Kabintsformatie2021 is vandaag weer op gang gekomen, met een debat over wie de nieuwe informateur-verkenner moet worden. Vermoedelijk een prominente D66-er, om de partijen weer tot praten te bewegen.

We gaan af op een therapeutisch babbelweekje.

Allereerst staat een herhaling op het programma van de bijeenkomst met zeventien fractievoorzitters in de zogenoemde Rooksalon van de Tweede Kamer. De vorige vergadering van dien aard, daags na de verkiezingen, resulteerde in het aanstellen van verkenners Jorritsma en Ollongren.

Hetgeen na vorige week wel nodig lijkt:

Nadat de ChristenUnie afgelopen weekend de Ruttepoort van de formatie dichtgooide, is de zaak heel wat complexer geworden nu de VVD weigert zich van haar leider af te keren. Als grootste partij is de VVD de logische leverancier van de premier, en zolang die partij aan Rutte vasthoudt zit de hele informatie vast tot daaruit een uitweg gevonden is.

Anders gezegd: mocht Rutte bereid zijn van zijn claim op het premierschap af te zien, en een andere acceptabele kandidaat naar voren te schuiven, dan ontstaat er ruimte. Zolang het woord ‘strijdbaar’ op Rutte van toepassing blijft, zal er niet veel schot in komen. Het woord dat men na alle debatten op Rutte van toepassing wil zien is ‘deemoedig’, en dat lijkt er nog niet in te zitten. Daar moet die prominente D66-informateur aan gaan werken. Hetgeen betekent dat er iemand van onomstreden statuur moet worden ingezet. En dat mag dan geen PlanBureau-opperhoofd zijn.

Vandaag wordt er gesproken over het aanstellen van een informateur. Daarna volgt een Kamerdebat waarin die wordt aangewezen. Volgens de Kamer vraagt de ontstane situatie om “een gezaghebbende, onafhankelijke informateur met een grotere afstand tot de actuele politiek”.

Maar die afstand tot de politiek mag – vanzelfsprekend(?!?) – ook niet zó groot zijn dat er geen gevoel voor de nieuwe verhoudingen aanwezig is. Men praat nu onder andere over minister van Staat, oud-voorzitter van de Eerste Kamer en voormalig vicepresident van de Raad van State Tjeenk Willink (PvdA), wat ook vanuit het paleis gezien een logische keus kan worden genoemd.

Over de precieze opdracht van de informateur is de afgelopen dagen veel telefonisch overleg geweest tussen verschillende fractievoorzitters, onder wie de hoofdrolspelers van vorige week: Rutte, Kaag en Hoekstra. Minister van Staat Herman Tjeenk Willink lijkt voor de hand te liggen om de functie in te vullen. Als PvdA’er heeft hij in ieder geval genoeg afstand tot Rutte en zijn partij.

Vanuit de MSM wordt er nog steeds op gehamerd dat Rutte eigenlijk had dienen te verdwijnen – herkenbaar aan tussen geworpen citaten als;

Dat kan Kaag wel roepen, maar deze informatie is nog niet afgelopen. Nu haar stem zwaarder weegt dan in de door de VVD gedomineerde eerste fase is de kans op uitglijders van La Kaag groter, en zullen ze eerder worden uitvergroot als er sprake van zal zijn.

En zóiets zou nieuwe verkiezingen vrijwel onontkoombaar maken. Dat die een nog minder eenvoudige situatie zouden scheppen is niet moeilijk te voorspellen. Zoals Maurice de Hond zondag feitelijk al liet zien:

Uit deze peiling haal je zonder enige twijfel dat het electoraat zich ergert aan het ‘Haagse gedoe’.

---

Meer over Kabinetsformatie2021 en wat er politiek rondom plaatsvindt vindt u hier.