De Tweede Wereldoorlog wordt eindelijk geschiedenis. Natuurlijk was zij dat altijd al, maar vanuit een historisch oogpunt was het lang ook een onderdeel van maatschappelijke propaganda.

Die maatschappelijke propaganda richtte zich via een omgekeerde drietrapsraket op de argeloze geschiedenisconsument. Via de slechtheid van de nazi’s werden we op school teruggeleid naar de verschrikkingen van de oorlog (waaronder de atoombommen op Hiroshima en Nagasaki) om op die wijze uit te komen bij de wortel van alle kwaad het nationalisme. Veel te lang was de Tweede Wereldoorlog het morele ijkpunt van alles. Door het antisemitisme in te zetten voor politieke bewustwording om de bevolking af te keren van allerlei politiek nationalisme, werd een discours gecreëerd dat met de werkelijkheid maar heel beperkt iets van doen had. Een daarmee verbonden hoogtepunt is ook het inruimen van een plekje voor de betrokkenheid van immigranten van na de Tweede Wereldoorlog. Historisch gezien lachwekkend, maar gevoeld als politieke noodzaak.

Wie er wat meer van weet beseft dat de wortels van de Holocaust diep, diep in de Europese geschiedenis zitten. Dat de ophanging daarvan aan de nazi’s en de Tweede Wereldoorlog het onderwerp te veel beperkt. Hetgeen dagelijks op werkelijk surrealistische wijze gedemonstreerd wordt door linkse zeloten die hun eigen antisemitisme niet herkennen want: dat was iets van de nazi’s, en dat waren Duitse nationalisten.. Dat het 19e-eeuwse antisemitisme in Frankrijk veel ernstiger vormen aan nam dan in Duitsland verdwijnt zo veel te veel uit beeld. Dat veel wetgeving die joodse deelname aan de maatschappij pas in de loop van de 19e eeuw in de meeste (!) Europese staten uit de wetboeken verdween: u hoort er nooit iets over. Door de koppeling van het antisemitisme als iets dat gebeurde tijdens WW2 wordt het onderwerp misbruikt en de facto gesmoord. Het is onderdeel geworden van een politieke agenda. Ander voorbeeld? Kijk eens in de wordingsgeschiedenis van de EU, daarin ziet u dezelfde benadering terug.

Voor mijzelf heb ik ooit al eens bedacht dat er ooit een dag moest komen waarop de verschrikkingen van WW2 uit elkaar gehaald konden worden. Van de verschrikkingen van de Franse Revolutie weten we nog maar weinig, en wat Timoer Lenk in Centraal Azië heeft aangericht is de meeste mensen volkomen onbekend. De geschiedenis zit er vol mee, want het is wat geschiedenis geschiedenis maakt.

Dit alles was wat ik me realiseerde bij het lezen van een aankondiging voor geschiedenisliefhebbers in Apeldoorn en omgeving. De commandobunker van Seyss-Inquart, de Duitse stadhouder van Nederland tijdens WW2, is nu virtueel te bezichtigen. Wat me trof is de neutrale toon en het ontbreken van hysterische waarschuwingen: het is een stukje sociaal-militaire geschiedenis, zonder waarschuwingsborden, en zonder hysterische stellingnames.

Het promotiefilmpje duurt maar 45 seconden:

Het is hoog tijd de verstrengeling van het onderwerp Holocaust los te maken uit de alles smorende klauwen van de Tweede Wereldoorlog en alle morele oordelen die daaraan kunnen worden gekoppeld. En het te kunnen bezien in het grotere verband van het niet te ontkennen Europese antisemitisme. Van Apeldoorn de victorie?