In onze serie over historische veldslagen is De Slag op de Catalaunische velden een belangrijke. Zij staat ook wel bekend als de Slag bij Chalons, en is van enorm belang geweest voor de toekomst van Europa. Formeel ging de strijd tussen het stervende WestRomeinse rijk en de Hunnen van Atilla. Maar terugkijkend was het belang groter.

In zekere zin zal het mensen die er al iets van weten mogelijk wat vreemd in de oren klinken, maar deze slag tussen Romeinen en Hunnen is vooral van grote betekenis voor wie het Romeinse rijk zou opvolgen als dominante machtsfactor in Europa. Aan beide zijden vochten Germaanse stammen mee, en de echo;’s van deze slag zijn zelfs terug te vinden in het Duitse Lied der Nibulingen, waar ook Wagner nog enorm aan heeft gewerkt met opera’s over de mistige tijden van de Germaanse mythologie – een verdacht onderwerp dat niettemin razend interessant is.

Het was ook een volkenslag. Zowel de Romeinen onder hun laatste grote veldheer Aetius, als de Hunnen onder hun enige werkelijk grote monarch Atilla, hadden bondgenoten bij zich. Sommige volken hadden stamleden aan beide zijden; het belang voor deze bondgenoten was tegelijkertijd een beslissing tussen diverse strijdende facties binnen één volk.

Militair was het een gevecht in een wereld die in militaire transitie was. Het Romeinse leger was niet langer de geoliede infanteriemachine die het Romeinse rijk ooit tot stand had gebracht – de kern van het leger van Aetius bestond naar men aanneemt vooral uit zware (gepantserde lansiers) cavalerie. De infanterie van de Hunnen werd vooral ingebracht door hun bondgenoten – Hunnen zelf waren lichtbewapende ruiters die vanaf de rug van hun paarden vooral de boog hanteerden. Een klassiek steppeleger, waarvan Europa er de 800 jaar daarna nog een aantal te verwerken krijgen zou (Avaren, Hongaren, Mongolen)

Er zijn diverse verhalen over hoe de slag uiteindelijk afliep, hoewel onbeslist zeker in aanmerking komt. Voor Atilla stond dat gelijk aan een nederlaag. Hij trok zijn troepen terug naar het hart van zijn gebied: de Hongaarse poesta’s. Binnen twee jaar stierf hij in de bruidsnacht, en zijn opvolgers bleken onvoldoende competent om de Hunnen op de wereldkaart te behouden.

Aetius werd een jaar na de dood van Atilla door de entourage rond de WestRomeinse keizer vermoord, omdat men bang was dat hij het keizerschap zocht.

De nasleep van de slag was dat de Germaanse volkeren in betrekkelijke rust de resten van het Romeinse rijk konden absorberen, waardoor zij de zaden voor een wederopbloei van de mediterrane Romeins-Griekse beschaving in zich bleven dragen. Het is heel waarschijnlijk dat een overwinning van de Hunnen de totale ineenstorting van het WestRomeinse rijk tot gevolg had gehad, met alle verschillen die dat tot gevolg had gehad voor de belangrijke ontwikkelingen in de ‘Donkere Middeleeuwen’ die leidden tot de Renaissance en wat daar toe behoorde.

Duur: 21:50