DE WERELD NU

Energie – ontwrichting dreigt bij stilleggen productie

Gasverbod, gas, energiecrisis, Duitsland, Groningen, gasopslagg, gasvoorraden, energie

Bij een gastekort in de komende winter kan minister Jetten voor Klimaat en Energie bedrijven dwingen hun activiteiten stil te leggen via staatsnoodrecht.

Wat een geruststellende gedachte, dat deze dwangbevoegdheid in de capabele handen ligt van een bekwaam minister.

Hoe dat allemaal precies gaat verlopen, weet Roboropje zelf nog niet, maar in een Kamerbrief over het Bescherm- en Herstelplan Gas staan wel vast wat fascinerende voornemens hiervoor. Als er een acuut gastekort ontstaat moet een groep van zo’n 250.000 energie-intensieve bedrijven verplicht 20% gas reduceren. Als deze ‘kaasschaafmethode’ niet voldoende gasreductie oplevert moeten bedrijven of sectoren volledig worden afgeschakeld.

Het ministerie benadrukt deze winter geen noodsituatie te verwachten. De Nederlandse gasbunkers zitten twee maanden voor de Europese deadline al voor meer dan 80% vol. Dat lijkt mooi maar na twee weken stevige vorst is de voorraad doorgaans wel al weer op. Bedrijven schroeven nu al hun productie terug vanwege de torenhoge prijzen, dus hoeveel meer rek daar dan nog in zit weet ook bijna niemand. Volgens de laatste cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek gebruikte de industrie het eerste halfjaar al 30% minder gas dan in dezelfde periode vorig jaar. Plus dat warme bakkers, glastuinbouwers en aluminiumfabriek Aldel in Delfzijl zelfs al hun bedrijf hebben beëindigd.

De aanhoudend hoge gasprijs lijkt inmiddels dan ook een groter probleem te worden dan een fysiek tekort, zo’n tien keer zoveel als anderhalf jaar geleden. De chemische industrie waarschuwde al eerder dat bedrijven hun productie verplaatsen naar landen waar energie goedkoper is. Plannen voor het ergste scenario liggen er, maar grootverbruikers in de industrie zitten te springen om meer duidelijkheid.

Ze verkeren al maanden in onzekerheid over wat precies van hen wordt verwacht in het geval dat er een gascrisis uitbreekt. De zestig grootste energieverbruikers, waaronder staalfabrikant Tata Steel en kunstmestfabrikant Yara, moesten in januari al laten weten hoeveel ze op gas kunnen besparen in het geval van een acuut tekort. Vervolgens onderzocht adviesbureau Berenschot wat de gevolgen zijn voor hele ketens als bepaalde bedrijven hun productie grotendeels stil moeten leggen.

Het kabinet komt op basis van dat onderzoek tot de conclusie dat de maatschappelijke ontwrichting in dat geval groot zal zijn. Ketens zijn nauw met elkaar verweven en het stilvallen van één bedrijf kan enorme gevolgen hebben voor de productie van tal van belangrijke goederen. Chemische bedrijven zijn bijvoorbeeld een belangrijke toeleverancier van allerlei producten, van medicijnen tot de verpakkingen van eten. Ook kunnen bepaalde installaties om redenen van publiek belang (ziekenhuizen), milieu- of veiligheidsredenen moeilijk uitgezet worden.

‘Wij hebben vanaf het begin duidelijk gemaakt dat de industrie geen noodknop heeft waar men op kan drukken als de markt even krap zit”, meldt de VEMW, de branchevereniging van grote energieverbruikers. “Vanuit Den Haag kiezen welke bedrijven als eerste af moeten schakelen is daarom bijna ondoenlijk, een veel te grof instrument”. De VEMW ziet meer in een tendersysteem, waarbij bedrijven gecompenseerd worden als ze vrijwillig afschakelen: dus minder dure energie gebruiken én een premie incasseren. Zo’n systeem zou inderdaad eerst in werking treden voordat bedrijven tot reductie worden verplicht.

