn voor even naar de achtergrond teruggedrongen, maar mogelijk zijn het deze die Sarkozy een nieuwe kans zouden kunnen geven? Als minister van Binnenlandse Zaken was hij het immers die de opstand van 2005 wist neer te slaan.