Brekend politiek nieuws over de PvdA op maandagochtend – dat kan alleen maar over het partijleiderschap of over opheffing van de partij gaan.

In dit geval is het overigens een beetje van beiden. Want het nieuws dat Jacques Monasch feitelijk van de lijsttrekkersverkiezing wordt uitgesloten kun je moeilijk anders duiden. De NOS meldde zojuist:

“Monasch wilde dat het flitslidmaatschap gehandhaafd bleef en dat de gekozen lijsttrekker invloed kon hebben op het PvdA-verkiezingsprogramma”, staat in het persbericht. Het partijbestuur wilt (SIC!! Red. VoL) niet op deze voorwaarde ingaan.
(..) Monasch zegt zeer teleurgesteld te zijn dat het partijbestuur geen open lijsttrekkersverkiezing wil organiseren zoals het congres van de PvdA eerder heeft besloten.

Het is duidelijk dat het PvdA-bestuur graag aandacht voor de partij wil, maar daaraan geen consequenties verbinden zal. Kortom, flitsleden zijn een te groot risico voor een herhaling van wat Labour in het UK overkwam. Sowieso is het een verdere onderstreping van het feit dat de PvdA zich bij voorkeur niets gelegen wil laten liggen aan de gevoelens die leven in de onderste lagen van de partij. Een stevige ondersteuning van Jacques Monasch, die een forse koerswijziging van de partij voor staat, zou maar ongewenste discussies doen oplaaien.

Monasch wil een veel scherper verkiezingsprogramma op thema’s als integratie, ouderenzorg, de menselijke maat, asiel- en immigratie en bepleit een nieuw Europees verdrag.

Typisch wensen waar de regentenkliek binnen de PvdA een broertje dood aan heeft, en die men maar al te vaak als populistisch heeft bestempeld om het buiten elke discussie te kunnen plaatsen. Democratie en PvdA? Dat wordt niet als een acceptabele combi beschouwd door het grachtengordelrapaille. Dus moet het gesmoord worden, en het interne gezag onder aanvoering van Samsom-adept Hans Spekman zorgt daar nu voor.

Is het vreemd dat een lijsttrekker invloed wil hebben op de inhoud van het partijprogramma? Dat lijkt me niet: wie als uithangbord gaat fungeren hoopt altijd dat hij voldoende herkenbaar zal zijn voor de inhoud. En dàt impliceert dat het partijprogramma ditmaal is toegesneden op de politieke overtuigingen van de mensen die de partij ziet als de gewenste lijsttrekker(s). Door de lijsttrekker – die na verkiezing dat programma presenteren en verdedigen moet – op voorhand uit te sluiten van invloed er op, limiteert de partij de keuze tot de mensen die dat programma opstelden. Of hun politieke hielenlikkers.

Of Monasch zich nu daadwerkelijk terugtrekt? Dat zou interessant zijn. Hij lijkt al enige tijd te spelen met de gedachte een politieke concurrent op te richten voor de partij waarvoor hij nu in de Tweede Kamer zit, maar of die werkelijk kansrijk zal zijn? Eerlijk gezegd betwijfel ik dat ook, omdat vrijwel het enige dat die huidige tien zetels in de peilingen overeind houdt, de partijmachine en het ‘merk’ PvdA zijn. Voor de boodschap van de sociaaldemocratie volgens de PvdA-formule heb ik al jaren geen enkel enthousiasme in Nederland kunnen bespeuren.