DE WERELD NU

Duitsland – implosie SPD betekent einde Merkel

Duitsland

Dinsdag vertrok Martin Schulz als SPD-voorzitter. De Duitse sociaaldemocraten zaten midden in de voorbereiding van een ledenstemming over de coalitieovereenkomst die zij met de CDU-CSU van Merkel hadden bereikt, maar de weerstand tegen Schulz werd te groot. Schulz’ ondergang als partijleider valt hem nauwelijks persoonlijk aan te rekenen, het is een gevolg van een al langer rottende basis.
Het is crisis in de SPD.

De afgelopen jaren hebben al een keur aan SPD-prominenten te zien gegeven die het leiderschap van hun partij als kruis gedragen hebben. Het is nauwelijks overdreven om het te karakteriseren als een zware plicht die politiek vergif is. Schulz’ voorganger Gabriel protesteerde tegen Schulz’ voornemen minister van Buitenlandse Zaken te worden (daar zit Gabriel zelf), en de nasleep kostte de toch al snel aan populariteit inboetende Schulz ook zijn baan als partijvoorzitter. De opvolger die hij ad interim aanwees is intussen ook al getorpedeerd: niet volgens de procedures, was het dodelijke oordeel van de partij.

En dat terwijl Andrea Nahles al eerdere werd genoemd als potentiële opvolger. Dat suggereert dat er een groot gevecht om de opvolging van Schulz in de lucht hangt, maar ergens betwijfel ik dat. Ook voorganger Gabriel als partijleider kwam in 8 jaar niet uit de verf. En diens voorganger, welke de opvolger was van de binnen de SPD nu met afschuw beschouwde ex-premier Gerhard Schröder. Nu mag eerste vicevoorzitter Olof Scholz de honneurs waarnemen tot april. We zullen zien.

Wat de SPD te zien geeft doet denken aan de PvdA nadat Den Uyl op zijn laatste benen begon te lopen. Allerlei (zelfverklaarde) kroonprinsen hoopten – via het partijleiderschap – ooit nog eens premier te worden, maar van een heldere politiek richting kwam het nooit (dat lijkt toch een basisvoorwaarde voor leiderschap). De steeds verder afkalvende electorale steun voor de SPD is een pijnlijke factor die de chaos vergroot. Zo zag de peiling van afgelopen zondag er uit:

Duitsland

Dat die peiling geenszins te wijten valt aan slecht leiderschap is echter een probleem waarvoor geen oplossing bestaat. De tomeloze ambitie die Schulz vorig jaar in staat stelde het leiderschap van zijn partij veilig te stellen had geen doordachte politieke stellingnames als ondergrond. Het was persoonlijke ambitie die Schulz dreef, niets meer. In een tijd dat de sociaaldemocratie zichzelf door programmatische starheid wurgt is dat geen beste basis. De opkomst van de AfD zou ideologisch vooral de CDU/CSU moeten bedreigen, maar de SPD verliest in de praktijk nog meer.

Maar of de SPD-aanhang komende weken zal instemmen voor het regeerakkoord dat Schulz sloot? 4 maart is de uitslag. De toestemming van de achterban om alsnog te gaan onderhandelen was al kantje boord. Toestemming dit regeerakkoord te honoreren lijkt niet logisch, maar helaas zijn de mogelijkheden voor een coalitie dan wel uitgeput. Dat zou nieuwe verkiezingen betekenen.

Maar nieuwe verkiezingen zouden de AfD de tweede partij van Duitsland maken, en zo wordt de gezamenlijke meerderheid van SPD met CDU/CSU onmogelijk. Dan is de politieke chaos binnen Duitsland compleet. Is zo’n resultaat onafwendbaar? Vrijwel zeker wel. De tijd werkt voor de AfD, en de toenemende ellende die het gevolg is van de toelating van ongelimiteerde hoeveelheden vooral mannelijke asielmigranten door Merkel in 2016 is een tikkende vuurwerk die al steeds meer explosies te zien geeft.

Een tussentijdse terroristische klap die echt hard zou aankomen zou de AfD zelfs wel eens tot de grootste partij van Duitsland kunnen maken, zo dicht is men de CDU/CSU al wel genaderd. En of de CDU Merkel opnieuw tot lijsttrekker zou kiezen is hoogst dubieus – ze is al te lang gebleven. Het gemanoeuvreer heeft geen vrienden opgeleverd, en was bovendien niet effectief. Maar als de AfD de grootste wordt zijn de rapen pas echt gaar.


