Ook als je de peilingen over de mening van de bevolking over het nu af te schaffen raadgevende referendum bekijkt, valt het moeilijk je aan de indruk te dat het referendum door de regerende groepen vooral werd gezien als ongewenste inmenging in het bestuur van ons land.

Als deze ongewenste inmenging door de Russen had plaatsgevonden, had premier Rutte er niet hysterische rop kunnen reageren. Wat tonen de peilingen van Maurice de Hond op dit moment?

Interessant is dat zo’n groot deel van de aanhang van de regeringspartijen zich aansluit bij de mening die vanuit het kabinet wordt uitgedragen. En dat altijd maar weer. In dat verband is het ietwat ongelukkig dat de peiling van Peil.nl niet de opinies binnen de kleine christelijke partijen weergeeft, juist omdat men zich binnen de CU nog niet geheel beschouwt als onderdeel van de Regentenpartij. Het had niet alleen een indicatie kunnen geven van inhoudelijke bezwaren tegen het referendum, maar ook van eigenwijsheid tegen de lijn van de zelfgekozen partij in. Dat is nu juist iets dat bij veel van de grote Regentenpartijen vaak ontbreekt.

Hoe sterk dat effect van de aanhang van de regeringspartijen die zich aansluit bij de mening die vanuit het kabinet wordt uitgedragen is, zag ik terug in de beantwoording van deze vragen:

63% van de aanhang van D66 beantwoordt de vraag of de afschaffing van het referendum een juiste beslissing is positief! Het is best mogelijk dat de mening over het referendum is veranderd, maar als je op basis van één gehouden referendum je mening zo drastisch bijstelt, heb je òf geen principes – en nooit gehad, òf je hebt je nooit gerealiseerd waar je voorstander van was , òf je toont een uiterst bedenkelijke hondentrouw aan de partij van je keuze.Dat je onder de voet bent gelopen door de overheidspropaganda van afgelopen jaren laat ik dan voor het gemak zelfs maar buiten beschouwing.

In alle gevallen: iets om je als D66-lid diep voor te schamen. Omdat het suggereert dat je de achterban van deze partij inderdaad het landsbestuur niet kunt toevertrouwen, want te volatiel en te weinig solide. Ideaal volk voor manipulerende Regenten, dat wel. Stalin zou er van genoten hebben.

Eenzelfde D66-hondentrouw, maar minder geprononceerd, valt te noteren bij de mening over minister Ollongren (D66). Daarover twee punten:

1. De aanhang van het Regentenwezen in Nederland door dik en dun is slechts 12%. (1e rij) Heel opvallend is dat naarmate men dichter tegen het gepercipieerde centrum van de macht aan hangt, men meer geneigd is het optreden van de minister te rechtvaardigen. Die met een ongekend staaltje dedain voor het democratische proces de wet zonder enige steekhoudende argumentatie in de Tweede Kamer deponeerde en vervolgens discipline van de Regeringspartijen eiste. Het ging marginaal subtieler, maar de portee was onmiskenbaar.
2. Het opmerkelijkste van de beantwoording van deze vraag is echter niet die 30% instemmers van D66, maar de instemming uit de hoek van Gl, PvdA en CDA. Zoals ik hierboven al observeerde, is er een natuurlijke tendens om vragen te beantwoorden zoals de partij van je keuze dat heeft gedaan, maar die blijkt bij het CDA dus lager te zijn dan verwacht. Een stuk lager zelfs, in aanmerking genomen dat het CDA er nooit een geheim van maakte tegenstander van  referenda te zijn.

Daartegenover zien we bij de PvdA en in mindere mate GL een sterkere neiging naar het Regentenstandpunt dat hun partij besloten heeft in te nemen. Dat de PvdA (mogelijk tegen beter weten in) verwacht ooit weer op het pluche te belanden, verklaart nog iets. Maar kreeg GL op dit vlak zo’n opsteker van de onderhandelingen vorig jaar dat het sentiment Regentenpartij te zijn hen nu al deelachtig geworden is? Ook omdat de instemming van kiezers voor de andere partijen over de gehele linie vrijwel nul is een opvallend maar niet volledig verrassend resultaat.

Wat dit hele onderzoek ook aantoont, is hoe weinig kiezers van politieke partijen – ook die zich via Peil.nl hebben aangemeld voor regelmatige kiezersonderzoeken – zich op de hoogte houden van wat er politiek gebeurt. Als de partij van hun keuze tijdens de formatie het regeringspluche wist te halen, lijkt verder kritisch volgen van de politieke capriolen van een kabinet af te nemen.

Voor wie zich – zoals premier Rutte – met hand en tand verzet tegen politiek ongewenste inmenging van de bevolking bij het bestuur van het land, moet dat een stevige opsteker zijn. Wel stelt het uitermate teleur in de mate van kritisch politiek denken in Nederland. Nadat je eenmaal de partij van je keuze hebt vastgesteld, blijkt dat vermogen vervolgens acuut te verminderen of zelfs te verdampen.