Vele klachten over misdragingen van VN-militairen in Congo worden onder het tapijt geveegd. Het pijnlijke is dat het geen ongelukjes betreft maar dat daar redenen voor zijn.

De belangrijkste reden is dat het weinig mensen echt lijkt te kunnen schelen wat er in Congo gebeurt. De daar gelegerde blauwhelmen, 16.000 in getal, zijn vooral afkomstig uit India, Bangla Desh en een aantal Afrikaanse landen als Egypte, Zuid-Afrika, Marokko en Tanzania. En dat zijn nu juist landen die de VN graag troepen uitlenen omdat ze daarvoor een vergoeding krijgen die hoger is dan de kosten van die troepen. Ergo, de VN betalen deels mee aan het in stand houden van het leger van Bangla Desh en andere genoemden.

Daaruit vloeit probleem nummer twee voort: erg gedisciplineerd zijn die troepen niet. Dat ze vrouwen vaak ook nog als minderwaardig gebruiksvoorwerp beschouwen maakt het erger. Men weet dat het niet mag van de VN, maar discipline handhaven die je niet als de jouwe beschouwt is een onmogelijkheid bij troepen als deze. Wereldwijd zijn er jaarlijks 2000 klachten over het gedrag van VN-troepen, waarvan 700 in Congo.

En dat zijn dan nog slechts de klachten die de VN bereikten, want in de praktijk behoort het detachement waarover wordt geklaagd de klacht zelf af te handelen volgens de eigen nationale richtlijnen. Da krijg je dus dit:

Het persbureau zegt dat de Verenigde Naties beschuldigingen van seksueel geweld niet goed registreren. Opeenvolgende VN-leiders hebben beterschap beloofd, maar de administratie is volgens AP nog steeds een puinhoop. Vorig jaar kwamen bijvoorbeeld wereldwijd maar 145 beschuldigingen binnen, terwijl er meer dan driehonderd slachtoffers in de boeken stonden.

En dit:

Persbureau AP sprak met verschillende slachtoffers van seksueel geweld. Een van hen is een jonge vrouw die twee keer verkracht is door blauwhelmen en op haar veertiende twee kinderen van hen had. Veel vrouwen in deze situatie worden verstoten uit hun familie, uit schaamte of omdat hun kinderen niet helemaal donker zijn.

Hetgeen allemaal leidt tot dit:

In Congo krijgen slachtoffers van verkeersongelukken die zijn veroorzaakt door blauwhelmen eerder een schadevergoeding dan slachtoffers van seksueel geweld. Verkeersongelukken gebeuren vooral tijdens kantooruren en VN-personeel dat zich misdraagt, doet dat dat meestal ’s avonds. Dat zou verklaren waarom de VN er niets mee doet, concludeert AP.

Als je dit laatste verwarde stukje zo eens leest krijg je ook nog de indruk dat zowel bevolking als blauwhelmen er belang bij zouden kunnen hebben geregeld allerlei ongelukken te ensceneren – en dat ook doen.

Een beschamende situatie. De VN-troepen in Congo lijken eerder de zoveelste roversbende die in het land actief is dan een club die lokale mensen beveiligt tegen de wetteloosheid van een slecht of eigenlijk niet functionerende overheid. Je vraagt je wel af wat de zin is van dit soort ‘vredes-missies’.