En weer lag een blokje compromisvoorstellen van informateur Zalm voor deze kabinetsformatie op straat (verpakt in het Algemeen Dagblad). Zodat iedereen mee kan onderhandelen.

Misschien is dit wel de meest democratische manier om over zaken te onderhandelen, maar of het gunstig is voor de uiteindelijke uitkomst moet je betwijfelen. Het wachten is op wat dit weekend brengen gaat – het zou me bevreemden als er vanuit andere partijen geen vernietigende kritiek beschikbaar zou zijn. De keuze van de dossiers die tot nog toe werden gepubliceerd suggereert dat het lek zit bij een partij die dit eigenlijk allemaal te zwak en te weinig vindt – waarin evident de hand van een erkende drampartij zichtbaar wordt, die gewend is op deze manier haar zin te krijgen. Het is daarom moeilijk voorstelbaar dat een andere partij dan D66 hiermee de boer op ging.

De analyse die Elsevier er van geeft zegt dat bijna letterlijk, al onthoudt men zich er van namen noemen. Dat wat het AD tot nog toe publiceerde de voornaamste punten zijn moeten we maar aannemen, het maakt in ieder geval het onderhandelingsleven van de ChristenUnie een stuk moeilijker. Ook gezien het stadium van de onderhandelingen kan dit weinig anders betekenen dat men vanuit het hart van D66 de CU toch liever lozen wil.

Eigenlijk is dat eenvoudig geworden, al zal het niet meevallen dat in redelijkheid te verkopen zonder zelf aan de schandpaal te worden genageld: alles dat afgelopen dagen werd gepubliceerd lijkt afkomstig uit één groot lek. GJ Segers verdraagt het daarom grommend, al is de omvang van wat is gelekt hem ongetwijfeld evenzeer een gruwel als de inhoud.  Als daar nog iets bij komt dat echt nieuwer is dan van maandag, kan het niet anders dan over en sluiten zijn. Een verdere voortzetting zou immers betekenen dat je met de CU alles kunt uithalen. Zó regeringsgeil wil geen enkele partij zich tonen.

De onderhandelingen gaan nu toch verder, ondanks de vertrouwensbreuk die er hoe dan ook moet zijn. Wat het AD vandaag op straat gooide besloeg onder andere het meervoudig ouderschap, waarover gedurende de regeerperiode van Rutte3 voorstellen zouden moeten worden gedaan. Dat klinkt eenvoudiger dan het is, omdat dan het belang van de portefeuilleverdeling essentieel wordt.

Maar zelfs als dit voorstel van Zalm vlot wordt geaccepteerd, verplaatst het het hardste gevecht eenvoudig naar de portefeuilleverdeling van de komende ministers. Dat garandeert dat de CU zich niet opnieuw, zoals ten tijde van Balkenende4- zal laten afschepen met Defensie als tweede ministerspost. Het is dus al een voorstel om problemen verder te maskeren, maar de CU zal daar voor in ruil zeker zwaardere posten eisen. Of staatssecretarissen (desnoods van het CDA) als waakhonden tegen al te voortvarende maatschappijveranderaars.

Ook nu men zich er op het eerste gezicht niets van aan lijkt te trekken, heeft het AD-lek het onderlinge wantrouwen gevoed of als redelijk bevestigd. Het pad naar Rutte3 is daarmee opnieuw smaller en glibberiger geworden.

Iemand nog bereid tot een weddenschap over een minderheidskabinet VVD-CDA?