DE WERELD NU

Corona, China, economie – de stand van zaken

Corona, banenbehoud

door · 23 februari 2020

Het verschijnen van het Corona-virus kwam economisch gezien al op een ongelukkig moment – de onstuimige groei van China nam herkenbaar af.

Dit essay is een samenvoeging van de drie artikelen die ik eerder deze week schreef over de impact van het Corona-virus op de economie van China, Azië en de rest van de wereld.

Over het Corona-virus en de gevolgen er van is veel meer te zeggen, en daar hopen we komende tijd verder op te bouwen, met onder andere aandacht voor de herkomst (?), de manier waarop overheden er over communiceren en andere bijkomende zaken. Met aparte aanvullingen op dit essay indien en voor zover van toepassing.

Deel 1 – de ontwikkelingen in China

Aanvankelijk was het Coronavirus niet veel meer dan een ziekte in een ver land. Dat er wat toeristen door in quarantaine terecht kwamen was hoogst ongelukkig. Dat er enige inboorlingen in dat verre land aan bezweken was al even onfortuinlijk, maar voor paniek in de westerse wereld blijkt het nog steeds te vroeg.

In verband met onze eigen medische veiligheid, althans.

Want dat we economisch een crisis tegemoet gaan staat al vast. Slechts de verschepingstijd van onderdelen vanuit hun Chinese fabrieken heeft die economische crash die China nu beleeft voor ons vertraagd. Die vertraging van drie tot zes weken loopt nu zachtjesaan ten einde, en de westerse wereld gaat nu ook de economische gevolgen van de Corona-crisis ervaren. Eerst een kijkje naar de directe economische gevolgen voor China.

Het werd vorige maand serieus toen China aankondigde dat veel bedrijven hun werknemers in de provincie Wuhan een verlengde nieuwjaarsvakantie zouden geven – voorlopig voor twee weken. Natuurlijk, dat was niet geheel China dat het werk neerlegde, maar het zou zeker enige stukjes van het Chinese GDP af knabbelen.

As governments at all levels in China take extreme measures to contain the virus, firms cannot return to work until the authorities say so. China’s central government commanded that no business should return to work before Feb. 3. More than half of the provincial governments extended the work ban to Feb. 9 or later, a discretionary measure meant to ensure that migrant workers who traveled to heavily infected regions would not come back to work too soon. Some international car manufacturers in China plan to restart production in the next two weeks, while others are still figuring out the exact date.

NB die herstart twee weken na 9 februari zou ongeveer nu in gang moeten worden gezet en de Chinese industrieële productie zou aanstaande maandag weer moeten draaien als vanouds. Voorlopig lijkt dat weinig reëel, aangezien de quarantaine-maatregelen in China nog steeds voluit van kracht zijn. En aangezien binnen China 280 miljoen werknemers forensen, is dat niet 1-2-3 geregeld. China verwacht in het eerste kwartaal dan ook een stijging van de werkloosheid met 0,5%, aldus Du Yang, vice director of the Population and Labor Economic Research Center at the Chinese Academy of Social Sciences.

De beste reden voor verder uitstel is beslist verstandig, aangezien:

Chinese health officials say people with the Wuhan virus can be infectious before showing symptoms, and that the disease has an incubation period of up to 14 days.

Een aardige illustratie hiervan vorige week was de val in luchtvervuiling in China. Die teruggang was gigantisch, en bewijst perfect dat er weinig reden is te veronderstellen dat op enigerlei wijze China haar productieniveau snel zal herstellen.

  • The start of the new year normally sees higher pollution across China due to higher coal/fuel consumption for heating and resumption of industrial production after Chinese New Year.
  • Guangzhou, Shanghai and Chengdu see a clear pattern – air pollution is only 20-50% of the historical average. This could imply that human activities such as traffic and industrial production within/close to those cities are running 50-80% below their potential capacity.
  • However, Beijing pollution is similar to the historical average, probably because pollution in northern China is usually not good during winter time due to heating.

De binnenlandse economie
De binnenlandse economie in China was al enige tijd in problemen, en ook dat wordt door deze crisis verergerd. De autoindustrie zit al twee jaar in een dip, en de voorspellingen waren dat dat nog minstens een derde jaar bij zou komen.

Door de massieve quarantaine is er ook een ander probleem acuut aan het worden: de aanvoer van voedsel. Ook omdat de prijzen skyhigh gaan. Dat werd weer mede gefaciliteerd door de enorme hoeveelheden geld die de Chinese centrale bank in de economie heeft gepompt (voorlopig ter waarde van $243 miljard) om bedrijven die door de Corona-uitbraak in problemen kwamen te helpen overleven. Maar die geldmiddelen hebben nu dus de dagelijkse economie bereikt, met als gevolg dat de voedselprijzen door het dak gaan.

