De economische gevolgen van Corona en de aanstaande ‘groene economische aanpak’ zullen hoogstwaarschijnlijk interfereren. Banken kunnen daardoor in grote problemen komen.

EU-Groenbaas Frans Timmermans waarschuwde daar vorige week al voor in Zembla:

Banken moeten sommige leningen aan niet-duurzame landbouw afschrijven, vindt Eurocommissaris Frans Timmermans. Dat is “superurgent” nu de landbouw de komende jaren snel moet overgaan op een duurzame werkwijze.

Niet dat Timmermans’ benul van hoe banken tegenwoordig opereren erg adequaat is, overigens (mijn vet, H.):

Timmermans, tweede man van de Europese Commissie en verantwoordelijk voor klimaatzaken, roept in actualiteitenprogramma Zembla banken als de Rabobank op hun verantwoordelijkheid te nemen. Niet alleen om te voorkomen dat de wereld veel rijkdom aan planten- en diersoorten verliest en ook boeren daardoor in de knel komen, zoals dreigt als de intensieve landbouw niet snel aan banden wordt gelegd. Maar ook om hun klanten te beschermen. “Want vroeg of laat ben je die leningen dan echt kwijt. En wat zeg je dan tegen je spaarders?”

Maar de achtergrond van wat te gebeuren staat laat geen ruimte voor misverstanden:

Brussel wil de Europese landbouw de komende jaren snel verduurzamen. Zo moet binnen tien jaar een kwart van de landbouw biologisch zijn. Dat is nu nog maar een fractie.

Dit verhaal verduidelijkt een eerder betoog van De Nederlandsche Bank:

De Nederlandsche Bank waarschuwde vorige zomer al dat honderden miljarden aan investeringen van Nederlandse financiële instellingen gevaar kunnen lopen doordat de biodiversiteit onder druk staat. Zo lijden sommige teelten doordat insecten die planten bestuiven schaars worden. Van oudsher is vooral de Rabobank een belangrijke geldschieter voor de landbouw.

Als we dit koppelen aan de verwachting van ellende die banken te wachten staat als gevolg van de Corona-pandemie, dan ontstaat een heel zwart scenario. In veel landen zal dan een bancaire crisis dreigen, doordat de hoeveelheden Non-performing loans (NPL) onbeheersbaar worden, zowel in aantallen als in monetaire omvang.

Starting from loans that are under moratorium as of 2020Q2, we apply scenarios assuming that 0% to 50% of these loans become non-performing (‘Approach A’). The yellow bars of Figure 1 illustrate our projected NPL ranges as a percentage of domestic banks’ equity capital and provisions (as reported to the ECB in 2020Q2). We find that NPLs exceed in some countries (e.g. Greece, Cyprus, and Slovakia) the amount of equity capital and provisions even in the most optimistic scenario in which there are no additional NPLs at all, whereas NPLs in other countries (e.g. France, the Netherlands, and Austria) only make up for about 30-45% of equity capital in a severe scenario, in which 50% of all loans currently under moratorium would end up as non-performing (see Figure 1). To complement our findings, ‘Approach B’ starts from the total volume of outstanding loans in each country and asks how much NPLs would increase if a certain percentage of total loans become non-performing, employing estimates from previous crisis episodes and/or projections for the current crisis episodes. Our finding of substantial cross-country heterogeneity is further solidified (see the red bars in Figure 1.

Waar dit op doelt is dat zombiebedrijven die tijdens de Corona-periode met leningen overeind gehouden werden, op termijn tot ballast voor banken verworden, die de ruimte van opereren van banken kunnen bedreigen.

During a financial and economic crisis, some firms struggle to survive, spurring a rise of NPLs on banks’ balance sheets. In these times and in the case of inadequate incentives for banks, NPL identification and recognition tend to be prolonged by banks in an effort to delay recognition in the profit and loss statement, and to conceal the loss of capital. This behaviour may lead to continued financing of non-viable firms, so-called zombie lending, and delay much needed restructuring efforts at the firm level with negative consequences for economic growth (Laeven and Valencia 2018). These issues are further exacerbated, and more desirable measures such as internal workouts or the transition to more market-based solutions are prevented, if forbearance measures are kept in place for too long.

Met als achterliggende gedachte:

Pushing banks towards early NPL recognition also promotes the development of secondary loan markets as discussed in the European Commission’s action plan to “tackle non-performing loans in the aftermath of the COVID-19 pandemic” (European Commission 2020). The higher the sale price for NPLs, be it via outright market sale or via a bank merger, the lower the eventual capital loss incurred by the originating bank. A strong and well-developed secondary loan market, therefore, contributes to the stability of the banking sector in an economy and has the potential to be an important component of successful NPL resolution. Moreover, it improves the loan quality information that is available for investors and originators alike.

En hier zien we inderdaad dezelfde gedachte opduiken als waar Frans Timmermans op aansloeg. De banken zijn tijdens de Corona-crisis zo goed als verplicht leningen te verstrekken op betrekkelijk zachte voorwaarden. Als dat mis loopt, dienen banken daar snel de financiële en zakelijke gevolgen van te nemen.

Ook deze aankomende situatie bewijst opnieuw dat er niet zoiets bestaat als free lunches.

---

Het Corona-virus (Covid-19), de wijze van aanpak van Corona en haar sociale en economische gevolgen vindt u hier.