Wordt de PVV weggehouden van de ambtelijke macht of willen topambtenaren niet openlijk een carrière via het PVV-lidmaatschap? Overeem: “Veel mensen vinden dat de PVV zichzelf buitenspel heeft gezet door niet-rechtsstatelijke voorstellen te doen, waardoor carrière maken via de PVV weerstand oproept.”

Aanleiding voor dit gesprek is een artikel in het FD, waarin de optie werd besproken van een regering met de PVV. Centraal staat daarbij de vraag, wat dit gaat betekenen voor een groot leger van hogere ambtenaren. Wat betekend dat voor de loyaliteit van die ambtenbaren?

Patrick Overeem is gepromoveerd op de verhoudingen tussen de politiek en de ambtenaren. Overeem is universitair docent, gespecialiseerd in politieke theorieën. Tevens is hij coordinator voor Politicologie bij de bacheloropleiding Philosophy, Politics, Economics (PPE).
Hij werkte aan de Universiteit Leiden, waar hij promoveerde (2010) op een proefschrift over constitutionele argumenten voor de tweedeling tussen politiek en bestuur in moderne staten. Hij studeerde Politicologie (2002, cum laude) en Bestuurskunde (2003) in Leiden.

Hij vindt de vraag wat hypothetisch omdat naar zijn idee de PVV een uitermate kleine kans maakt in de regering te komen. De vraag is of de PVV zelf wel in de regering wil. Wilders zou volgens Overeem goede redenen hebben om dat niet te willen. Daarnaast zijn er inmiddels geen partijen meer die met de PVV willen regeren.

Belangrijk is de verantwoordelijkheid van de ambtenaren ten aanzien van de politiek. Er is een eeuwige spanning tussen die twee, wat ingebouwd is in ons bestel. Er bestaat een scheiding tussen de uitvoerende en wetgevende macht. De ambtenaren vallen onder geen van beide machten. Dat ambtenaren daarmee behoren tot de 4e macht is volgens Overeen onterecht omdat zij altijd ondergeschikt zijn aan de onderliggende machten. Ambtenaren kunnen doen wat ze willen, hebben wel macht en invloed, maar hebben niet de autoriteit of gezag. Er is een groei van de ambtelijke macht. Sinds de 19e eeuw zijn de ambtelijke organisaties enorm toegenomen in aantal en omvang. Overheden hebben extra taken op zich genomen. Het afslanken van de overheid sinds de jaren ‘80 is uiterst marginaal gebleken. Dat levert zeker machtsvragen op, want de ambtelijke invloed is sterk. Topambtenaren en burgemeesters kennen een politieke benoeming. De grote middenpartijen hebben hun eigen mensen op die posities en houden lijstjes bij wie er aan de beurt is. Er zijn daarmee weinig partijloze ambtenaren op topposities.

Wordt de PVV weggehouden van die macht of willen topambtenaren niet openlijk een carrière via het PVV lidmaatschap? Veel mensen vinden dat de PVV zichzelf buitenspel heeft gezet door niet rechtsstatelijke voorstellen te doen, waardoor carrière maken via de PVV weerstand oproept.

Duur: 1:08:14

Gepubliceerd 18 feb. 2017

Doneer aan CAFÉ WELTSCHMERZ we hebben uw hulp echt nodig! NL23 TRIO 0390 4379 13