Mocht Nederland onverhoopt onvoldoende gas hebben, dan volgen er ingrepen. Nederland zet in geval van een gascrisis daarbij eerst in op verplicht 20% gas reduceren door zo’n 250.000 energie-intensieve bedrijven. Mocht er een tekort ontstaan, dan treedt het Bescherm en Herstelplan Gas in werking. Momenteel geldt fase 1, een ‘vroegtijdige waarschuwing’. De verwachting is niet dat Nederland snel in fase 2, ‘alarm’, komt. Na fase 2 komt fase 3, ‘noodsituatie’, waarin er sprake is van een gascrisis volgens de beleidsbepalers en ook afschakelen dreigt.

Afschakelen gaat ‘grote maatschappelijke gevolgen’ hebben. Zet u maar schrap:

● Momenteel geldt fase 1, een ‘vroegtijdige waarschuwing’, raakt 380.000 werknemers en kost 2 procent van de economie (BBP);
● De volgende stap is fase 2 ‘alarm’, deze stap raakt 1,6 miljoen werknemers en kost 10 procent van het BBP;
● In fase 3 ‘noodsituatie’ dreigt verplicht afschakelen, het afschakelen van volledige sectoren. Deze stap richt zich op afnemers met een grootverbruikersaansluiting die actief zijn in een gasintensieve sector en deze stap raakt 3,1 miljoen werkenden en kost 21 procent BBP;
● In fase 4 – het nachtmerriescenario – zullen de overgebleven “niet-beschermde gebruikers” afgeschakeld worden, wat 8,6 miljoen werknemers raakt en ruim twee derde van de economie à raison van 30 miljard euro per maand.

Als eerste stap wordt een reductie opgelegd van circa 20% van het gemiddelde verbruik. Deze stap wordt opgelegd aan alle niet-beschermde afnemers (wie dat zijn, wordt niet volledig duidelijk). De ‘keteneffectanalyse’ beweert dat vrijwel al deze afnemers deze stap kunnen nemen en dat de gevolgen op het gebied van veiligheid en gezondheid, maatschappelijke en economische ontwrichting en stabiliteit van het energiesysteem beperkt zijn.

In stap 2 worden individuele sites binnen een sector afgeschakeld. Deze stap richt zich op grootverbruikers. Het doel van deze stap is om sectoren beperkt zo lang mogelijk te laten doordraaien waardoor voorkomen wordt dat volledige stappen uit waardeketens wegvallen. Op die manier wordt gepoogd de gevolgen op het gebied van veiligheid en gezondheid, maatschappelijke en economische ontwrichting en stabiliteit van het energiesysteem te beperken.

Stap 3: In deze stap wordt overgegaan naar het afschakelen van volledige sectoren, gericht op afnemers met een grootverbruikersaansluiting die actief zijn in een gasintensieve sector. “Daarbij zullen sectoren die afgeschakeld kunnen worden met relatief geringe maatschappelijke ontwrichting als eerste afgeschakeld worden, waarna achtereenvolgens sectoren in volgorde van maatschappelijk impact afgeschakeld worden. Ook hier zijn impact op veiligheid en gezondheid, maatschappelijke en economische ontwrichting en stabiliteit van het energiesysteem belangrijke criteria.”

Grote puinhoop
Veel van het voorgenomen  tender- en afschakelsysteem is nog volstrekt in mist gehuld. Je zou bijna denken dat onbenulknul Jetten, het Schwabinet en de EU geen grotere puinhoop van de energiemarkt hadden kunnen maken dan nu. Terwijl het zo eenvoudig zou kunnen zijn: geen sancties tegen Rusland, Nordstream 1 en 2 openzetten en goedkope producenten niet als een malle subsidiëren, zoals in het huidige systeem gebeurt. En intelligent inkopen en kernenergie. Ondertussen stijgt de import van schaliegas (LNG) – die in Nederland niet mag worden gewonnen en is Jetten nog wel minister van klimaat. En zei er iemand Groningen, waar nog voor €1000 miljard gas in de grond zit?