Corona

Chinese banken en hun problemen
De Chinese economie vertoonde al enige tijd signalen van moeilijkheden na een te onstuinige groei die de Chinese banken al teveel dreigden te worden. De uitbraak van Corona verbeterd die situatie geenszins:

China’s banks are already suffering record loan defaults as the economy last year expanded at the slowest pace in three decades. As extensively covered The slump tore through the nation’s $41 trillion banking system, forcing the not only the first bank seizure in two decades as Baoshang Bank was nationalized , but also bailouts at  Bank of Jinzhou, China’s Heng Feng Bank, as well as two very troubling bank runs at China’s Henan Yichuan Rural Commercial Bank at the start of the month, and then more recently at Yingkou Coastal Bank.

Als dit virus niet snel onder controle wordt gebracht zou de schade op kunnen lopen tot $6 biljoen – ongeveer een derde van de Amerikaanse staatsschuld. Binnen de Chinese economie spelen juist de kleine familiebedrijfjes een grote rol, en die kunnen door een virus als Corona zwaar worden getroffen. Dit zijn echter ook de bedrijfjes die door de banken werden bediend:

“The banking industry is taking a big hit,” You Chun, a Shanghai-based analyst at National Institution for Finance & Development told Bloomberg. “The outbreak has already damaged China’s most vibrant small businesses and if it prolongs, many firms will go under and be unable to repay their loans.”

Zodat:

This means that China’s banks – already undercapitalized from nearly two years of trade war with the US – will bear the brunt of the coming operational and liquidity squeeze, and Beijing will be forced to chose between bailing out hundreds of banks, or letting them fail.

Voorlopig zijn de voorspellingen dat de Chinese economie dit jaar terug zou kunnen vallen naar een groei van maar 3,8% – terug van 6%, wat al lager is dan het sinds tijden was. Mits hetvirus binnen drie maanden onder controle wordt gebracht.

De Chinese centrale bank (PBOC) heeft banken al bevolen hogere schuldniveaus te accepteren dan zij gewend waren. Wat dit op termijn vor de situatie van die banken gaat betekenen moet worden afgewacht, maar het zal de ruggegraat van de Chinese economie zwaar belasten:

… every single Chinese bank is set to fail a “hypothetical” stress test, and the immediate result is an exponential surge in bad debt. The result, as we discussed in detail last week, is that the bad loan ratio at the nation’s 30 biggest banks would soar at least five-fold, and potentially far, far more, flooding the country with trillions in non-performing loans, and unleashing a tsunami of bank defaults.

Terwijl de Chinese economie al eerder kenmerken van een ‘gewone ontwikkeling’ liet zien:

Corona

All of this led us to conclude last week that “nothing short of a coronavirus cataclysm faces both China’s banks and small businesses if the coronavirus isn’t contained in the coming weeks.”

Economisch vastlopen?
Sindsdien gaat het van kwaad tot erger. Afgelopen maand werd verdere financiering van nieuwe startups voorlopig gestaakt, een bedrijfstak waarmee het toch al niet zo vreselijk goed ging:

Hundreds of startups in China failed in 2019 as macroeconomic headwinds flourished. But now, the Covid-19 outbreak in the country crippled the already deteriorating venture capital industry, as funding freezes last month, according to Bloomberg, citing a new report from London-based consultancy Preqin.

Weliswaar was dat een voortzetting van een ontwikkeling die al eerder begon, maar dat maakt die situatie daarmee eerder pregnanter dan dat het niet erg meer opvalt:

Startups in China, just like the ones in the U.S., had trouble last year supporting their lofty valuations, driven sky-high after global central banks printed an obscene amount of money, which allowed speculators to bet in greater size in these companies. With macroeconomic headwinds mounting, and the global IPO market faltering last year, it was a sign that investors were turning to the exits, out of trash unicorns, and into cash or defensive plays, such as value companies, or ones that had stable cash flows.

De daling wordt geschat op een halvering, maar eigenlijk is China in dit verband de kanarie in de kolenmijn. Ook in de USA hebben startups het al enige tijd moeilijker:

Corona

Maar een band met de uitbraak van het Corona-virus is er overigens wel degelijk:

To sum up, the venture capital industry across the world is headed for a possible bust cycle. An exogenous shock, like the trade war or a virus outbreak, is crippling startups from China to the U.S. The funding taps for these companies are shutting off; this is evident on both sides of the world as investors plow into defensive assets.

