De Nederlandse premier heeft gereageerd op het gestook vanuit Ankara in de EU. Hij deed dat op zijn kenmerkende wereldvreemde wijze.

De Telegraaf meldde gisteravond:

Een Turkse bewindsman voedt de onrust in Nederland als hij het woord ,,uitroeien” gebruikt voor tegenstanders van de Turkse machthebbers. Dat liet premier Mark Rutte maandag via een woordvoerder weten in een reactie op uitlatingen van de Turkse vicepremier Mehmet Simsek over Gülen-aanhangers.

Heel apart. Vroeger noemden we dat soort dingen eenvoudig ‘ongewenste inmenging in onze binnenlandse aangelegenheden.’ En dat is dit natuurlijk ook. Maar via een vreemde twist lijkt de Nederlandse regering te suggereren dat het vooral niet goed is voor de onderlinge verhoudingen tussen de reegringen, en voor de Turken in ons land. Dat is op zijn zachtst gezegd vreemd, met name die nadruk op gezamenlijkheid met een regering die zonder gêne in ons laand aan het stoken geslagen is.

,,Dat een lid van de Turkse regering in een Nederlandse krant het woord ‘uitroeien’ gebruikt, doet het tegenovergestelde. Het voedt onrust in Nederland en is intimiderend voor de Turks-Nederlandse gemeenschap. Dat is niet acceptabel. Dat hebben we de Turkse autoriteiten ook laten weten.”

Als de Turkse vice-premier het woord uitroeien gebruikt, bedoelt hij vast niet dat hij er met de betrokken personen nog eens over praten wil – behalve wellicht door een hennepen venstertje. Met andere woorden: die onrust is ingebakken in zijn boodschap, en daar zit geen woord Frans bij.

Rutte doet ondertussen alsof hij gek is.

Dat die Turkse vice-premier het in eerste aanleg eigenlijk over Turkse binnenlandse aangelegenheden had maakt de zaak pas echt bizar:

De Turkse vicepremier zei onlangs in een interview met het AD dat de Turkse regering het Gülen-netwerk totaal gaat uitroeien. De noodtoestand in Turkije blijft van kracht tot alle rotte appels uit het staatsapparaat zijn verwijderd, aldus Simsek.

Hiermee ontstaat plotsklaps een heel ander beeld. Het is Rutte die zich met de binnenlandse aangelegenheden in Turkije bemoeit. En de portee van zijn waarschuwende bemoeienis lijkt te zijn: als je dat zegt, kun je later mogelijk wel eens je kans op je EU-lidmaatschap verspelen.

Dat het Erdogan-regime onmiskenbaar business bedoelt als het zegt dat het de Turkse binnenlandse oppositie gaat uitroeien en er daarom over denkt de doodstraf opnieuw in te voeren, wil Rutte kennelijk niet overwegen. Zo bezien wordt deze hele episode een halfbakken waarschuwing van een EU-apparatsjik die Turkije zo graag binnen de EU zou willen houden, maar daarvoor niets kan doen als het zich niet wat beter gedraagt.

Dat is weliswaar karakteristiek voor Rutte, maar doet totaal geen recht aan wat zich momenteel in Turkije ontwikkelt.

Wat een Turkse bewindsman zegt en een Nederlandse krant afdrukt zijn zaken waarmee de regering van Nederland niets van doen heeft zo lang het niet direct op ons land gericht is. Als Rutte meent dat een deel der NederTurken zich wellicht aangesproken voelt, moet hij die groep direct duidelij kmaken wat hij er van vindt. Soebatten bij een buitenlandse potentaat om toch vooral niet te laten merken hoezeer deze Turkse bewindsman radicale ideeën heeft die weleens op zijn Nederlandse gelijkgezinden zouden kunnen overslaaan is van een waanzinnigheid die enige reflectie behoeft.

Als Rutte wil dat daarmee hier iets gebeurt, moet hij de mensen die zich hier in Nederland aangesproken zouden kunnen voelen direct zeggen wat hij er van vindt en in hoeverre dat in de context van onze maatschappij onacceptabel is. Desnoods met de er aan gehangen waarschuwing dat niemand die mensen tegenhoudt zich in Turkije te gaan roeren, maar dat we dat binnen Nederland niet willen.

Nu is de vreemde situatie ontstaan, dat Rutte namens Nederland Turkije vraagt toch liever geen kranten meer te woord te staan die de mening van de Turkse regering in ons land zouden kunnen publiceren op een manier die de Nederlandse regering zou kunnen dwingen er iets aan te doen. Dat Rutte niet lijkt te beseffen dat dit een normale gang van zaken behoort te zijn die geen verdere uitleg behoeft is ernstig. De Turkse reegring behoort dit eveneens te weten, en weet dat zeer vermoedelijk ook. Denkt hij nu werkelijk dat de Turke vice-premier dit niet vooraf wist? Ze zullen wel gelachen hebben, gisteren in Ankara. Maar dat ons land door een labbekak als Rutte zó wordt vertegenwoordigd, bevalt me in het geheel niet. Want elders gaan smeken om toch vooral de inwoners van je eigen land niet onrustig te maken signaleert slapheid en incompetentie van het Nederlandse overheidsapparaat, en is de positie van een Nederlandse premier onwaardig.