Je hoeft niet helderziend te zijn om te vrezen voor de zoveelste clusterfuck van dit falende kabinet dat in zelf geschapen crises grossiert. Zoals onlangs ook weer bleek met het plan van de regering om schulden over te nemen van mensen die energie niet meer kunnen betalen. De chaos en economische schade konden wel eens ongekend worden. Weer een nieuwe crisis veroorzaakt door het kabinet? Het heeft er alle voortekenen van.


Meer over het beleid en de prijzen voor energie leest u hier.

13 reacties

  1. Realist1966 schreef:

    Voor onze regering is er geen probleem, ze wachten gewoon met Groningen opengooien tot heel Nederland er om smeekt, dan kunnen ze ons altijd de schuld geven bij problemen achteraf. Dat punt komt ongeveer februari, dan zijn de gasbunkers leeg en ook mooi getimed zo vlak voor de verkiezingen. En tot die tijd hebben we zo zuinig gedaan (zijn bijna gecrepeerd) dat rutte en jetje in de eu weer leuk scoren qua klimaatdoelen. En we hebben de hoofdprijs voor energie betaald, dus elite en regering zijn weer een stuk rijker. Win-win-win, behalve voor de bevolking dan.

  2. Gerrit Joost schreef:

    Het is NIET onze oorlog!
    Afbraak en verval. Kommer en kwel. “Onze” sanctie-oorlog is bij voorbaat al verloren. Welke blinden hebben dit verzonnen en hoe kan iemand nog voor de EU zijn of onze regering steunen? Oplossing is eenvoudig: Russisch gas kopen in roebels. Laat de boeren weer boeren, de vissers weer vissen, de bouwers weer bouwen en de bedrijven weer produceren. Binnen de korste keren zijn we uit de ellende. En ook een NEXIT doen. Laat ze opvliegen daar in Brussel. Als je zo slecht bent voor je onderdanen dan verdien je meer dan pek en veren. Daar horen ook vleugels bij om vliegensvlug naar een andere planeet af te reizen.

  3. carthago schreef:

    Elke graad dat de temperatuur in NL gaat zakken kost 10 miljard bbp .En dat allemaal vanwege de maatregelen tegen de zgn opwarming en de oekranazi scam .Wat een volk.

  4. Ezel schreef:

    Ha de dappere scherpschutter, toegewijd Democraat, hoeder van onze blanke normen en waarden, ooit afgewezen door een zwart vriendinnetje en nu boos en vooral heel bang. Dat laatste is trouwens terecht!

  5. El Benny schreef:

    @Ezel, met de blanke sabel met scherp schieten is niet iedereen gegeven.
    Maar in een lekker warm klimaat wel een stuk makkelijker, vrees ik.
    De heer Jetten acht ik echter daar niet toe in staat.

  6. carthago schreef:

    @El Benny. Lachen ,Azovezel heeft zijn reactie op een geheel ander artikel hier geplaatst .Te lang in de azovstal geweest en Pedojoe bidensyndroom
    opgelopen .Beetje zielig wel .

  7. John schreef:

    Aan het begin van de zomer stoer Rusland sanctioneren door geen gas meer af te willen nemen en dan een half jaar later Rusland verwijten dat Rusland een onbetrouwbare leverancier van gas is. Helaas geloven de meeste mensen in NL dat Poetin voor deze ellende verantwoordelijk is i.p.v. Ursula von der Leyen. Gelukkig betaald Duitsland de hoogste economische prijs voor het beleid van Ursula.

  8. scherpschutter1943 schreef:

    De Europese commissie is een groter gevaar voor nederland dan Poetin. Vergeet niet de 5e colonne van rutte. Ze zeggen het een en doen het ander. Kom op met dat verdomde groningse gas. Ons gas voor de nederlanders. Alle groningers een nieuw aardschok bestendig huis. Houden we nog geld over. Maar ja, rutte heeft nl al verpatst aan het buitenland voor een habbe krats. Is er niets meer dus.

  9. Anonymous schreef:

    Veel mensen begrijpen het cascade effect niet. Evenmin dat ‘strijden voor democratie’ slechts een dun laagje chroom is op het schroot dat een beschaving in verval feitelijk is. Hoe gekker de wetten worden, hoe dichterbij je bij de val van een rijk bent.

