Hillary Clinton noemde de achterban van Donald Trump een paar weken terug The Deplorables. Het werd direct een geuzennaam. Deplorables laat zich naar het Frans het best vertalen als Les Misérables, wat men in het Nederlands de verachtelijken zou kunnen noemen.

De nuances tussen al deze kwalificaties in het Engels, Frans en Nederlands zijn subtiel, maar zorgen dat een directe vertaling van Misérables in miserabelen de essentie mist. Waar in het Frans met miserabelen niet alleen zielenpoten wordt bedoeld, maar ook de sociaal en geestelijk laagste klassen, heeft het in het Engels juist boventonen van kwaadwillendheid. In het Nederlands zou je het denk ik het best kunnen verbinden met het woord helaas om aan te geven dat er juist geen sprake is van kwaadwillendheid, maar eerder van onvermogen. En dat onvermogen is primair een kwalificatie van de geestelijk méér vermogenden.

Dat ‘geestelijk méér vermogende’ verdient direct de voetnoot, dat het hier gaat om een enorm grote groep, die zich verheven voelt boven de allerlaagste groep. Voor het gemak van hùn gebruik zijn politici die niets van de autochtone deplorables en hun opinies hebben moeten, er toe over gegaan de aanhangers van ‘populistische partijen’ te kwalificeren als Tokkies: geestelijk zogenaamd minder vermogend.

Terecht? Het is bijna vanzelfsprekend een onzinnige kwalificatie, maar wat vaak genoeg herhaald wordt krijgt een soort klank van waarheid – voor zelf niet al te intelligente mensen die bang zijn om als Tokkie te worden bestempeld. Het is dan ook dit type mensen dat, na belanghebbende politici, de belangrijkste gebruikers van scheldtermen als ‘Tokkie’ zijn. Terwijl het op hen niet zelden minstens zozeer van toepassing is, maar dan als objectieve kwalificatie van geestelijk tekort schieten. De ironie wil dat juist door zich aan de ‘goede kant’ van de politieke scheidslijnen te plaatsen, deze mensen denken geestelijk een hoger niveau te hebben bereikt. Deze treurigheid, van zelfverheffing door mensen met een andere mening weg te zetten als geestelijk incompetent, is overigens niet alleen voorbehouden aan mensen uit lagere klassen met de ambitie voor meer te worden aangezien.

Roderick Veelo gaf er deze week in een column op RtlZ een paar aardige voorbeelden van. Hij laat ook zien hoezeer zelfs binnen de hoogste intellectuele klassen vertegenwoordigers hiervan zich aan het zelfde mechanisme schuldig maken, en zich daarbij min of meer gerust stellen door te geloven in de kwalificaties die ze bij hun eigen schelden zelf hebben verzonnen.

Deplorables is bij de race naar het Witte Huis nu een geuzennaam geworden, opdat niemand van het electoraat de Democratische arrogantie nog vergeten kan. Op dezelfde wijze begint populist, hier te lande maar ook elders in Europa, een eretitel te worden. Ook een uitdaging, want de geestelijke nederigheid die van hen verondersteld wordt blijkt niet te bestaan. Iets waar steeds meer arrogante domkoppen, die denken op basis van hun politieke instincten gelijk te hebben, in discussies tot hun schade achter komen.