Openbare nieuwjaarswens aan familie, vrienden en bekenden; en ook aan alle belangstellenden en lezers van dit blog.

Graag zouden wij, Gea Drijver en Victor Onrust, jullie een voorspoedig 2019 willen wensen. Met een mooi plaatje erbij. Zoals de afgelopen tien of meer jaar. Helaas is dat niet mogelijk. 2018 is het jaar waarin de scheuren in de samenleving zich hebben verdiept tot een kloof en het is te vrezen dat zich dat in 2019 verder voort zal zetten. Dit wordt verergerd door de serieuze mogelijkheid dat het economisch minder of zelfs veel minder zal gaan dan nu voorzien wordt. Maar daar hebben de meesten van ons in het dagelijks leven geen last van.

Afgezien van de vraag of je, ook al heb je er geen last van, in zo’n samenleving wil leven is een dergelijke gespleten samenleving op termijn niet houdbaar. Dit begint nu langzaam in de publiciteit te komen, het meest duidelijk verwoord door Christophe Guilluy, geïnterviewd voor een artikel in Trouw. Hoewel het feitelijk een kloof is tussen de elite, een zeer kleine groep, en de lagere middenklassen zijn de hogere en midden-middenklassen, waartoe wij behoren niet neutraal: ze bevinden zich overwegend aan de kant van de elite.

Niet vreemd, aangezien die overwegend de lusten ervaren van het beleid waarvan de andere kant de lasten ervaart. Tenslotte moet nog benadrukt worden dat deze kloof in onze Nederlandse, Europese, Westerse samenleving ligt en niet daarbuiten. Tussen verschillende culturen bestaan ook kloven maar die zijn van een andere orde. Wij, Victor en Gea (en de andere auteurs van Harde Woorden), staan in ieder geval aan de kant van de slachtoffers van deze politiek, de lagere en middenklassen. Zij moeten de rekening betalen voor het beleid dat de elite ons allen oplegt.

Een scheur valt met enige goede wil te repareren en ook met een scheur is een kledingstuk meestal nog wel bruikbaar. Een kloof wordt al snel onoverbrugbaar en dichten valt al helemaal niet mee. In 2018 blijkt er een onoverbrugbare verharding opgetreden, die uitgaat van de elite die zich steeds meer in het nauw gedreven voelt en de meningsvorming strenger bewaakt dan ooit voor mogelijk werd gehouden.  Tot die bewaking hoort de bewering dat “de ander” (wij dus) radicaliseert. Steeds meer en steeds meer ten onrechte wordt er met termen als “ultra-rechts” of “racist” gesmeten. (Update: Hoe linkse activisten een openbaar debat probeerden te verhinderen.)

De meest onzinnige en aantoonbaar onjuiste argumenten worden gebruikt om bijvoorbeeld migratie en een verbod op Zwarte Piet te verdedigen. Aanvallen op de vrijheid van meningsuiting zijn aan de orde van de dag. Verstoring van tradities van “het volk” wordt getolereerd of zelfs bevorderd. Het krijgt in ieder geval bovenmatig veel aandacht. Velen van jullie maken exclusief gebruik van de eenzijdige berichtgeving van de “Mainstreammedia”. Het is   lastig om onder de alternatieve nieuwsbronnen het kaf van het koren te scheiden, maar de meer bekende bronnen zoals GeenStijl of Follow the Money zijn over het algemeen wel betrouwbaar.

Kon tot in 2017 de verstandhouding met vrienden, familie en bekenden goed blijven, vooral omdat over “politiek” vaak gezwegen werd; in 2018 blijkt dat moeilijk geworden. Voor Victor Onrust knapte er iets bij het bezoek van minister Kaag aan Iran waarbij zij een hoofddoek om knoopte. Op zich was het al moeilijk verteerbaar dat zij minister werd omdat zij getrouwd is met een naaste medewerker van wijlen Arafat. Het feit dat zij überhaupt een regeringsbezoek aan Iran bracht was eigenlijk al voldoende, maar die hoofddoek was het laatste zetje.

De belangrijkste reden is dat Iran dé vijand van Israël is, die uitdraagt Israël van de kaart te willen vegen, zich daartoe bewapent en de Palestijnen verder opstookt en van wapens voorziet. Evenals de Palestijnen en zeer veel andere islamieten zijn het ook antisemieten die met Israël het jodendom willen vernietigen. Overigens zijn de radicalere soennieten, en dat zijn er velen, geen haar beter. Het gaat niet alleen om de permanente besmeuring van Israël, het enige westerse land in het Midden Oosten met een serieuze democratie, een vrije pers en onafhankelijke rechters – ook wel het “vliegdekschip van het Westen” genoemd. Het gaat ook om antisemitisme, dat ook in migranten hier te lande springlevend is. Er vindt gerichte terreur plaats tegen joden in Europa, hun vrijheid wordt beperkt en hun drang om elders een veilig heenkomen te zoeken wordt aantoonbaar groter.

In die situatie is de ogen sluiten of zelfs goedpraten van de Palestijnse propaganda en vriendschappelijke omgang met Iran onaanvaardbaar. Terzijde: Er is de afgelopen maanden onevenredig veel aandacht voor antisemitisme van extreem-rechts. Dit antisemitisme bestaat, maar is minuscuul vergeleken bij het antisemitisme dat tot de kern van de Islam behoort en wijd verbreid is onder moslims. Bovendien is het tot op heden puur verbaal van aard.

Niet alleen voor mensen die het overgrote deel van hun familie zijn kwijtgeraakt en hun nakomelingen, die een warme of op zijn minst solidaire band met Israël en de daar wonende familieleden hebben is dit onaanvaardbaar: dat zou voor iedere burger van het Westen zo moeten zijn, en helemaal voor degenen die politiek leiding geven. Nog los van het feit dat wij als Westen hoe dan ook solidair moeten zijn tegenover de islam. Hoe mensen tegenover Israël staan is een lakmoesproef geworden en het valt bijzonder moeilijk prettige omgang voort te zetten met mensen die het probleem niet zien of zelfs vergoelijken. Ook hier speelt jarenlange eenzijdige berichtgeving, in dit geval over het Palestijns-Israëlisch conflict een belangrijke rol.

Nu de scheur een kloof is geworden wordt het moeilijk om een neutrale ruimte af te bakenen waarbinnen plezierige omgang mogelijk blijft. Men zal moeten kiezen aan welke kant van de kloof men staat, heeft men sympathie voor “het volk” dat het gelach betaalt en voor Israël en joden die nog steeds een strijd op leven en dood voor het voortbestaan moeten voeren? Of vindt men de zogenaamde, niet werkelijk bestaande broederschap met “de hele wereld” belangrijker. Een broederschap door de kosmopolitische elite is afgekondigd zodat zij ongestoord over de hele wereld kan heersen.

Het nog steeds toenemende individu-alisme, vaak neigend naar narcisme is een belangrijke oorzaak dat gesprekken onmogelijk worden. Men weigert eenvoudigweg te overwegen  of een ander misschien wel gelijk heeft en mocht dat onverhoopt zo zijn dan hoeft men zich daar verder niets van aan te trekken. Dit alles volgens het bekende principe van regel één: ik heb altijd gelijk en regel twee: indien ergens iets mankeert treedt regel een in werking. Tot drie kunnen tellen is te moeilijk en kennelijk ongewenst.

Tegen beter weten in spreken we de hoop uit dat onze voorspelling voor 2019 niet uitkomt en de kloof iets minder wordt. Aan ons zal het niet liggen.

---

Dit artikel verscheen eerder op Harde Woorden