    Rusland gaat 30+ miljoen vluchtelingen de kant van het westen opdrijven, terwijl de kraan der (energie)voorzieningen verder dichtgedraaid wordt. China gaat meedoen. De petrodollar moet kapot, evenzo de invloed van het westen wereldwijd. Het huidige Europa is niet zelfvoorzienend, moest het altijd van handel hebben, hetzij door macht afgedwongen, of door wederzijdse belangen dienende.

    De EU haalt allerlei voedsel naar zichzelf toe, de VS koopt allerlei voedsel op, weinig gaat naar landen waar al hongersnood is of dreigt, gevolg is massamigratie vanuit Afrika, richting Europa, hetgeen al aan de hand schijnt te zijn. Was al heel duidelijk zichtbaar tijdens de covid hoax (ruim daarvoor zelfs), aan Afrika was weinig te verdienen, dus daar was iedereen inspuiten geen absolute noodzaak, ook niet als ze als gelukszoeker niet gevaccineerd Europa binnenvielen, terwijl er zogenaamd een pandemie was en iedereen en alles hier daarom aan banden en controles gelegd moest worden, want stel je voor dat het zich verder zou verspreiden. Logica ontbreekt.

    Sta je daar straks, in koud, hongerig, armoedig, Europa, terwijl de links georiënteerden nog steeds om meer van dat schreeuwen, gewend als zij zijn aan de vermeende, immer rijkelijk vloeiende, subsidiekraan aan wiens borst zij zogen, maar eerst komt het eten, dan pas de moraal, als het er echt toe doet. En die kant gaan we op. Hun oplossing? U werkt harder en levert nog meer in, zij dienen daar nog rijkelijker voor beloond te worden.

    Wat gaat het uiteindelijk worden voor dergelijke mensen (want de realiteit dringt zich hoe dan ook vroeg of laat op)? U bent zo’n maatschappelijk noodzakelijk, noem eens iets, Diversity Officer? Nou, kan zijn dat dat in de toekomst iets minder belangrijk gevonden gaat worden. Een woke leerkracht die letterbak indoctrinatie belangrijker vindt dan boerenverstand basisvaardigheden? Kan zijn dat men daar anders over gaat denken. En naar handelen.

    Het gaat een koude douche voor ze worden, niet voor niets leert de geschiedenis dat daardoor aan de macht komende regiems als eerste links draaiende types zwaar aan banden gaan leggen. Want dergelijke types zullen nooit tevreden zijn en altijd tegen het systeem vechten, gelijk de parasieten die ze zijn, in de waan dat alleen zij het recht hebben om te leven zoals zij willen maar de rest (de meerderheid) de plicht heeft daarin eeuwig te voorzien en zich daaraan te onderwerpen ten koste van hun eigen levensgeluk. Daarom zijn linksdraaiende fanatiekelingen alleen bruikbaar als later weg te werpen nuttige idioten, want geen beschaving kan het blijven opbrengen wat deze types steeds meer eisen en afdwingen, op iedere gluiperige manier mogelijk.

    Hard? Onmenselijk? Nee, slechts eeuwen aan feiten uit de geschiedenis der mensheid wereldwijd.

    Zolang het goed gaat? Swa. Maar zodra het moeilijk wordt… beter draag je je steentje bij, of geen voer voor jou. Niemand die zich dan nog druk maakt over klimaat/natuur/milieu, letterbak rechten en noem maar op. Want zo belangrijk is het werkelijk. Stel bij alles wat van je geëist door anderen wordt de vraag: is het zo belangrijk dat zelfs jij er kou, honger en andere ellende voor over hebt? Want neem van mij aan, alles wat anderen je opleggen als zijnde noodzakelijk, maar waar zij zichzelf van vrijstellen of vrijwaren, is niet echt noodzakelijk, maar slechts een middel tot hun werkelijke doel.