Meer over de Duitse verkiezingen en hun nasleep leest u hier.

5 reacties

  1. Cool Pete schreef:

    “Links” stort in / links-gekkies “weten” ’t niet meer ? —– MAKE MY DAY !

    Dan kan de ‘Alernative für Deutschland’ mooi groeien, en de grootste worden.

  2. Rob schreef:

    SPD verliest omdat die partij, sinds Schröder en net als de PvdA in NL, het contact met haar traditionele achterban beetje bij beetje heeft verloren. Schultz, die hier door velen werd gezien als ‘authentisch’ werd door evenzovele anderen gezien als een charlatan. Één en ander heeft als gevolg gehad, dat Schultz aanvankelijk beweging veroorzaakte richting SPD (zonder hem zouden ze al veel eerder zijn gedaald in de peilingen) maar te weinig om écht het verschil te kunnen maken. Toen hij zijn belofte – géén GroKo – ook nog eens brak, volgde een ‘correctie’ in de peilingen (als op de beurs).

    De CDU daalt – al langer – omdat steeds meer Duitsers het helemaal gehad hebben met Merkel. Dat ze nu aan lijkt te blijven als Bundeskanzlerinn, versnelt dat proces. Een andere leider, zou de partij wel eens goed kunnen doen. Het probleem is alleen dat er geen ‘ander’ beschikbaar is, althans niet zo één aan wie je die job met een gerust hart zou kunnen toevertrouwen – Merkel heeft nooit iemand naar voren geschoven of “ingewerkt”, zoals Kohl ooit bij haar deed. De CDU heeft haar klassieke, centrumrechtse karakter, onder leiding van Mutti Merkel verloochend (op weg naar links) en daardoor veel volgelingen van zich vervreemd. Dat dat niet eerder tot uiting kwam in de peilingen heeft – mijns inziens – te maken met loyaliteit. Die lijkt nu op. (“ist alle”)

  3. Voight-Kampff schreef:

    Maar de implosie van de SPD vindt m.i. pas plaats op het moment dat de leden akkoord gaan met de grote coalitie. De SPD is gekaapt door de persoonlijke agenda van Schulz (EU-federatie) en enkelen. Het bezetten van drie kernministeries als middel om een paar partijleden af te kopen is te doorzichtig. Bovendien, een Europese arbeidsmarkt is natuurlijk een gruwel voor de nationale arbeiders. Het scenario zoals voltrokken bij de PvdA in Nederland doemt. De SPD dreigt een partij in de marge worden. en het ziet ernaar uit dat de SPD de AFD in het zadel zal helpen als tweede partij en als volkspartij (de slag wordt op het middenveld beslecht).

    Deze averij kan alleen nog maar voorkomen worden indien de SPD-leden mochten besluiten niet deel te nemen aan een grote coalitie. Dan kan er schoon schip worden gemaakt en opgebouwd worden vanuit het huidige geprognotiseerde aandeel van 16,5%. Wellicht kan de SPD dan de volkspartij blijven.

    De keuze van de SPD-leden richt zich daarom m.i. niet op deelname aan de voorgestelde grote coalitie, maar op het voortbestaan van de SPD als dominante partij in de toekomst.

    Wat het grote geheel betreft; Merkel en Schulz zetten alles en iedereen in op het spel van Macron’s federale-EU. Het ziet ernaar uit dat dit het beslissende moment gaat worden onder de druk van een kritisch Midden-Europa waar Italie zich bij aan lijkt te gaan sluiten na de verkiezingen.

  4. Voight-Kampff schreef:

    Het is zover. De omwenteling. Vandaag, vierdagen na verschijning van dit artikel, is de AFD de SPD voorbij gestreefd in de peilingen. Respectievelijke verhouding = 16,5 % : 16,0 %.

    Voor de top van de CDU/CSU en SDP is er alle reden om de voorgenomen zogenaamde grote coalitie voort te zetten, daar nieuwe verkiezingen op een catastrofe zulle uitlopen. En de kans op een federale EU onder leiding van Macron dan verkeken zijn.

    De leden van de SPD gaan de keuze bepalen op 4 maart 2018. Een nee is zeker niet uitgesloten.

    In dat geval gaat Duitsland als laatste mee in de Europese omgeslagen trend naar nationalisme!

  5. Voight-Kampff schreef:

    Correctie, verhouding AFD : SPD = 16,0 % : 15,5 %.

    Link: https://ejbron.wordpress.com/2018/02/19/peiling-afd-heeft-de-spd-ingehaald/