Komt de autoritaire Chinese regering hiermee onder druk te staan als zij poogt de informatievoorziening af te knijpen om paniek te voorkomen? Theoretisch spreekt men daar wel over, maar zolang de crisis zich nog steeds verdiept zal dat geen directe gevolgen hebben. Pas nadat de ergste verschijnselen van de crisis voorbij zijn, en mensen meer tijd hebben zich – na hun eerdere doodsangst – boos te maken over de handelswijze van de Chinese regering zou het tricky kunnen worden voor Xi cum suis. Niet eerder. Want niet alleen zijn de maatregelen draconisch, de paniek is dat eveneens. Pijnlijk genoeg houdt dat elkaar in evenwicht. Niettegenstaande dat zijn de eerste boze mensen hun aandacht al op Xi cs aan het richten.

Economisch vastgelopen!
De vraag naar staal, onroerend goed en diverse andere niet noodzakelijke goederen voor direct levensonderhoud is thans vrijwel stilgevallen.

Ook de luchtvervuiling (zie ook hierboven) neemt nog steeds verder af, inclusief wat dat betekent voor de economische activiteiten van China op dit moment.

Verdere indicators om in de gaten te houden vindt u hier.

Curiositeiten
China verbrandt thans bankbiljetten om besmetting te voorkomen.

De Chinese autoriteiten hebben – communistische reflexen indachtig – de autoriteiten gevolmachtigd desnoods privébezittingen in beslag te nemen  als dat de verspreiding van Corona kan helpen voorkomen.

Het straatbeeld in China is angstwekkend:

Er zijn de verhalen van absolute horror:

En het virus is overal om je heen;

Gisteren (19 februari) claimde de Chinese regering dat 95% van de normale industriële productie weer op gang gekomen is. Maar realistischer data spreken dat tegen. Eerst zien, dan geloven.

Deel 2 – ontwikkelingen in Chinese buurlanden in Azië

Azië is groot en divers genoeg om je aandacht te verdelen, maar zowel in Japan als in India verergeren of ontstaan problemen die je niet weg kun lachen als een soort verkoudheid die wel over zal gaan.

Japan
Het grote probleem van Japan op dit moment is dat het zojuist een recessie binnen zeilde. Dat het land grote moeite heeft enige groei van belang te produceren is economisch al langer een probleem. Maar de put van economische teruggang die het nu ervaart is groter dan enige groei sinds 2011:

Ook de binnenlandse consumptie in Japan is ingezakt:

Corona

Ook de Japanse economie wordt geraakt. “Veel Japanse bedrijven hebben fabrieken in China, die liggen nu stil”, zei NOS-correspondent Kjeld Duits onlangs in radioprogramma Met het Oog op Morgen. “Bovendien zijn veel Japanse bedrijven erg afhankelijk van Chinese leveranciers.”

Ook is vandaag de yen ten opzichte van de goudprijs gecrasht:

Corona

Dat Japan in een recessie zat was de NOS nog niet bekend, maar ze was verder deze week opmerkelijk goed bij de tijd, en meldde over Zuid-Korea:

De economie van Zuid-Korea verkeert in een noodsituatie, zei president Moon Jae-in. “De overheid moet niet kibbelen, maar aan alle mogelijke maatregelen denken.” De president zinspeelt op kredietverlening om bedrijfs- en consumentenuitgaven te stuwen.

Hongkong:

Carrie Lam, de regeringsleider van Hongkong, steekt omgerekend zo’n 350 miljoen euro extra in een noodfonds dat de impact van het virus op de economie moet verzachten. Vorige week werd bedrijven en ziekenhuizen al eenmalig een vergoeding toegezegd.

Ook in Hongkong gingen dieven aan de haal met een vrachtwagen vol WC-papier:

In a shocking indication of just how bad shortages of basic goods have gotten as mainland China expands its lockdown to more than 700 million people and Hong Kong closes some of its borders, a gang of armed thieves in Hong Kong stole a truckload of toilet paper in a daring robbery last night.

Gisteren schreef ik al dat de distributie van voedsel en andere eerste levensbehoeften in de knel gekomen was, maar ook in Chinese havens is dat een probleem geworden:

Sources told Bloomberg that containers of frozen pork, chicken, and beef (mostly from South America, Europe, and the US) are piling up at Tianjin, Shanghai, and Ningbo ports because of the lack of truck drivers and many transportation networks remain closed.

