Er is een enorm verschil tussen concessies uit redelijkheid, en gewoontegetrouw bukken voor gezeik. Dat verschil lijken we echter nauwelijks meer te begrijpen.

Op de site van Elsevier werd een interessante vraag gesteld, waarna op Twitter prompt een bruut antwoord verscheen (rechts).

Ik dacht hierover even na, en via wat omzwervingen belandden mijn gedachten bij de ontstellende concessiebereidheid die voor de elite van ons land zo kenmerkend is. Polderen noemen we dat sinds de jaren tachtig trots, maar of er reden is trots te zijn moet maar worden afgewacht. Het is de trots van zowel conservatieven als progressieven dat de bestaande (conservatieve?) denkbeelden stapje bij beetje worden teruggedrongen. Maatschappelijke ontwikkelingen vragen niet zelden aanpassingen, dus het klinkt allemaal logisch.

Tòt je je gaat afvragen, of alle maatschappelijke ontwikkelingen wel vooruitgang signaleren? Een hopeloos conservatief denkbeeld, dat begrijp ik zelf ook. Maar dat dit maar niet ter sprake komt lijkt me een aanwijzing dat veel veranderingen niet plaats vinden omdat ze een verbetering inhouden, maar omdat men àlle veranderingen als verbetering beziet. De Alles-moet-anders-show vaagt alles opzij wat in haar weg blijkt te staan. Als gecertificeerd autist bekijk ik dat met afgrijzen, maar er zijn ook objectieve bezwaren tegen.

Onze elites doen tegenwoordig concessies om de concessies. Vooruitgang betekent nu eenmaal dat concessies verplicht zijn, dus hop: daar gaan we weer. Maar wat is de eigenlijke gedachte achter een concessie? Dat je iets recht trekt dat niet langer recht bleek. De bedoeling is een nieuw evenwicht te zoeken. Maar de moderne elite beseft dat onvoldoende. Anders zou zij zich realiseren dat niet alles dat vervangen wordt krom is, en dat veel wat het vervangt krommer is dan dat wat was.

Helpen de concessies? Daarin zit immers het bewijs dat een concessie de juiste stap was? Geenszins, helaas. De concessiebereidheid heeft geen tevredenheid over een gecorrigeerd onrecht meer tot gevolg, maar genereert slechts nieuwe ontevredenheid die óók geapaiseerd dient te worden. En terwijl het ontevreden gekrijs van activisten om de volgende concessie zich naar een crescendo beweegt, groeit de groep die lijdt onder die voortdurende veranderingsdwang met grote stappen. Want het is nooit genoeg, en zal pas eindigen met het beëindigen van de concessiebereidheid. Daarvoor is een elite noodzakelijk die beter beseft hoe een elite zich dient te gedragen dan de huidige, die zelfs ontkent een elite te zijn.

Maar inderdaad zou het beter zijn als de huidige elite niet de elite was. Of dat ze een ruggengraat aanschaft. Daaraan heeft ze grote behoefte. Gelukkig hebben we in Amsterdam nu Bij1, een clubje dat van gekkigheid nog nauwelijks weet wat te eisen, maar in de gemeenteraad zal moeten aangeven wat het wil en hoe ze denkt het te kunnen bereiken. Laten we hopen dat ze serieus tegemoet worden getreden.

Maar iets zegt me dat men in Amsterdam weer liever concessies doet dan het vermoeiende traject aan te gaan om te bewijzen dat een verwoord verlangen van de Bij1-club onzinnig is. Ik ben vooral benieuwd wanneer genoeg eindelijk eens genoeg zal blijken. Wel van een afstandje, dat spreekt. Je moet er toch niet aan denken dat je onderwerp van die idiote sociale experimenten wordt? Ik weet waar mijn concessiebereidheid eindigt. Dat zou men zich elders ook vaker tijdig moeten bedenken.