Deel van de verdediging van de islam vanuit islamitische hoek is de bewering dat critici de islam niet voldoende begrijpen. Dat verhaaltje deugt van geen kant, concludeert Peter Louter.

“Ayaan is niet die grote islamkenner”, is de titel van het artikel in het Betoog in de Volkskrant van 9 december 2006 van de hand van de dames: Nikita Shahbazi, Halleh Ghorasi en Kaouthar Darmoni. De dames zijn de sherazades van de orthodoxe islam. Als door een horzel gestoken  storten ze zich op Hirsi Ali die naar hun smaak de islam in een te obscuur daglicht heeft gezet. Ze vertellen vervolgens sprookjes die door mensen zonder enige feitenkennis van de islam gemakkelijk voor zoete koek worden aangenomen. De Sherazades schotelen ons een light-versie van de islam voor die niet bestaat. Ze maken daarvoor gebruik van de uiterst bedenkelijke traditionele methode dat je de waarheid mag manipuleren als dat in het belang van de islam is.

Sharia
Ze willen ons doen geloven dat de ‘beruchte sharia’ slechts een beperkt toepassingsgebied kent, moslims de democratische beginselen zijn toegedaan en moslima’s inspiratie uit de koran halen voor hun eigen emancipatie. Die beweringen passen in hun betoog dat Ayaan Hirsi Magan teveel aandacht heeft gekregen, te weinig is tegengesproken en dat ze de emancipatie van moslima’s het tegendeel van een dienst heeft bewezen.

Laten we maar beginnen met de sharia, de islamitische wetgeving. Volgens onze Sherazades zijn er maar 8 islamitische landen die volgens de sharia geregeerd worden. Dat klopt voor wat het strafrecht betreft. Wat de dames echter vergeten te vermelden is dat in de overige 39 overwegend islamitische landen er 38 de sharia gebruiken voor het familierecht. Dat veel moslims de democratische beginselen zijn toegedaan, wil ik ook nog wel geloven. Dat het daarbij om 90% van de moslims gaat, is echter een kwestie van selectief citeren. Het probleem van veel islamitische landen met een seculiere regering is nu juist dat daar de democratie beperkt wordt om te voorkomen dat langs democratische weg de orthodoxe islam aan de macht komt. Dat is bijvoorbeeld in Egypte gebeurd, een land dat zich ook nog steeds democratisch noemt.

Emancipatie
Veel bedenkelijker wordt het echter als de dames de koran noemen als inspiratiebron voor hun emancipatie. Kon dat maar! De koran is echter geheel op de hand van de mannen. Weliswaar deelt Allah daar in mede dat man en vrouw voor hém gelijk zijn, doch dat hij op aarde de een boven de ander liet uitstijgen. De vrouw is onvoorwaardelijke gehoorzaamheid aan haar man verschuldigd. De gebruikelijke manier om dat te vergoelijken is de uitleg dat vrouwen zo emotioneel zijn dat ze de zaken die een koel verstand vergen, niet aankunnen. Vrouwen mogen vanwege die emotionaliteit ook niet bij begrafenissen aanwezig zijn. Dat is een mannenzaak. De vrouw mag geslagen worden. De koran stelt vrouwen achter in erfrecht, bij getuigenissen, scheiding en de formele verantwoording voor de kinderen. De koran ziet haar als een verleidingsgevaar voor mannen, reden waarom zij zich moet bedekken. Er staat niets over de besnijdenis van vrouwen in de koran. In feite is het een pré-islamitisch gebruik. De profeet gedoogt het echter wel. Overeenkomstig de overlevering (hadith’s) heeft hij gezegd: ‘maar snijdt niet te diep, want dat gaat ten koste van het genot van mannen’.

Natuurlijk is er volgens de schriftgeleerden  in de koran inspiratie te vinden voor vrouwenemancipatie. Volgens hen geeft de koran letterlijk overal een antwoord op en bevat die alle waarheden die ontdekt zijn en nog ontdekt moeten worden. De methode die hierbij wordt toegepast heet ‘hineininterpretieren’. De verzen die echt over de ongelijke relatie van man en vrouw gaan, kunnen echter niet worden weggepoetst.