Midden Oosten en Iran
Ook de olieaanvoer richting China valt stil nu de Chinese overheid veel orders heeft geannuleerd. Dat is een kleine vooruitblik op het vastlopen van de wereldwijde aanvoerlijnen en de manier waarop die functioneren. Want de berichten van vorige week dat de Chinese economie weer op zou worden gestart is eenvoudig niet waar gemaakt:

Back on Monday, when analysts and investors were desperately seeking clues whether China has managed to reboot its economy from the 2-week long hiatus following the Lunar New Year/Coronavirus pandemic amid the information blackout unleashed by the communist party in the already opaque country, we pointed out some alternative ways to keep tabs of what is really taking place “on the ground” in China, where Xi Jinping has been urging local businesses and workers to reopen and resume output, while ignoring the risk the viral pandemic poses to them (with potentially catastrophic consequences).

Niet vreemd, want het laatste nieuws is dat de Chinese economie volkomen verlamd is geraakt. Alleen de Chinese beurzen reageren nog ergens op: op extra geldinjecties.

India
India voelt nu al de eerste klappen van de instortende internationale supply chains. Het land ligt vanzelfsprekend relatief dichtbij, en zal dus ook als eerste merken dat Chinese bedrijven de noodzakelijke onderdelen niet meer leveren om de Indiase industrie gaande te houden

The supply chain shock emanating from China to other Asia Pacific countries and Europe, could become a major headache for India.
Bloomberg focuses on how an industrial shutdown of China’s economy has already had a profound effect on India’s economy and could get worse.

Apple zal hiervan voorlopig het meeste merken, aangezien veel van haar producten in India geassembleerd worden. De winstwaarschuwing afgelopen week illustreerde dat al.

Corona

Pankaj Mahindroo, chairman of the India Cellular and Electronics Association (ICEA), said the wrecking of supply chains in China could soon have a devastating impact on India’s smartphone production.
Mahindroo represents companies including Foxconn, Apple Inc., Micromax Informatics Ltd., and Salcomp India, warned the “impact is already visible… If things don’t improve soon, production will have to be stopped.”
Already, the production of iPhones and Airpods has been reduced in China because of factory shutdowns.

En aangezien ook India tegen een crisis aan hing:

Even before all of this, India’s economy is rapidly decelerating into an economic crisis.
Former Indian Finance Minister Yashwant Sinha warned several months ago that the country is in a “very deep crisis,” witnessing “death of demand,” and the government is “befooling people” with its economic distortions of how growth is around the corner.

Een crisis ligt om de hoek.

Turkije
En omdat er geen crisis is waar niet ergens een winnaar opduikt, is dat ditmaal Turkije. De ineenstorting van de Chinese industriële productie heeft de hoop in Turkije doen groeien er een graantje van mee te kunnen pikken. Turkse media zijn er in ieder geval enthousiast over, en beweren klaar te staan om China’s rol (??) over te nemen.

Having received a rush of orders for tens of millions of masks since last month, Turkish manufacturers have had to ramp up production, with some running factories 24 hours a day.

Deel 3 – ontwikkelingen in de wereld en het westen

Voor de wereld economie is een ineenstorting van de Chinese economie uitermate slecht nieuws. Desalniettemin heeft her er veel van weg dat we dat nu voor onze ogen zien plaatsvinden. De vrijwel volledige stop van de Chinese industriële productie laat weinig over aan de fantasie.

Corona

Dat analisten waarschuwen dat de handel op de beurzen nog steeds een te optimistisch beeld heeft van wat in China plaatsvindt s ook een deprimerend bericht:

“We believe markets might underestimate the scale of the current growth slump. Due to a slower-than-expected rate of business resumption, we have cut our year-on-year Q1 real GDP growth forecast to 3.0% and expect Beijing to ramp up policy easing measures in coming months. That said, the likelihood of another round of massive stimulus appears low as policy space remains limited.”

En de financiering van de Chinese maatschappij is nu vooral een kwestie van de PBOC geworden:

Corona

… but as McElligott concludes, “the negligible decline in the 5Y rate shows that authorities remain concerned about easing property policy and that, for now, they are attempting to maneuver within “conventional” policy.”

In other words, while the market remains convinced that Beijing with unleash even more stimulus to force the V-shaped rebound that has been priced in for Q2 and onward, also explaining the relentless bid for risk assets, this appears unlikely to happen any time soon, especially while China is still battling to contain the coronavirus, because as Jefferies strategist Sean Darby warned, “markets have taken a step back because the authorities won’t do any major stimulus until they are completely sure the virus has stopped, because there’s no point in doing it when people are sitting at home.”

