Eigendom gaat over wat u wel en niet het uwe noemen mag. De wetgeving van de EU suggereert dat u daarover weinig meer te zeggen heeft.

Het is niet voor het eerst dat ik het noem, maar de consequenties van sommige feiten dringen nooit voldoende door. Uw geld is maar in beperkte mate van u en eigenlijk weinig meer dan een tegoedbon. Een tegoedbon die u van staatswege is verstrekt, en die als puntje bij paaltje komt maar een beperkte waarde heeft.

Het feit dat u van de EU niet meer dan €10.000 op zak mag hebben is een feit dat maar weinigen bekend is. Desondanks staat het in alle landen van de EU als wet vermeld, en wat u meer bij zich heeft kan men u afnemen, ook al kunt u onomstotelijk bewijzen dat u er recht op heeft. In hoeverre dat ook geldt voor waardevolle zaken met een zekere liquiditeit is me onbekend, maar onbeperkt zal het zeker niet zijn. Wie met 5 kilo goed de grens probeert over te komen en daarbij betrapt wordt, kan er zeker van zijn dat het afgenomen wordt en u een stevige juridische procedure tegemoet zien kunt om het weer terug te kunnen krijgen.

De overheid, kortom, heeft liever niet dat u al te makkelijk over grote sommen beschikt die zij niet controleren kan. Daar lijkt tegenover te staan dat u zo ongeveer verplicht bent een bank te gebruiken, omdat wat op die bank staat niet aan grenzen gebonden is, mits u er maar belasting over heeft betaald. Dat daarover weer kapitaalbelasting kan worden geheven vinden we normaal. Niet omdat het zo is, maar omdat we er aan gewend zijn.

Desondanks, zo bleek tijdens de bankencrisis van een paar jaar terug door de EU te zijn besloten, is geld boven ene bepaalde hoeveelheid niet door de overheid gegarandeerd als die bank failliet zou gaan. Dat hebben we met een mooi woord bail-in genoemd, en iedereen vindt dat een goed idee omdat het de suggestie wekt dat vooral de aandeelhouders worden aangeslagen bij zo´n faillissement. Dat ook de rekeninghouders met tegoeden die de 250.000 (of in sommige landen nog steeds 100.000) te boven gaan, dat eveneens kwijt zijn beseffen we maar zelden. Maar daarom is het nog wel waar.

Wie alle drie deze zaken naast elkaar legt: het verbod op onbeperkte contanten, de informele verplichting daardoor van een bank gebruik te moeten maken en die gelimiteerde garantie over de waarde die een bank ongelimiteerd wordt geacht te beschermen ziet pas de discrepanties die dut systeem in de hand werken. En het zijn deze discrepanties die de ware aard van het systeem demonstreren.

Historisch zijn er meer voorbeelden van een dergelijke aanpak door overheden. Het is Amerikanen lang verboden geweest baar goud te bezitten. Indien men er aan kwam, was er een wettelijke verplichting dit aan de overheid te verkopen. En daar stonden strenge straffen op. Sinds de afschaffing van de gouden standaard is daarin Europa minder om te den geweest, maar het principe is wel degelijk geldig. Zo’n voorbeeld als van die 5 kilo goud is soms wel degelijk actueel, en laat zien dat het geen dode letter is.

Dat het soms om crimineel geld gaat? Zeker, onwaar is dat niet. Maar het vertelt maar een klein deel van het verhaal. Het zijn vooral kleine criminelen die met grote bedragen grenzen overschrijden. En bovendien: wat een crimineel is wordt van staatswege vastgesteld. Waarbij altijd weer opvalt dat mensen die de staat directe schade berokkenen altijd veel zwaarder worden bestraft dan degenen die haar inwoners iets aandoen. En ook dat zou te denken moeten geven.