Er lijkt een stevige breuk verwijdering tussen Egypte en Saoudi-Arabië te zijn ontstaan over de Egyptische weigering om de Saudi”s te stenuen in hun oorlog in Jemen.

Saudi Arabia has informed Egypt that shipments of oil products expected under a $23 billion aid deal have been halted indefinitely, suggesting a deepening rift between the Arab world’s richest country and its most populous.

Voor Egypte – dat een zeer arm land is dat afhankelijk blijft van de financiële steun van onder andere de USA, is dit een grote economische klap, en op termijn zou het een bedreiging voor het bewind van al-Sissi kunnen betekenen. Voorganger Mubarak kwam immers ook dankzij een hongeroproer ten val – in het westen gemaskeerd benoemd als de Arabische Lente.

In april kwamen beide landen overeen dat Egypte van SA gedurende vijf jaar 700 ton olieproducten per maand zou ontvangen, maar begin oktober staakten de Saudi’s de verscheping er van, gevolgd door de mededeling vandaag dat er definitief een einde komt aan de free lunch voor al-Sissi.

Tot nog toe zei men in Egypte dat er geen fundamenteel probleem was:

Egyptian officials have said since that the contract with Saudi Arabia’s state oil firm Aramco remains valid and had appeared to expect that oil would start flowing again soon.

Wat de deur dicht deed was een aanstaand bezoek van een delegatie van het Egyptische ministerie van Oliezaken aan Iran – een aartsvijand van de Saudi’s, waarmee het in Jemen in een proxy-oorlog verwikkeld. De verhoudingen waren al enige tijd vertroebeld, maar een herstel van de Egyptische verhoudingen met Iran is voor het gevoel van het Saudische koninkrijk hetzelfde als verraad.

En dan zijn er nog twee kwesties die problemen geven. Syrië:

In Syria, where Saudi Arabia is a leading backer of rebels fighting against Iranian-backed Bashar al-Assad, Sisi has supported Russia’s decision to bomb in support of the president.

En twee eilanden in de Rode Zee die al-Sissi zou verkopen, leverde in Egypte hysterische recaties over het afstaan van nationaal grondgebied op. Een juridische procedure tegen de overdracht wordt op dit moment in de molen van de Egyptische rechtsspraak behandeld:

A deal to hand over two Red Sea islands to Saudi Arabia, made at the same time as the oil aid agreement, has faced legal challenges and is now bogged down in an Egyptian court.

De twee Rode Zee-eilanden waren vooral een nationalistische zaak – terwijl de eilanden onbewoond waren. Maar de Syrische kwestie brengt Egypte in conflict met zowel de USA als de Saudi’s. Nu vindt Egypte weliswaar dat de Saudi’s minstens zozeer schatplichtig zijn aan Egypte’s grootheid als Arabische natie als dat het dankbaar zou moeten zijn voor de hulp die men van de dynastie van Saud krijgt, maar men heeft sinds Sadat vrede sloot met Israël in de Arabische wereld een ietwat aparte positie gekregen. Dat al-Sissi zich nu feitelijk keert tegen de Saudische interventie in Syrië doet dat niet minder worden.

Niet alleen is deze feitelijke breuk tussen Egypte en Saudi-Arabië een belangrijk gegeven dat de positie van Syrië versterkt, het kan ook het evenwicht van bondgenootschappen in het MO in het voordeel van Rusland doen verschuiven. Aangezien dat een beweging is die al enige tijd in gang is, heeft de USA hier indirect een extra probleem gekregen waarom zij niet verlegen zat.