De door de EU aangejaagde censuur op de Russische staatszenders zal ook na de Oekraïne-oorlog in stand blijven.

Dat wordt duidelijk uit het EU-voornemen een sanctie-arsenaal tegen nepnieuws op te bouwen.

De Europese Unie moet verspreiders van nepnieuws over de hele wereld voortaan kunnen straffen, vindt de Europese Commissie. Wie zich daaraan schuldig maakt, zou moeten vrezen voor een inreisverbod en de bevriezing van zijn Europese tegoeden, als het aan de buitenlandchef van de unie ligt.
Hoge buitenlandvertegenwoordiger Josep Borrell werkt aan een nieuw arsenaal van strafmaatregelen dat de EU-landen hiertegen in stelling kunnen brengen, vertelde hij dinsdag in het Europees Parlement. Bijvoorbeeld tegen Russische zenders die als “kwaadaardige spreekbuis” zouden dienen voor het Kremlin.

Eens zoiets er is, wil men het niet loslaten om zich er later weer over te moeten ergeren.

Nu kan de EU alleen strafmaatregelen opleggen aan verspreiders van misleidende informatie in een land waar al een sanctieregime voor is afgesproken. Wanneer Borrell zijn plannen wil presenteren liet hij in het midden. Als de EU-landen ermee instemmen, kunnen ze de nieuwe sancties in het vervolg opleggen als ze het eens zijn over doelwitten.
Die zouden de toegang tot in de EU ondergebracht geld te verliezen. Ook mogen Europese bedrijven en burgers geen zaken meer met hen doen. Gestrafte personen zouden de unie niet meer in mogen.
De Brusselse zorgen over misleidende informatie in pers en sociale media zijn de afgelopen jaren alleen maar gegroeid. Na talloze waarschuwingen voor nepnieuws over de Corona-pandemie en eerder over bijvoorbeeld Brexit is de commissie nu vooral beducht voor wat burgers voorgeschoteld krijgen over het conflict met Rusland.

De vraag wat men in Brussel voornemens is aan inwoners van de unie op te leggen als sancties voor het verspreiden van nepnieuws wordt hier niet genoemd, maar gezien de vrij draconische aanpak van de doelwitten in deze zaak zal het neer moeten komen op een stevig verlies aan burgerrechten. Het laat ook zien dat als je op de hoogte wilt blijven van wat wereldwijd plaatsvindt, je in de toekomst niet zonder VPN[1] zult kunnen.

Nu met de oorlog in Oekraïne zie we in ons land een toezichthouder die het “mogelijk maakt” dat Nederlandse providers de Russische nieuwszenders blokkeren (mijn vet, H.):

Nederlandse internetaanbieders blokkeren zes Russische mediasites, zo laten verschillende providers dinsdag desgevraagd weten. Maandag heeft de Autoriteit Consument & Markt (ACM) hen laten weten dat ze vijf sites van RT en de site van Sputnik mogen blokkeren. Daarmee wordt gehoor gegeven aan de EU-sancties tegen Rusland.

Zo mogelijk nog bespottelijker wordt het met:

ACM heeft de providers zes websites doorgegeven die geblokkeerd mogen worden. Het gaat om de adressen naar RT English, RT UK, RT Germany, RT France, RT Spanish en de site van Sputnik. Woordvoerders van VodafoneZiggo, KPN en T-Mobile laten weten de sites te blokkeren. VodafoneZiggo verwacht dit “zo snel mogelijk, waarschijnlijk dinsdag” voor elkaar te hebben en ook T-Mobile zegt de blokkade “zo snel mogelijk” te organiseren.

KPN begrijpt het principe, maar heeft geen trek in een principieel standpunt:

KPN laat weten gevolg te geven aan het EU-verbod “ondanks onze fundamentele bezwaren tegen het blokkeren van websites”. De woordvoerder licht toe dat “het niet aan ons is om te bepalen wat goed en slecht is”. KPN zou volgens de woordvoerder niet moeten bepalen welke content wel en niet doorgeven wordt. De provider wil gevolg geven aan de opdracht van “netneutraliteit: wij bepalen niet met knoppen welke sites wel en niet aan kunnen blijven”. Desondanks verwacht KPN dinsdag rond het middaguur de blokkade van de Russische staatsmedia georganiseerd te hebben.

Op de VoL-verwijspagina naar Engelstalige media staan de links naar Sputnik en Russia Today nog steeds, maar alleen met VPN kun je er ook echt wat mee. Wie geen VPN heeft, kan echter met hetzelfde effect kijken op de sites van Pravda en persbureau Tass, die u ook bij ons vindt, en die niet worden geblokkeerd. Het laat opnieuw zien dat het blokkeren van het internet niet meevalt, hetgeen waarschijnlijk maakt dat de EU-kerstboom van gecensureerde sites met de jaren alleen maar groeien zal, met gapende instemming van instanties die daar tegen zouden moeten waken, zoals de ACM. Omdat wat de EU doet, welgedaan zou zijn?

---

1. Wat VPN is en doet vindt u hier.

Meer over censuur en haar bijverschijnselen leest u hier op Veren of Lood.

Meer over Oekraïne en de gebeurtenissen in dat land leest u hier.

Meer over Rusland en haar politiek vindt u hier.