Voor het eerst sinds het vertrek van Obama is een Amerikaans marineschip weer in door China geclaimde wateren gekomen. China zet haar territoriale claims om van de Zuid-Chinese Zee een binnenwater te maken echter steeds verder door.

Het verschijnen van Amerikaanse schepen bij atollen die China heeft opgespoten tot eilanden is nu al een paar jaar aan de gang, en tot nog toe heeft China elke keer heftiger gereageerd. Ditmaal is het niet anders. Voorlopig hoogtepunt was het verhaal dat de president van de Filipijnen twee weken terug te horen kreeg, dat als hij naar olie zou willen laten boren in de wateren die het Internationale Hof van Arbitrage (IHA) in Den Haag hem vorig jaar heeft toegewezen, hij maar beter goed bewapend zou moeten zijn omdat China er over ten oorlog zou trekken.

Het verschijnen van het Amerikaanse schip kan hiervan niet los worden gezien, en dat lijkt China dan ook niet te doen. Met de dreigementen aan het adres van de USA worden impliciet ook alle kleinere landen in het gebied gewaarschuwd voor Chinees ongenoegen. De kaart hieronder toont duidelijk wat gaande is.

De als Chinees aangeduide atollen waren oorspronkelijk weinig meer dan rotsen die bij laag tij een stukje boven water kwamen, maar geen erkende eilanden waar landen heel duidelijke claims op hadden. Doordat China er volledige eilanden van maakte dacht het land er een claim op te kunnen leggen, maar het IHA stak daar vorig jaar een stokje voor. Dat dacht het IHA in ieder geval, maar China weigert de uitspraken van het IHA te erkennen.

We zien hier een eerste grote confrontatie tussen de door het westen gecreëerde wereldorde van de afgelopen tweehonderd jaar, en de opkomst van een Aziatische staat die daar part nog deel aan had. In veel opzichten kun je de Japanse poging in de jaren dertig en veertig ook als zodanig beschouwen, maar niet helemaal. Zowel door zijn omvang, eigen grondstoffen en de economische en politieke ontwikkelingen sinds de jaren zeventig is China onvergelijkbaar met wat Japan wist te bereiken, en hoe. Maar dat betekent niet dat China zich zonder meer schikken zal naar wat het beschouwd als westers wensdenken. DE wens onm van de Zuid-Chinese Zee een strategische binnenzee te maken is vanuit Chinees oogpunt logisch, en het land zal zich door niemand laten weerhouden zich die toe te eigenen. Als ergens een gewapend conflict tussen China en USA zou kunnen ontstaan is het hier. De toon die China aan slaat suggereert dat China denkt dat het er klaar voor is.