Brusselaars blijken verslaafd aan hun mondmasker: Na acht maanden Corona is eindelijk de verplichting om altijd en overal in Brussel een muilkorf te dragen opgeheven (behalve in Openbaar Vervoer, winkels en de Nieuwstraat), maar in het straatbeeld lijkt er weinig veranderd. Waarom?

De eerste avond zag ik op het Brouckèreplein dat een derde van de mensen nog steeds hun maskertje droeg, van wie de helft correct. Ik kan me goed voorstellen dat iemand met een fragiele gezondheid het zekere voor het onzekere neemt en onder het motto ‘baat het niet, dan schaadt het niet’ dat ding blijft dragen. En datzelfde geldt natuurlijk ook voor mensen die onmisbaar zijn, zoals een alleenstaande ouder of mantelzorger.

Afgezakte maskers
Een zesde van de mensen droeg evenwel een afgezakt masker onder neus of kin. Ik heb een tiental mensen hierover bevraagd. Daarbij viel het me op dat ze er allemaal erg graag over wilden praten, en dat is erg opmerkelijk want de inwoners van Brussel zijn meestal nogal stug in vergelijking tot bijvoorbeeld Hollanders.

3 motieven
Alle ondervraagden gaven spontaan dezelfde drie antwoorden:
1. “Het voelt zo vertrouwd; ik ben het inmiddels gewend”.
Dus zoiets als een volwassene die alleen kan slapen met zijn oude spuuglapje of teddybeer in z’n armen.
2. “Krijg er meer zelfvertrouwen door”.
Dat lijkt erg op de psychische gesteldheid van veel mensen die zich ervan bewust zijn dat hun leven – door wat voor oorzaak dan ook – een soort van nutteloos is. Door bijvoorbeeld meer dan braaf aan de door de overheid opgelegde illegale en illegitieme vrijheidsbeperkingen te gehoorzamen en dus zogenaamd levens van de medemens te redden, krikken ze hun gevoel van eigenwaarde op en wordt hun leven ineens betekenisvol. En niet weinigen denken deze zingeving nog te moeten vergroten door bij de autoriteiten te klikken over gedrag van een medemens. Dit is psychologisch vergelijkbaar met de Meldungsfreude-genieters in ’40-’45.”
3. “Het mondkapje biedt bescherming.”
Dat moet dus een soort talisman zijn, als men neus noch mond bedekt.

Nieuwe normaal
Die antwoorden doen verbazen door de berusting: ze hebben van de 16 maanden lockdown het ‘Nieuwe Normaal’ gemaakt. Zouden die mensen ook hun normale economische en intellectuele ambities hebben opgegeven? Zijn dit dezelfde mensen die steeds maar zeuren om vaccinatie-paspoorten en gratis tests voor vakantie, pretparken en festivals?
Het is buitengewoon verontrustend dat men zich zo laat manipuleren. Het woordje “some” in Abraham Lincolns adagium: “You can fool all the people some of the time, and some of the people all the time, but you cannot fool all the people all the time” is inmiddels flink opgerekt.

Inmiddels zijn we een week verder. Er is niets veranderd. B.v. op de Brusselse Grote Markt was zaterdag zeker een derde van de (Belgische) toeristen maskerdragend.

Alcoholgel
De alcoholgel was en is in Brussel ook erg populair. Mensen verdringen zich bij de ingang van de Nieuwstraat om gratis hun handen te ontsmetten, hetgeen een minuut later weer wordt herhaald bij het binnentreden van een winkel.
Het eindeloos sprayen met alcoholgel doet denken aan het (bacterierijke) wijwater waarmee katholieken zich plegen te beschermen.

Sekte
Of gaat het wat simpeler gewoon om sekte gedrag? Zoals bij baard- of hoofddoekdragers? Men ervaart een geluksgevoel omdat men ergens bij hoort en de -op dezelfde golflengte verkerende- medemens ziet dat men deugt. Zoals de zelfdisciplinering door hoger opgeleiden uit de betere kringen die zich in de 70’er jaren lieten inpalmen door de Bhagwan in Poona en zich hulden in oranje-gewaden. De ervaring leert dat het loskomen van geïndoctrineerde sekte-leefregels vaak jaren kan duren en vaak moet geschieden onder professionele -dus geld kostende- hulpverlening.

KZ–syndroom door kwakzalverij en angstzaaien
Of is de overheidsindoctrinatie met feiten, speculatie, medische kwakzalverij en angstzaaierij inmiddels zo diep geworteld bij gewone mensen dat ze nu ook lijden aan een Post Traumatische Stress Stoornis, of zelfs een equivalent van het KZ-syndroom, dat in het Engels ‘Survivors Syndrom’ wordt genoemd?

Propaganda
Een ding staat vast: overheidspropaganda  – al dan niet gebruik makend van psychologische trucs – gesteund door de traditionele media, hebben nog steeds veel meer invloed dan wetenschappers en journalisten die slechts op internet een podium hebben. En ook dat is erg verontrustend.

Divide et impera
Bovendien is er in steden zoals Brussel waar geen de meerderheidstaal meer is, en waar feitelijk een honderdtal kleine ethnische minidorpjes zijn ontstaan met weinig civiele interactie en zonder intellectuele voedingsbodem voor activisme en nieuwe ideeën, maar wel plenty kansen voor dictatoriale vrijheidsbeperkende maatregelen. “Divide et impera”.

---

Dit artikel verscheen eerder op Polderland.

Meer over de ontwikkelingen richting een vaccinatiepaspoort leest u hier. Meer feiten en opinies over vaccinatie tegen Corona vindt u hier. Het Corona-virus (Covid-19), de wijze van aanpak van Corona en haar sociale en economische gevolgen vindt u hier.

Nicolette Geveke is correspondent EU/Brussel voor Veren of Lood.