Als burgemeester van Amsterdam zijn er zo van die dingen die je niet weten wilt, omdat dat maar gedonder geeft als het uitkomt. En men verwacht toch een voorbeeldfunctie? Nou, dat kan.

Als in Amsterdam plaatselijk opvallend nieuw beleid ontstaat, is het door de afwijkende mores en obsessies in de hoofdstad vrijwel een zekerheid dat er ophef ontstaat. Meestal vanaf (nog verder) Links, soms vanuit gematigd rechts, waarbij de wijze van handhaving van de openbare orde een geliefd slagveld is. Zo ook nu.

Na twintig jaar een vrijstaat binnen de vrijstaat te hebben gevormd werd vorige week het terrein van de ADM-werf ontruimd. Waarmee men vooral bedoelde dat de illegale bewoners moesten verkassen naar een andere illegale plek met liefst een minder hoog profiel (in casu: de slibvelden in Noord, volgens AT5). En liefst met niet al te veel gedruis.

Natuurlijk was daar politie bij aanwezig. Heel veel politie zelfs, en een meute inspecteurs van velerlei kunnes en professies, want dat staat professioneel. Van bouwinspecteurs tot de ‘red-de-witte-muizen-brigade mochten zich na twintig jaar op het terrein uitleven, en die kans werd genomen. De inspecteurs gingen de stand van zaken in kaart brengen, en de politie zag er op toe dat het goed was. Hetgeen na afloop onveranderlijk zo blijkt te zijn als je op de rapporten af moet gaan.

Maar ditmaal ging het iets anders: er werd een nieuw couplet toegevoegd aan een verder bekend en zeer oud liedje. Zelfs de de gemeente zo toegewijde stadsomroep AT5 vindt nu dat de burgemeester iets heeft uit te leggen.

Volgens de deurwaarder zijn er wel degelijk brandbommen aangetroffen rond de ontruiming van het ADM-terrein. De gemeente en politie ontkenden dit eerder.

En nu is de oppositie in de gemeenteraad geschokt. Hoe zeer het ook belangrijk is dat dit wordt aangekaart, er door geschokt zijn lijkt me ietwat over de top. Die brandbommen werden met een nog veel historisch-hysterischer term ook aangeduid als Molotov-cocktails:

De ontruiming van het ADM-terrein verliep vorige week zonder geweldsincidenten. Maar toen de eigenaar het terrein inspecteerde, trof hij naar eigen zeggen molotovcocktails aan. Dat zijn gevaarlijke, in elkaar geknutselde brandbommen.

Ja. Treurig is het. Maar wat werd precies aangetroffen? De term Molotov-cocktail is veel weidser dan u wellicht beseft: zeker gevaarlijk, maar zelden iets om heel ingewikkeld over te doen. De klassieke Molotov-cocktail is een bierflesje gevuld met benzine met een brandende lont er aan. Vooral gevaarlijk door de effectiviteit als wapen, maar verre van een ‘helse machine’. Maar burgemeester Halsema èn scheidend Amsterdamse hoofdcommissaris van politie Aalbersberg hadden tijdens een evaluerend debat desgevraagd ontkend dat dergelijke strijdwapens waren aangetroffen. (Ook werd niets gezegd over de gevonden boobytraps, die ik véél ernstiger vind.)

Maar om die ontkenning is nu het meest te doen. Halsema ontkent gelogen te hebben, en houdt zelfs staande er wel degelijk bij de politie naar te hebben geïnformeerd.

Maar vandaag meldt De Telegraaf dat naast de eigenaar ook de deurwaarder de molotovcocktails heeft gezien. Ook stond er een gasfles open, schrijft de deurwaarder in zijn rapport. De oppositie is verbijsterd door het bericht. VVD-raadslid Marianne Poot: ‘Dat een beëdigd ambtenaar de aanwezigheid van molotovcocktails bevestigt is bijzonder ernstig. Dat de burgemeester en politie het bestaan van diezelfde cocktails hebben ontkend, is net zo ernstig.’

Dat het bijzonder ernstig is dat een ambtenaar dit bevestigde zullen we maar beschouwen als een hilarisch onhandigheidje van mevrouw Poot, hoewel men op het stadhuis bij de letterlijke betekenis instemmend zal hebben geknikt. In ieder geval komt er volgende week een spoeddebat met de burgemeester.

Waar ikzelf me veel meer druk om maak is de eis die de oud-bewoners (term van AT5) nu hebben neergelegd voor een schadevergoeding van door de ontruimers vernielde spullen. Zou dat werkelijk duurder zijn dan de schade die 21 jaar bezetting heeft gegenereerd? Voorlopig heeft men in Amsterdam de prioriteiten nog niet op orde. Dat die Molotovcocktails niet gebruikt werden was alles zeggend, want de tijd van grote confrontaties tussen gemeente en ‘krakers’ is reeds lang voorbij. Heel lang. Gebruik van die molotovcocktails zou er slechts voor zorgen dat er voortaan hardhandiger en minder idioot zorgvuldig zou worden ontruimd, en die krakers weten het.

Zo’n debat met een burgemeester hebben ze in Amsterdam al veel vaker gezien, en ik verwacht er daarom niets van. Net zo min als ik veel resultaat verwacht van een onderzoek naar de kosten van de ontruiming. De manoeuvres er om heen zijn echter komisch. Je zou bijna kunnen denken dat ook Amsterdam ooit weer een normale Nederlandse gemeente zou kan worden. Al weet je wel beter, natuurlijk.