Mark Rutte heeft gezegd dat hij vóór 1 november een besluit moet nemen of hij de wens van de bevolking zoals uitgesproken in het referendum van 6 april over Oekraïne honoreert of niet. Zelfs deze uitspraak van de leugenpremier is een leugen – tòch knap.

De hele charade rond het al dan niet terugtrekken van de Nederlandse handtekening onder het associatieverdrag over Oekraïne wordt steeds potsierlijker. Dat die jodocus uit Oekraïne als breekijzer wordt ingezet maakt het helemaal erg. Met zijn quid quo pro MH17-referenties.

Het geaarzel van Rutte en de hoop dat Brussel hem te hulp zou schieten met een concessie om mee thuis te komen tonen hem als de ruggengraatloze trekpop die hij is. Maar die cesuur van 1 november is kunstmatig, en hij weet het. Vanuit Brussel zijn er allerlei geluiden geweest dat men hoopte dat hij een besluit eeuwig zou uitstellen. Zijn uitspraak dat hij vóór 1 november besluiten moet geeft trouwens wel aan uit welke hoek de wind zal waaien. Dat is nog meer dan vier maanden vóór de verkiezingen, zodat hij hoopt dat de schade die hij aanricht aan zijn standing bij de bevolking een beetje overgewaaid is. En met dat alles boven de markt hangend durft hij de verkiezingen al helemaal niet in. Hoe terecht ook, is het toch kenmerkend voor iemand die zijn verantwoordelijkheden niet aan kan.

Oftewel: eind volgende week gaat Rutte met lood in de schoenen toegeven dat hij gewoon ratificeert. Mark my words.

Maar die hele toestand van vrijwel oneindig uitstel tot op heden suggereert tenminste de hoop dat er vanuit Brussel iets kon worden gedaan aan het Nederlandse ongemak. Iets, waarmee Mark Rutte hoopte thuis te kunnen komen. Want dat de verkiezingen begin volgend jaar als een molensteen om zijn nek hingen was duidelijk, maar als dat ‘pas voor begin 2018 op de rol had gestaan, was zijn positie helemáál onmogelijk geworden. Het enige dat hem had kunnen redden was een baantje nemen in Brussel. Nu lijkt dat nooit een heel reële optie te zijn geweest, dus er moet iets anders achter dat uitstel zitten dan alleen maar een ruggegraat van sillyputty. Maar de vraag blijft staan: wat zit achter de schermen dat onbeweegbaar is?

Het motto van de EU is altijd geweest: voorwaarts tot er verzet ontstaat, dan even terug, voelsprieten uitsteken, testen, omweggetje zoeken, en verder maar weer. De chargerende Slak van Brussel. Hierover hoeft geen misverstand te bestaan, ze zijn er bij de EU zelf reuze trots op dat ze zo werken. Ergo, vanuit intern EU-perspectief was er geen reden tot haast. Easy always does it. Maar Brussel neemt dit maal een keiharde positie in. Waarom?

De enige logische verklaring eigenlijk is dat men niet lijkt te willen toestaan dat Oekraïne op drift raakt, soms met een Russisch gezinde president, soms met een EU-gezinde regering. Oekraïne moet vastgespijkerd worden en los van Rusland blijven. Dat dit toekomstige conflicten met Rusland betekent zullen ze in Brussel toch wel weten? Met die sancties om De Krim heeft de EU – oh ironie – ditmaal zelf een IJzeren Gordijn laten zakken tussen het westen en Moskou.

Maar aangezien een harde wereldpolitieke opstelling zo onkarakteristiek is voor de EU, kun je alleen concluderen dat er vanuit Washington grote druk is uitgeoefend om deze stappen te gaan zetten. Dat de EU de favoriete bijwagen van de USA is is al wat langer bekend. Dit Oekraïne-probleem illustreert het voorbeeldig. Niet voor niets zijn alle erkende Atlantici in Nederland zonder uitzondering achter het Ja-kamp gaan staan. Men weet waar zich te melden als de trompet verzamelen blaast. Dat het GeenPeil-referendum de Amerikaanse politiek pijnlijk doorkruist is zeer ironisch en het maakt het probleem van Rutte begrijpelijk. Dat neemt niet weg dat het geen excuus is voor de slapheid van aanpak. Het is iets dat de premier nooit lijkt te kunnen onthouden, maar hij is aangesteld om het belang èn de wensen van het Nederlandse volk te dienen.