Diversiteit op universiteiten wordt beleid. Een streven. Het woord doet me altijd direct denken aan een oude Fons Jansen grap: het Heiloo’s cultureel streven.

Dat was in de tijd dat je nog om alles lachen mocht. De mate van zelfcensuur die je op je woorden toepaste waren een kwestie van opvoeding en ervaring. Maar bijna alles mocht. Mijn oude alma mater heeft daarvoor tegenwoordig een Diversity officer, ene Aya Ezawa aangesteld. Ik ben blij in het bezit te zijn van meerdere universitaire diploma’s, zodat ik deze voortaan achter aan in het rijtje kan plaatsen – je schaamt je dood.

De universiteit Leiden ging prat op haar motto: Presidium Libertatis. Vrij vertaald: de vrijheid is ons hoogste goed. Maar de vrijheid van spreken is al aardig ingesnoerd, en de vrijheid van denken wordt nu bedreigd doordat de diversity officer er op gaat toezien wat je gedachten vormen zal.

Je moet toch al aardig dementerend zijn als je weigert te begrijpen dat ‘diversiteit’ in deze context een ander woord is voor eenheidsworst.

Bovendien is het hele streven ten diepste racistisch, aangezien het er van uit gaat dat een huidskleur belangrijker is voor de leerprestaties dan de intellectuele vermogens van de studenten en docenten. Pluralisme[1] is geen kwestie van kleurtjes, maar van het vermogen een zaak van vele kanten te benaderen. Ook die mogelijkheid wordt door het bestaan van de diversity officer ingesnoerd.

In plaats daarvan presenteert de Leidse universiteit dus iemand als autoriteit die in haar benadering hardnekkig elke relatie met competentie vermijdt:

Diversiteit en Inclusie bepaalt de richting van het universitaire beleid en wil een universiteit realiseren waar iedereen zich gerespecteerd en thuis voelt.

En:

Een representatieve genderbalans aan de top is inmiddels veel vanzelfsprekender geworden en er is een toenemend aantal vrouwelijke hoogleraren en bestuurders. Ook het aantal internationale docenten en studenten groeit flink in de meeste faculteiten. Over etnische diversiteit, met name Nederlanders met een migratieachtergrond hebben wij nog geen cijfers.

Herkenbaar is dat de hysterie van gelijkheidswensen een streven is dat aan dit verhaal ten grondslag ligt. Staat discriminatie werkelijk aan de basis van ongelijke geschiktheid? Het wordt hier zonder blikken of blozen gesuggereerd.

En er zijn nog veel meer facetten van diversiteit: naast gender, nationaliteit en etniciteit gaat het ook om ook seksuele oriëntatie, gezondheid, beperkingen, religie, leeftijd, sociaaleconomische achtergrond en meer. ‘Een diverse gemeenschap is niet automatisch een inclusieve gemeenschap waar iedereen zich thuis voelt en zijn of haar talenten volledig kan ontplooien’, benadrukt Ezawa. De recente protesten rondom Black Lives Matter onderstrepen het belang de structurele oorzaken van ongelijkheid, en met name institutioneel racisme, aan te pakken. Waarom is er zo weinig etnische diversiteit bij docenten? Wat moeten wij als universiteit anders doen om iedereen gelijke kansen te bieden?

Met heropvoeding als resultaat:

..komen er meer trainingen op het gebied van onbewuste vooroordelen, inclusief onderwijs en curricula, die in het najaar van 2020 van start gaan.

Eenheidsworst is derhalve het streven geworden. Het universiteitsbestuur heeft gefaald in ogenschouw te nemen of de eisen tot diversiteit intern wel consequent waren, en in overeenstemming met de doelen van een universiteit. De waan der dag is dat immers maar zelden, en van een universiteit zou je mogen verwachten dat men dat daar snapt. In plaats daarvan zie je slechts pogingen ongeschonden het eigen pensioen te halen.

Kansen bieden als eis in algemene zin klinkt mooier dan het is, want het is een signaal van groot geestelijk onvermogen. Wie echt iets kan creëert zijn eigen kansen. Diverse (sic) Amerikaanse universiteiten hebben de BLM-protesten al aangegrepen om het niet-witte, niet-Aziatische deel van hun ‘diverse’ studentenpopulaties zonder verder examens van een bul te voorzien. Is iedereen voorzien van een bul gelijkheid? Bij zo’n dokter zou ik niet graag consult vragen, en ik vrees dat ik dat ook vermijden ga als de situatie zich voordoet.

En daarmee ontstaat dus de ironische situatie dat gelijke diploma’s achterdocht over gelijke geschiktheid in gang zullen zetten.

Onderscheid is niet alleen menselijk, het is noodzakelijk. Maatschappelijke diversificatie is gebaseerd op de gedachte dat iedereen doet waarvoor hij of zij het meest geschikt is. Opvoeding en opleiding moeten uiteindelijk dat doel faciliteren.

Maar zo werkt de diversteitsneurose niet! Die kiest voor het afsnijden van bochten en negeren van de noodzaak tot hard werk. Iedereen wil plotseling hoogleraar of minister kunnen zijn, en weigert te beseffen dat daarvoor een lange weg is gegaan door de huidige functionarissen. Men wil dat niet worden omdat men denkt het echt beter te kunnen, maar omdat het beter betaalt dan bij de plantsoenendienst werken, en ook meer status heeft. En dan moet het mogelijk worden door een groot deel van de hindernissen die anders iedereen had moeten nemen voor sommigen opzij te zetten. Dat is geen gelijkheid qua capaciteiten, en men zal moeten kiezen wat men wil. Wie gaat voor het best mogelijke kan geen gelijkheid als wapenspreuk hebben.

Dat afsnijden van bochten heeft ook nog andere gevolgen. Het maakt alle streven verder zinloos. Als de kleur van iemands huid de maatstaf wordt waarmee wordt bepaald of iemand al dan niet geschikt is voor een positie, dan is het zinvoller jezelf in de juiste kleur te laten tatoeëren dan aan de slag te gaan en iets te volbrengen. Het is dan immers genoeg beter te zijn dan  de anderen van de gewenste kleur die solliciteren?

---

1. Dit woord wordt door de diversiteitszeloten immer weer zorgvuldig vermeden. Alsof het een andere betekenis zou hebben. Gevoelsmatig zeker, dat wel!

---

Meer over diversiteit op deze site vindt u hier.