    Zonder een overvloed aan continue betrouwbare en goedkope energie kun je geen moderne beschaving in stand houden, laat staan een democratische met daarbij behorende zekerheden, vrijheden en rechten voor de bevolking. En al helemaal niet een parasitair gedeelte van je maatschappij, maar kennelijk valt dat kwartje daar niet. Hoort mogelijk bij eenhoorn denken.

    Kennelijk zijn er enkelen, in een machtspositie, die precies daarop uit zijn, maar een volk verdient de leiders die het tolereert nog langer in de weg te staan van waarlijk volksgeluk. Het stopt niet vanzelf, en al helemaal niet als je het spel speelt volgens hun immer veranderende eenzijdig opgelegde regels.

    Honderden miljoenen Europese burgers die zich meer en meer laten knechten en uitknijpen door misschien niet meer dan een honderdduizend EU/VN/WEF/WHO/NGO/enz pennenlikkers en psychopaten die er vooral voor zichzelf zijn en alle anderen als ruilmiddel voor hun doel. Wensdenken tot realiteit trachten te maken is op alle terreinen destructief. Altijd en overal, de geschiedenis der mensheid staat bol van voorbeelden van machtige beterweters die het wel eventjes realiteit zouden maken. Niets dan verwoesting en achteruitgang is daaruit voortgekomen. Keer op keer op keer.

    Zolang je dat, als volk, slikt, ga je er alleen maar meer van krijgen, want rupsjenooitgenoeg gaat nooit zelf tot bezinning komen. En de afrekening daarvan is hooguit uit te stellen.

  10. scherpschutter1943 schreef:

    Anonymus, ik heb het al eerder opgemerkt, u bent een ziener i n de toekomst. Ik word daar niet vrolijk maar toch, de waarheid mag gezegd worden

  11. Bernardo A. schreef:

    @Anonymus. Inhoudelijk meer dan juist.

    Ter aanvulling op het artikel. De overheid kan activiteiten van industrieën afschalen. Bij gebrek aan hun producten, zoals bijvoorbeeld aluminium tref je in het kielzog ook het MKB. Probeer maar eens zonnepanelen te plaatsen als de aluminium profielen op zijn. De klap dreunt ver door in de richting van de eindgebruiker. En dan is komend voorjaar wel gedaan met onze economie.
    De schade en economische chaos is nu al ongekend aan het worden. En de chaos….? Mwah, een winter met een elfstedentocht zal volstaan. Anders breekt de pleuris een paar maanden later uit.
    Nu al zijn onze regenten doof voor de aanhoudende en sterk groeiende klachten uit de bevolking. Die is er in hun optiek alleen nog om meer en meer belasting te betalen. Een wanhopige massa, die zich niet gehoord weet gaat op enig moment het recht zelf halen. Met grof geweld, want op dit moment kweekt men in 070 volkswoede en revolutie.

    Het is wel te hopen, dat de verstandig politici hun verschillen opzij kunnen zetten en zich voorbereiden op een situatie waarin zij het roer overnemen. Er komen nog heel wat uitdagingen op hun pad.

  12. Bernardo A. schreef:

    Ik scroll elke ochtend even door het ED. Soms zit er wat nieuwswaardigs in en ik kan meteen controleren of de hh warlords nog niet begonnen zijn met overgooien van atoombommen.

    Ik schreef gisteren over aluminium profielen. Dit artikeltje laat zien dat de problemen nader zijn dan gedacht. https://www.ed.nl/eindhoven/tekort-aan-dakpannen-dakdekkers-vrezen-bouwstop~a891f3b4/

    Nu het imbecielencircus in 070 volstrekt incompetent is en stokdoof voor elk redelijk argument gaat de werkelijkheid dat hansworstenkliek mores leren. Op dit moment gaan ook alle domme schaapjes middels aanschouwelijk onderwijs leren dat ze door de kliek in 070 bedonderd zijn.

  13. jaantje schreef:

    Anonymous: Zolang men een ander en met name Poetin de schuld kan blijft geven (en dat doen de regenten) gebeurt er niets,immers wanen de regenten zich veilig en sturen de brave borsten de oorlog in.
    Poetin did it.
    Trump did it .