Was ik gisteren al zeer pessimistisch over wat Spanje morgen boven het hoofd zal hangen als de beurzen weer opengaan, immer weer blijkt dat het nog erger kan. Vandaag is een dag dat ik graag de paniek in de Europese ministeries van Financiën zou willen kunnen aanschouwen. Een mierenhoop die net van onder tot boven is onderzocht door een nieuwsgierige olifant kan er niets bij zijn.

Wat kan men in Brussel nog bedenken deze zondag? Iets dat de schijn van realisme heeft, bij voorkeur. Geld weggegooid is er nu al veel te veel. Als we maandagochtend uiterlijk nog niets gehoord hebben zal het Mediterrane drama zich verder ongehinderd voltrekken, en wordt het falen van de Eurozone officieel. Spanje heeft nog contanten tot september – als alles meezit tenminste. De steeds verder oplopende Spaanse rente heeft een moordend effect, en het staat vast dat zonder hulpmaatregelen het spel komende week uit zal zijn.

Gisteravond werd bekend dat na het – aanvankelijk door de regering in Madrid ontkende – aanstaande bailout verzoek van de regio Valencia, nu ook zes andere Spaanse regio’s op het punt staan een beroep te doen op het recent ingestelde reddingsfonds voor de regio’s die zonder geld zitten. Catalonië, Castilië-La Mancha, Murcia, de Balearen, de Canarische Eilanden en Andalusië (het volledige zuiden en oosten van Spanje, kortom) zullen er komende week als de kippen bij willen zijn om mee te delen in de 18 miljard euro die Spanje hiervoor nodig dacht te hebben. Waar dat geld vandaan komt zullen we maar niet vragen, nietwaar meneer de minister? Trouwens, niet dat het in de andere regio’s beter gaat, maar zij lijken niet op tijd voldoende beseft te hebben, dat graaien in een gelimiteerde pot als dit fonds, in de eerste plaats snelheid van handelen vereist. Waarvan acte.

EURUSD-koers
Het vertrouwen in de Eurozone wordt nu dan eindelijk realistisch weergegeven in de waardedaling tegenover de dollar. Vrijdag was er sprake van een complete ineenstorting van de koers. Niet alleen is dat een logisch gevolg van de slechte economische vooruitzichten voor de komende tijd, en zijn er redenen waarom zowel de USA als de EU dit een nastrevenswaardige daling vinden – erger is het risico dat nu de omgekeerde beweging op gang gekomen is van het proces dat de waarde van de euro zo lang in stand hield: de terugtrekking van investeringen door Amerikaanse financiers van hun kapitaal uit de Eurozone. Als dit laatste inderdaad het geval is, zal de val van de euro nog wel een paar weken doorgaan, en niemand heeft enig idee waar dat dan stoppen zal.

 

Griekenland
Dat Griekenland ten dode opgeschreven is hoef ik hier niet steeds opnieuw te vermelden, al zijn er van tijd tot tijd enige zaken die u weten moet om up to date te blijven. In de eerste plaats weigert de ECB sinds vrijdag nog om Grieks schuldpapier te accepteren als onderpand voor leningen aan banken. Veel te laat natuurlijk, maar toch is het een stap die hard aan kwam. De nieuwe Griekse regering wil van de Troika die volgende week weer op bezoek gaat om de voortgang (‘t is maar een woord) van de Griekse bezuinigingen te inspecteren uitstel verkrijgen van de uitvoering ervan. Krijgt ze dat niet, dan gaat Griekenland per direct failliet, en met haar de ECB, die op een gigantische schuldenberg waardeloos Grieks schatkistpapier zit. Dat Griekenland de boel saboteert staat vast (zie de hier direct bovenstaande link), dat de EU het zich eigenlijk niet kan veroorloven in dit stadium de ECB in de problemen te hebben eveneens. Desondanks speelt de rampzaligheid van de situatie van Spanje bij dit alles een zeer grote rol. Tot Spanje valt zal Griekenland geld krijgen. Treurig genoeg.

Nog een hilarische uit de categorie Junkerania. ECB-president Draghi:

De eurozone zal niet uiteenvallen, ook al houden analisten daar rekening mee. Dat bezwoer de president van de Europese Centrale Bank, Mario Draghi. De analisten „erkennen het politieke kapitaal niet dat onze leiders in deze unie hebben gestoken en de steun van de Europeanen. De euro is onomkeerbaar!

Italië
In Italië is momenteel een interessante ontwikkeling gaande. De stemming in het land begint Euro-vijandig te worden, en heel vreemd is dat niet. De facto is het land namelijk een klassiek voorbeeld van een transferunie, waarbij het noorden het zuiden onderhoudt. De weerzin in het noorden lijkt gekoppeld aan verzet hiertegen, nu de hervormingen van premier Monti beginnen te bijten. En niet alleen lijkt oud-premier Berlusconi opnieuw zinnens zich te richten op een nieuwe termijn als regeringsleider, er is meer. In Italië is thans ook een eurokritische beweging opgestart – Five Star Movement – die de komende verkiezingen in lijkt te zullen gaan met de leuzen: Uit de euro, en Laat het faillissement maar komen.

Bij de laatste regionale verkiezingen deed deze partij zeer goede zaken, en zij lijkt een serieuze factor te kunnen worden, die het debat in het land wat betreft de euro in ieder geval op gang gebracht heeft. Monti lijkt in ieder geval in serieuze problemen te geraken, en zou zelfs vóór de verkiezingen van voorjaar 2013 gewipt kunnen worden. Berlusconi en zijn bondgenoten bezitten in het  parlement immers nog steeds een meerderheid. Ook de vakbonden hebben al aangekondigd dit najaar met grote stakingen de hervormingen van Monti c.s. te willen bestrijden.

Aangezien Spanje voor 2015 niet ter stembus hoeft, en Italië binnen 8 maanden, wordt dit laatste land steeds meer een tijdbom onder de EU.

 

 

Eerder verschenen op Dagelijkse Standaard.