De vrouwen van al Nisa hebben dat heel wat beter begrepen. Die pleiten voor een moderne interpretatie waardoor de gelegenheid ontstaat om een aantal teksten vanwege hun historische achtergrond niet langer van toepassing te achten op het heden.

Tegenspraak
Dat Ayaan niet voldoende weersproken is gaat ook niet op. In islamitische kringen is sterk afstand van haar genomen met argumenten die ook veel autochtone Nederlanders hebben overgenomen. Ayaan zou het tegenovergestelde bereiken van wat ze beoogde. Dat dit duidelijk niet klopt, betogen onder andere Naïma Azough (GrL) en de cultuursociologe Yolanda van Tilburg in haar laatste boek over Ayaan waarin ze aantoont dat de kritiek op Ayaan voor moslima’s ook een dekmantel is om onverdacht aan de eigen emancipatie te werken.

In hun inleiding willen de Sherazades ons doen geloven dat Ayaan’s opstelling voortkomt uit persoonlijke ervaringen en dus geen algemene strekking kan hebben. Ook dat is aantoonbaar onjuist. De gemiddelde boekhandel heeft vaak minstens vijf boeken van ex-moslima’s op voorraad, waarvan de strekking niet veel afwijkt van wat Ayaan over de islam te vertellen heeft. Bijvoorbeeld dat van Nahed Selim met de veelzeggende titel ‘Zwijgen is verraad”. De vele andere kritische boeken over de islam tel ik dan niet eens mee.

Het laatste boek van Ayaan bevat in het eerste deel een haarscherpe analyse hoe de islamisering van jongeren verloopt en hoe ze er toe komen om de tunnelvisie te accepteren die hen blind maakt voor de waarheid. Het is duidelijk dat onze Sherazades daar zijn blijven steken. Voor hen is spreken verraad. Hun bijdrage aan de emancipatie van moslima’s is negatief.

Zwijgen
Veelbetekenend is ook dat ze zwijgen over een bepaalde manier van tegenspraak uit islamitische kring. Geen woord van veroordeling over de bedreigingen aan het adres van Ayaan die tot constante beveiliging nopen. Dat is eigenlijk wel logisch. Als aanhangers van de traditionele islam weten ze dat de koran voor figuren als Ayaan niet mals is. Haar dood is niet alleen vereist vanwege haar afvalligheid, maar nog meer vanwege het feit dat ze het eigen nest bevuilt en de islam beledigt.

Dat staat in de grote catechismus van de islam.

Dat twee van de dames in Amsterdam (ten tijde van hun artikel) een universitaire functie vervullen (bijzonder hoogleraar en docente) stemt me droef. Het ware wenselijk de orthodoxe islam geen verder podium te geven dan de moskee. Dat is al verontrustend genoeg.

De orthodoxe islam gebruikt de hele maatschappij als open podium om de misleidende light-versie van de islam aan te prijzen. Zie waar het toe leidt. Het woord emancipatie is een westers begrip dat in de orthodoxe context op farizeïsche wijze verkracht wordt. Vrouwen wordt voorgehouden dat ze via de islam al eerder handelingsbekwaam waren dan vrouwen in het westen. Het enige voorbeeld dat we daar over kennen is de vrouw van de Profeet die al voor dat hij met zijn preken begon een eigen handelsbedrijf had.

Verlengstuk
De vrouw blijft een verlengstuk van het islamitisch dogma dat ze ondergeschikt is aan de man. Als vrouwen zoals Halleh Ghorashi over slecht begrepen emancipatie spreken, lijken ze het verlengstuk van de orthodoxe islam te zijn die ze dan ook verdedigen.  Op deze wijze betreden ze het strijdperk met verbale jihad ter ere en meerdere glorie van de Islam. Sherazade verleidt met haar verhalen al lang de kalief niet meer. Sherazades verleiden de Westerse samenlevingen met hun gekleurde verhalen tot het accepteren van de islam met al zijn verschrikkingen.

---

Tegenwoordig is Halleh Ghorashi gewoon hoogleraar bij de Universiteit van Amsterdam

---

Dit artikel verscheen eerder op Louter’s Punt