Alles over TTIP
Over het TTIP-verdrag gaan veel verhalen rond. Dat het omstreden is staat daarom wel vast. Maar waarom eigenlijk? Daarom deze bespreking van een verklarend boekje, met toegevoegd het laatste nieuws over de besluitvorming vandaag.
In slechts 120 bladzijden analyseren professor De Ville en universitair docent Siles-Brügge in uiterst heldere taal, maar wel zeer geserreerd, (bijna) alle argumenten pro en contra het TTIP-verdrag. Hun TTIP-boek is daarom zowel een goede keuze voor deelnemers aan discussiefora, voor de beleidsafdelingen van politieke en maatschappelijke organisaties, voor ons gewone burgers en – dat valt steeds meer samen – voor de demonstrant die op zoek is naar elevator pitches. Het boek heeft verder een handige index en 20 bladzijden bibliografie, zodat beweringen niet alleen kunnen worden gecheckt, maar ook uitgediept.
De schrijvers nemen geen standpunt in, maar hebben her en der wel het verwijt gekregen dat uit het boek naar voren komt dat ze niet enthousiast zijn over TTIP. In hun visie ontbreekt het de voorstanders gewoon aan harde argumenten en bewijzen. Zelfs Obama zei in de State of the Union in 2015: “dat hij moest toegeven dat handelsakkoorden in het verleden niet altijd de verwachtingen hebben waargemaakt.” Die voorstanders zien TTIP enerzijds als een vehikel voor economische groei en banengroei, maar anderzijds vooral als een geo-economisch en geo-politiek instrument om in combinatie met TTP China de pas af te snijden.
Over de te creëren speciale ISDS-tribunalen waar transnationale ondernemingen die zich gedupeerd achten miljarden financiële compensatie kunnen vorderen van staten (en dus van de belastingbetaler) als nieuwe democratisch aangenomen wetten hun investeringen minder lucratief maken, zegt De Ville in een interview met de Wereldmorgen:
“Ik denk dat het belangrijk is om hier te vermelden dat de VS nog nooit een ISDS-claim in uitvoering van andere verdragen of akkoorden heeft verloren, geen enkele. Een van de grootste verliezers in het kader van NAFTA (het vrijhandelsverdrag tussen Canada, de VS en Mexico) blijkt daarentegen Canada te zijn, dat zowat alle ISDS-claims heeft verloren. Er zijn nu landen die net hun akkoorden met ISDS aan het opzeggen zijn, precies omdat ze die unfair vinden, Zuid-Afrika, Indonesië, zelfs Australië? Wie zegt dat dit met TTIP anders gaat zijn?”
De auteurs hekelen die stiekeme en verontrustende de-politisering van het beleid (zoals bijvoorbeeld ook door de politieke uitspraken van het Hof te Straatsburg), maar signaleren dat door alle protesten rond TTIP juist precies het omgekeerde is gebeurd. Handel is gepolitiseerd, omdat veel tegenargumenten normatief zijn, waarmee wordt bedoeld dat het veel tegenstanders gaat om immateriële waarden, en niet om materiële voordelen die de EU ons voorspiegelt. En bij zo’n veelomvattend verdrag is er voor elk wat wils qua zakelijke of morele bezwaren. Zo menen consumentenorganisaties aan beide zijden van de oceaan dat de in TTIP genoemde consumentenbescherming daar überhaupt niet thuis hoort, doch dat consumentenbescherming een nationaal belang is dat dient te worden beschermd door nationale regels. Volgens de auteurs zal het overigens met de chloorkippen en hormoonkoeien voorlopig wel meevallen.
TTIP heeft zich inmiddels ontpopt als een koekoeksjong dat de federale EU-droom flink ondermijnt: De eurosceptici zijn in de kaart gespeeld en groeperingen aan alle zijden van het politieke en maatschappelijke spectrum werken inmiddels eendrachtig samen.
Net als in de maatschappelijke discussie ontbreekt in het boek de financiële consequentie voor de belastingbetalende burger: want als de staat minder invoerrechten ontvangt, zal dat ongetwijfeld moeten worden gecompenseerd door de werkende klasse en niet door de multinationals.
In de laatste pagina’s pogen De Ville en Siles-Brügge hun prima TTIP-standaardwerk positief af te sluiten met als extraatje een aantal – niet uitgewerkte – aanbevelingen aan de onderhandelaars. Maar of de voorstanders daar nog baat bij hebben?
Ferdi De Ville en Gabriël Siles-Brügge – TTIP, een nuchtere analyse van beloftes en kritieken
Uitgever: Academia Press (Lannoo) 2016, Gent
€ 19,99
Bestellen kan hier
Extra en laatste nieuws
Vanwege de weerstand tegen TTIP heeft de EU inmiddels het minder opvallende CETA-verdrag met Canada naar voren geschoven. De inhoud van TTIP en CETA zijn in grote lijnen hetzelfde. En zo kan toch TTIP via de Canadese CETA achterdeur worden ingevoerd, want het is eenvoudig voor een Amerikaanse onderneming om snel een filiaal te openen in Canada.
Dinsdag 18 oktober (vandaag) kwam het CETA-verdrag in stemming in de Europese Ministerraad, waar België geacht kan worden tegen te zullen stemmen omdat de parlementen van 2 van de 3 gewesten – Brussel en Wallonië – tegen zijn. In principe is er dan geen vereiste unanimiteit. Aangezien de EU vaak nogal lenig is met de eigen regels, is het uitermate belangrijk dat ook andere regeringsleiders tegenstemmen.
Het laatste nieuws is nu dat de Belgische tegenstem ondertekening van het verdrag vandaag verhinderd heeft. Maar van wat achter de schermen gebeurt is te weinig bekend om zeker te zijn dat het helemaal niet door zal gaan.
Vandaar een open brief en een op stapel staand referendum, zoals eerder over Oekraïne.
Zaterdag is er nog een demonstratie tegen TTIP in Amsterdam.
Eerder ook verschenen op Polderland