Veel Chinese bedrijven zijn nu al niet meer in staat hun personeel normaal te betalen.

Het idee dat in het tweede kwartaal de Chinese economie weer op gang zal komen om de opgelopen achterstand in te halen, negeert het feit dat die economie al ietwat aan het afkoelen was. Dat impliceert dat het niet erg in de lijn der verwachting kan liggen dat het herstel volledig zal zijn. Hoeveel het verlies ten opzichte van december 2019 zal worden valt nu niet te voorspellen, maar dat het fors zal zijn moet worden ingecalculeerd.

Heel de westerse wereld – maar de USA speciaal – zal de komende tijd te lijden hebben van onvoldoende aanvoer van noodzakelijke onderdelen. De Chinese uitvoer is aan het crashen. Het Britse Jaguar maakte eerder al bekend dat het binnen enkele weken zonder onderdelen komt te zitten.

Corona

De EU blijkt nog het minst getroffen te zullen worden door de breuk in de supply chains:

The biggest takeaway from the report is that, surprisingly, the European Union is less directly exposed to a China supply-chain shock than the US, Canada, Japan, and all the major Asian countries (i.e., India, South Korea, Indonesia, Malaysia, Vietnam).
It was determined that in the first wave of supply chain disruptions that “euro-area countries are somewhat less directly dependent on China for intermediate inputs than other major economies in the rest of the world.”

Crona

Dat relatief gunstige resultaat is echter maar tijdelijk:

..since China is highly integrated into the global economy, and a supply chain shock would be felt across the world. The second round of disruptions would result in lower world trade growth that would eventually filter back into the European economy.

Maar ontegenzeglijk komt de zwaarste klap voor rekening van de Pacific Rim:

Dat verschil ziet er zo uit:

Aandelen wereldwijd beginnen eindelijk te reageren:

…for the second day in a row shares across the world and US equity futures fell – set for their worst week in four – as investors dumped riskier assets for the safety of bonds and gold, with coronavirus cases in China rebounding and soaring in South Korea.

Dit effect is ook monetair goed merkbaar:

“It was too soon to write off the yen as a safe haven,” said Mayank Mishra, an FX strategist at Standard Chartered in Singapore. “I think the yen is reasserting its status as a safe haven.”
Another casualty of its close trade ties with China was the Australian dollar, which plumbed 11-years lows

De aanvankelijke opmars van de dollar zal daar uiteindelijk ook weer van te lijden hebben.

Amerikaanse bedrijven als Apple hebben geld genoeg, maar hun personeel loopt weg uit angst voor besmetting. En Apple is niet het enige westerse bedrijf dat dat probleem heeft. Vorige week werd al de belangrijkste elektronica vakbeurs ter wereld afgeblazen uit angst voor bemettingsgevaar:

Contagion fears led a roster of tech and telecom companies, many of them non-Chinese, to announce they will be steering clear of the event, scheduled to take place in Barcelona on Feb 24-27. After dozens had pulled out, the event was canceled

Nederland
Nederland neemt nu al maatregelen voor werktijdverkorting en attendeert ondernemers op de mogelijkheid gebruik te maken van bestaande regelingen.  KLM/Air France schat het verlies door het uitbreken van het Corona-virus voorlopig op 150 miljoen.

Recessie?
Vorige week nog was de vraag of de uitbraak van het Corona-virus in China zou leiden tot een wereldwijde recessie.

It is as if an economic tsunami is rolling over the global economy. China’s economy was 18 % of world GDP in 2019.  For most S & P 100 corporations, the Asian giant is their fastest growing market at 20 – 30 % per year.  Even more critical, China has become the hub of world manufacturing after entering the World Trade Organization in 2000. Over the past two decades, U.S. corporations have relocated manufacturing to China to leverage an inexpensive labor force and modern business infrastructure.

Alles overziend lijkt me dat die vraag ondertussen al wel bevestigend is beantwoord.

Mogelijk het meest interessant aan deze crisis is hoe zal worden omgegaan met de vraag of de wereldwijde integratie van de economische productie eigenlijk wel zo’n goed idee was. Zoals het nu staat krijgen we een paar maanden om daarover na te denken.

Meer over het Corona-virus en haar economische gevolgen (waaronder ook de drie delen van deze korte serie) vindt u hier op Veren of Lood.

Tags:

1 reactie

  1. Cylin schreef:
    23 februari 2020 om 11:23

    Nog even en het bereikt Nederland. Spannend!