Wie kinderen in de tienerleeftijd heeft (had) weet wel wat Dementors zijn. Maar die krijgen nu concurrentie uit een onverwachte hoek.

Voor wie dit woord niet direct herkende: Dementors komen uit Harry Potter, en zijn enge semi-spoken die in het paralleltoverwereldje van Potter cs de repressieve tovenaarspolitie zijn. Voor je het weet brengen ze je naar Azkaban. Maar ik moest er direct aan denken toen ik net las dat men in Duitsland iets heeft bedacht om dementerenden een vertrouwd gevoel voor hun omgeving terug te geven:

Een kamer in een bejaardentehuis in het Duitse Dresden is omgetoverd tot een waar Oost-Duits huis. Dit tot grote vreugde van haar bewoners, van wie de meeste lijden aan dementie. De ruimte ziet er uit alsof de tijd tientallen heeft stilgestaan en de bewoners slijten hun dagen zoals ze dat vijftig jaar geleden ook al deden.

Inventief, maar als precedent bevalt het me niet. Want wat te doen met de hoogbejaarden die rond 1945 een jaar of achttien waren? Gaan we die helpen met in nazi-uniformen gestoken verpleegsters? Worden die elke dag op appèl afgeblaft alsof de dagen van de Hitlerjugend teruggekeerd zijn? En wat te doen met dementerenden die zo ver terug in de tijd gedwaald zijn dat ze zich weer baby’s wanen. Hoe behandel je zon bejaarde die ‘hongerig en ongegeneerd naar de tiet van de behandelend arts grijpt? Zo ver is het nog niet, maar regeren is vooruit zien.

Volgens de directeur van het tehuis, Gunter Wolfram, is het maar moeilijk te geloven dat veel van de ouderen die nu genieten van een maaltijd nog niet zo lang geleden hun bed de hele dag niet uitkwamen. „Vanaf de eerste dag is deze kamer een groot succes. De bewoners zijn erg blij om dingen van vroeger te herkennen. Ze voelen zich hier ontspannen.”

Nu kun je van de ‘baby’s’ nog zeggen, Stop ze in een luier, dat volstaat wel. Maar men denkt wel al vast vooruit:

Volgens de Duitse arts Herlind Megges, die overigens niet betrokken is bij het tehuis, werkt het terughalen van een bekende omgeving voor dementerenden als een soort geheugen-therapie. Het kan het welzijn van veel patiënten enorm verbeteren, zegt Megges. „Op die manier wordt er precies geactiveerd wat er in de hersenen nog wel bekend is – en wat dus nog werkt. Het is belangrijk dat deze mensen, die zich in deze wereld niet fijn voelen omdat het onbekend voelt, in een ruimte kunnen leven waar ze zich wel comfortabel voelen.”

Voor je het weet beginnen die bejaarden over meer Lebensraum, herinneren ze zich hun uitstapje naar Kornwerderzand, of gaan ze hun been zoeken in Stalingrad. Dat moeten we niet hebben. Ik vind dat we nu Bertje Koenders maar beter alvast naar Berlijn kunnen sturen om te protesteren. Een min of meer antisemitische minister in een luier, dat begrijpen die bejaarden vast wel.