De situatie rond de EU begroting is ingewikkelder dan zij klinkt. Onenigheid, daar ga je over onderhandelen, en stuur je bijvoorbeeld Rutte.

Maar opmerkelijk genoeg: ditmaal is Rutte onderdeel van het probleem. De Nederlandse premier slaat een taal uit alsof hij principes heeft – en aangezien we beter weten is het dienstig eens te kijken wat er gaande zou kunnen zijn.

Het gaat over de EU begroting, maar ook niet. Het idee dat Nederland die 30 miljard die Rutte deze zomer heeft verkwanseld nog terug zou zien als de EU begroting niet wordt aangenomen is fictie, een mooie droom, maar vergeet dat maar. De enige centen die je terugziet nadat je hele euro’s in de EU stopte zijn die die als subsidies genadiglijk worden uitgekeerd aan de smekelingen. Die Corona-fondsen zitten in de grote pot, en de EU (en de ECB!) staan te trappelen om er van te gaan uitdelen.

Maar de Nederlandse EUP’ers zijn al enige tijd bezig Polen en Hongarije op te voeden,en die willen niet opgevoed worden. Parbleu, dat gaat dus zo maar niet! Het geeft de NOS de kans een sausje van arrogante redelijkheid te gieten over de manoeuvres die Rutte thans volvoert.

Met name in landen als Nederland en Finland leidde dit tot veel ergernis. “We zijn al tien jaar bezig om Polen en Hongarije op het rechte pad te houden, maar telkens ontspringen ze de dans, omdat ze net op tijd een politieke toezegging doen”, zegt Kati Piri (PvdA), vicefractievoorzitter van de sociaaldemocratische fractie in het Europees Parlement.

Enfin, van de redelijkheid van linkse EUP’ers hebben we het als land nooit hoeven hebben, en dat de overtreffende trappen van deze ellende bij EP2019 werden gehalveerd (Judith S. ging iets anders doen, maar Sophie in ’t V. bleef) heeft weinig geholpen.

Rutte gaat er nu plotseling voor:

Voor Nederland is het compromis over de rechtsstaat in de EU-begroting en het herstelfonds de “ondergrens” waar niet onder gezakt kan worden. “Dat vind ik cruciaal”, zei premier Mark Rutte dinsdag in de Tweede Kamer. Daar is brede steun voor de houding van het kabinet.

Waarom? 1. Roboropje moest – voor de bühne – gesticht worden:

“Er ligt een goed compromis”, zei Rutte tijdens het vragenuurtje op vragen van D66-voorman Rob Jetten. “Die uitkomst is echt de ondergrens.” Volgens hem steunen alle lidstaten het vergelijk, behalve Polen en Hongarije. “De Hongaren en Polen hebben zich behoorlijk ingegraven.”

En 2. Hij kan zich veroorloven af te wachten:

Door de Nederlandse opstelling is het vinden van een oplossing “veel ingewikkelder” geworden, erkent Rutte. Door ingrijpen van het Europees Parlement is de tekst over de rechtsstaat aangescherpt. Opnieuw praten met het Europees Parlement over de tekst lijkt Rutte “onmogelijk vanuit de Nederlandse positie”.

Rutte wast zijn handen derhalve in onschuld:

Het is nu aan Duitsland, de tijdelijke voorzitter van de EU, de Europese Commissie en het Europees Parlement om een oplossing te vinden. Rutte bemoeit zich achter de schermen wel met de kwestie. Hij heeft het Nederlandse standpunt inmiddels ook duidelijk gemaakt aan de andere landen.

Onwaarachtig, dat meehuilen met de Kamer? Nogal! Alsof de premier zich ooit iets gelegen heeft laten liggen aan de Kamer als het ging om manoeuvres in het buitenland. Zo niet ditmaal:

De Kamer is blij met de aanscherping van de tekst. Vooral naar de Hongaarse premier Viktor Orbán werd in het vragenuurtje uitgehaald. “Omdat een autocratische leider als Orbán door wil gaan met het slopen van de rechtsstaat zit de hele Unie straks mogelijk zonder begroting”, zei Jetten. “Het is een poging van een autocraat om zijn machtsgreep vast te houden.”

De balk in eigen oog bleef ongenoemd.

Wat vertelt ons dit? Tamelijk veel. Nu GL en de PvdA hebben aangekondigd zich alleen samen een kabinet met Rutte in te laten lokken, maakt Rutte hiermee duidelijk dat hij in ieder geval bereid is daaraan in grote mate mee te werken. Ergo, we zien hoe hier de fundamenten worden gelegd voor Rutte4, bestaande uit PvdA, VVD, GL en afhankelijk van de verkiezingsuitslag D66 of eventueel het CDA. Dat het CDA zich de precaire positie van inruilobject bewust is vindt je terug in het bewijs dat het zich zo goed mogelijk presenteert door Hugo de Blindganger aan het roer te houden. Een minder machtsgeile partij had die man allang geparkeerd waar hij thuis hoort.

Hoe gaat dit aflopen? Met een grote blaf van Merkel, dat Rutte zich niet zo moet aanstellen. In ieder geval op zo’n wijze dat de partijen in het Nederlandse parlement hem niet euvel zullen duiden als hij toegeeft en de oekaze tegen Polen en Hongarije stilletjes komt te vervallen. Hoe de D66-kliek in Nederland Sophie in ’t V daarna weer stil krijgt is hùn probleem, maar de partij zal het moeilijk genoeg hebben het CDA genoeg voor te blijven om het kabinet te halen.

Dat de uitslag van NL2021 verder van weinig belang zal zijn begrijpt een kind. Het wordt weer net zo’n formatie als in 2012 – hopelijk met dezelfde gebreken. Dan duurt het korter.

---

Meer over de EU-begroting vindt u hier.